Haliç`in fiziksel oşinografisi

Abstract

Bu çalışmada Haliç'in girişi Saray Burnu (SB) ile sığ bölgeleri, yani Adalar Sonu (AS) arasında kalan bölgede Ocak 2001-Haziran 2002 arasında yapılmış (Sur ve diğ., 2001b. -e) aylık çalışmalardan toplanmış tuzluluk, sıcaklık ve akıntı verileri değerlendirilerek aylık değişiklikler incelenmiş, tabakalaşma ve akıntılara bakılarak Haliç'in oşinografisi hakkında detaylı bilgi edinilmiştir. Haliç girişinde 18-20 psu tuzlulukla başlayan üst tabaka kalınlığı rüzgar durumuna göre 15-25 m derinlikler arasında değişim göstermektedir. Üst ve alt tabakalar arasında kalan ara geçiş tabakasının kalınlığı rüzgar etkisiyle 5-15 m arasında değişmektedir. Alt tabaka tuzluluk değeri 38 psu'ya ulaşmaktadır. Alibey ve Kağıthane Derelerinin senelik toplam debilerinin eski yıllardaki günlük toplam debiye eşit oluşu ve girdilerin ıslah çalışmalarıyla hayli azalması Haliç'e giren tatlı su miktarım oldukça düşürmüştür. Dolayısıyla Haliç üst tabaka tuzluluk değeri, çok yağış alan aylar dışında Karadeniz suyunun karakteristiğini taşımaktadır. Üst tabaka sıcaklığı mevsimsel olarak değişim gösterirken alt tabaka sıcaklığı yıl boyunca neredeyse sabit kalmaktadır. Haliç'in oldukça dinamik bir yapıya sahip olduğu belirlenmiştir. Genel olarak üst ve alt katmanlardan içeri giren suyun daha yüksek bir debiyle ikisinin arasından Boğaz'a doğru çıktığı tesbit edilmiştir. Farklı akıntı durumları da gözlenmiştir. Ayrıca yüzeyde ve dipte, zaman zaman ince bir tabaka halinde ve zıt yönlü akıntılar gözlenmiştir. Haliç ağzından Camialtı'na kadar olan kısımda belirgin bir su sirkülasyonu tesbit edilmiştir. n

In this study monthly changes are observed by evaluating salinity, temperature and current data collected from periodic studies made in the region from Saray Burnu (SB), the entrance of the Golden Horn, to Adalar Sonu (AS), the innermost part of the estuary, between January 2001 and July 2002. Detailed information was obtained about the oceanography of the Golden Horn by examining stratification and currents in the region. At the entrance of the Golden Horn the thickness of the upper layer water having 18-20 psu salinity was ranged between 15-25 meters under the influence of the wind in general. The thickness of the transition (intermediate) layer was changed mostly by wind effect in the range of 5-25 meters. The salinity value of the lower layer reached up to 38 psu. The total annual flow rate of Alibey and Kağıthane rivers was equal to the daily flow rate of the old years, also the discharges were highly decreased in the rehabilitation period, and these caused the amount of fresh water mixing in the Golden Horn to be decreased considerably. Consequently, upper layer salinity level of the Golden Horn has the same characteristics with the Black Sea water. While temperature of the upper layer changed seasonally, the lower layer temperature remained nearly the same during the entire year. It is observed that the Golden Horn has a quite dynamic structure. In general, the water entering the estuary from the upper and lower stratums leaves it between both layers with a higher rate of flow. Different current structures are also examined. In addition, there observed a thin current layer flowing in the opposite direction on the surface and at the bottom. The region from the estuary mouth up to Camialtı has a dynamic structure, and the circulation is seamed to be sufficient in this part of the Golden Horn. m