Uluslararası taşımacılığın Türk boğazlarının güvenliğine etkileri

Abstract

ÖZET Güllümüzde dünya ticari mal taşımacılığının, hacim olarak yaklaşık yüzde 99 'u, değer olarak ise yüzde 80'i deniz yolu taşımacılığı ile gerçekleştirilmektedir. Deniz taşımacılığının bu ağırlıklı konumu deniz trafiğinin günümüzdeki düzeylere ulaşmasını sağlamış, 1971 yılında 247 milyon DWT olan dünya deniz ticaret filosu, 1997'de 37.965 gemi ile 722,5 milyon DWT; 2001 yılında ise 766,3 milyon DWT kapasiteye ulaşmıştır 2001 yılı için tanker siparişleri 17.1 milyon DWT; 2002 yılı için 24,1 milyon DWT; 2003 yılı için ise 14.7 milyon DWT olarak gerçekleşmiştir. Bununla beraber sipariş edilen petrol tankerlerinin boy ve hacimlerindeki artış dikkat çekicidir. Bu konu, özellikle Hazar petrollerinin aktarımı da göz önüne alındığında yaklaşmakta olan tehlikelerin Türk Boğazlan gibi dar su yollan için açık bir göstergesidir. Türk Boğazlanndan geçen gemi trafiği ile ilgili bir yabancı gözlemci The New York Times gazetesinde geçtiğimiz aylarda çıkan bir makalesinde,: `Türk Boğazlan'ndan geçen dev tankerlerin uluslar arası tanker filosunun iyilerinden olduğunu söylemek oldukça zor. Bazıları Rus ve Ukrayna Bayrağı taşıyan pas yığmlan. Diğerleri de yine aynı ölçüde denize elverişli gözükmeyen Yunanistan ve Malta adına kayıtlı olanlar. Deniz kıyısında otururken insanlar bu döküntülerin zig-zag lı boğazda, dönüşlerini görünce korkudan ürperiyorlar.` İfadesi ile insanlarımızın hislerine tercüman olmuştur. Gerçekten de ortasından günde yüz binlerce ton petrol taşıyan dev tankerlerin geçtiği İstanbul Şehri böyle bir tehlikenin ciddi tehdidi altındadır. Bu tez hazırlanırken öncelikli olarak uluslar arası boğazlarda ki geçiş rejimi ele alınmış, Türk Boğazlanndaki gemi trafik yoğunluğu istatistiki bilgi olarak irdelenerek analiz edilmiştir. Müteakiben artan tanker trafiğinin çevresel etkileri, Boğaz'lardan geçiş düzeni ve gemi trafik yönetim bilgi sistemi incelenmiştir. Boğazlanmızda giderek artan tanker trafiğinin ana kaynağı Hazar Petrolleri ve Petrolün batılı ülkelere nakli, ülkelerin bölge üzerinde izledikleri politikalar ile boğazlardan tehlikeli madde taşıyarak geçiş yapan gemilerin değerlendirilmesine de çalışmada yer verilmiştir.

ABSTRACT Nowadays, world commercial goods transportation is, almost 99 % in volume and 80 % in value, carried by sea. The emphasized situation of sea transportation has led to the sea traffic level of today, in the year 1971 world sea trade fleet was 247 million DWT, in 1997 37.965 ships totalled 722.5 million DWT, in 2001 its capacity reached up to 766.3 million DWT. In the year 2001, oil carrier orders was 17.1 million DWT; for 2002 24.1 million DWT, for 2003 14.7 million DWT. Besides, increase in size and length of ordered oil carriers catches attention. This subject, especially when evaluated with Caspian Sea oil transport the danger closing up the Turkish Straits is clearly visible. A foreign observer interested in Turkish Straits sea traffic, in an article in The New York Times newspaper said that; ` The huge oil carriers that passes through Turkish Straits can hardly be considered good conditioned members of the international fleet. Some are rust heaps of Russian and Ukranian origin. Others from Malta and Greece are equally not suitable for sea. People residing on the sea side when they sea these scraps zigzagging through the strait shiver in fear.`. With this statement he interpreted our people's thoughts. In fact, the city of Istanbul is really under serious threat from oil carriers of this kind carrying hundreds of tons of oil. When preparing for this thesis, firstly international strait policies are considered, statistical information about ships transit Turkish Straits are taken into consideration and analyzed. Afterwards effects of increase in oil carrier traffic to nature, orders of passing through the straits and ship traffic command control system is examined. The main source of increasing oil carrier traffic, Caspian Oil and transportation of this oil to western countries, policies of countries on this region and evaluation of ships transiting carrying dangerous goods takes also place in this report. m