Malatya Merkez sağlık ocaklarına başvuran 40 yaş üstü obez hastalarda idrarda mikroalbuminüri sıklığı ve ilişkili faktörler

Abstract

GİRİŞ ve AMAÇ: Obezite vücutta aşırı ve anormal miktarda yağ birikimi olarak tanımlanmaktadır. Obez hastalarda hipertansiyon, diabetes mellitus, kardiyovaskuler sistem hastalık riski artmakta sonuçta böbrekler hedef organ olmaktadır. Erken evrede böbreğin etkilendiğini gösteren ölçü idrarda mikroalbumin artışıdır. Bu çalışmanın amacı, birinci basamakta tanı ve tedavi için başvuran 40 yaş ve üzeri obez hastalarda mikroalbuminüri görülme sıklığını belirlemek ve etkileyen faktörleri analiz etmektir.METOD: Araştırma kesitsel tipte analitik bir araştırmadır. Araştırmanın evrenini Malatya merkez sağlık ocaklarına başvuran 40 yaş ve üzeri BKİ 30 kg/m2 ve üzerinde olan obez kişiler oluşturdu. Araştıma kapsamında 116'sı erkek ve 306'sı kadın olmak üzere toplam 422 obez hasta yer aldı. TANITA biyoelektriksel ölçüm cihazı ile araştırma kapsamına girenlerin ağırlık, BKİ, vücut yağ oranı ve vücut yağ kitlesi belirlendi. Araştırma kapsamına girenlerin, hipertansiyon ve diabetes mellitus hastalığını belirlemek amacıyla tansiyonları ölçüldü, random kan şekerine bakıldı. Alınan idrar örneği Nycocard Reader II cihazı kullanılarak mikroalbuminüri ölçümü yapıldı. Verilerin analizinde SPSS 15.0 programı kullanıldı. Ki-kare, Mann-Whitney U testi, Kruskal-Wallis testi, Spearman's rho korelsyon analizi ve lojistik regresyon analizi yapıldı.BULGULAR: Araştırma kapsamına giren obez hastaların yaş ortalaması 52.9±10.9 yıldır. Bu araştırmada mikroalbuminüri görülme sıklığı %31.5, makroalbuminüri görülme sıklığı %6.6 bulundu. Kadınlarda %32.7 oranında mikroalbuminüri, %6.2 oranında makroalbuminüri, erkeklerde %28.4 oranında mikroalbuminüri, %7.8 oranında makroalbuminüri görülmekte idi ve bu fark anlamlı değildir. Yaş arttıkça makroalbuminüri görülme olasılığı anlamlı derecede artmaktadır. Antropometrik ölçümlerden vücut yağ oranı, vücut yağ kitlesi, BKİ, bel kalça oranı ve kol çevresi ile mikroalbumin düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki yoktur. Antropometrik ölçümlerden bel çevresi erkeklerde 102 cm, kadınlarda 88 cm ve üzerinde olanlarda, olmayanlara göre mikroalbuminüri görülme olasılığı (OR) 3.1 kat (GA: 1.10-8.77) daha yüksektir. Obez hastalarda kronik hastalık varlığı, mikroalbuminüri ve makroalbuminüri üzerinde etkili bir faktör olduğu görüldü. Diastolik kan basıncı 90 mmHg ve üzerinde olanlarda olmayanlara göre mikroalbuminüri görülme olasılığı (OR) 2.8 kat (GA:1.79-4.56) artmaktadır. Random kan şekeri düzeyi 200 mg/lt ve üzerinde olanlarda random kan şekeri düzeyi 200 mg/lt'nin altında olanlara göre mikroalbuminüri görülme olasılığı (OR) 3.2 kat (GA:1.32-7.84) artmaktadır.SONUÇ: Sonuç olarak, yaş arttıkça makroalbuminüri daha sık görülmektedir. Aynı zamanda obezite ile birlikte hipertansiyon ve diabetes mellitus hastalıklarının varlığı mikroalbuminüri ve makroalbuminüri görülme sıklığını artırmaktadır. Bu nedenle birinci basamakta basit tetkiklerle hipertansiyon ve diabetes mellitus hastalığı olanların düzenli olarak idrarda mikroalbumin takibinin yapılması önerilebilir.

INTRODUCTION AND PURPOSE: Obesity is defined as the excessive and abnormal accumulation of fat in the body. For the obese patients, the risk of hypertension, diabetes mellitus and cardiovascular system diseases increase and in conclusion the kidneys become the target organ. In the early phase, the marker that indicates the kidney?s being affected is that the increase in microalbumin in urine. The purpose of this study is to determine the frequency of microalbuminuria among the 40-year-old and over obese patients who applied for diagnosis and treatment in the first degree and to analyse the affecting factors.METHODOLOGY: The study is a cross-sectional analytical study. The sample consisted of 40-year-old and over obese patients whose body mass index (BMI) is 30 kg/m2 and over that applied to the health clinics in the centre of Malatya. Within the scope of the study, 116 male and 306 female, a total of 422 patients were examined. The participants? weight, BMI, body fat ratio and body fat mass were measured using the TANITA bioelectrical scale. In order to determine the hypertension and diabetes mellitus disease, the participants? blood pressure and random plasma glucose were measured. Nycocard Reader II was used for the measurement of microalbuminuria of the urine samples taken. SPSS 15.0 was used to analyse the data for this study. Chi-square Test, Mann-Whitney U Test, Kruskal-Wallis Test, Spearman?s rho correlation coefficient and logistic regression analysis were applied.RESULTS: The average age of the obese patients within this study was 52.9±10.9 years old. The frequency of microalbuminuria was found to be 31.5% and the frequency of macroalbuminuria was found to be 6.6%. Female participants had a rate of 32.7% microalbuminuria and 6.2% macroalbuminuria while male participants had 28.4% microalbuminuria and 7.8% macroalbuminuria and the difference was found to be insignificant. As the age increases, the frequency of macroalbuminuria increased as well. There are no meaningfull relationship between anthropometric measurements; body fat ratio, body fat mass, BMI, waist-hip ratio, arm circumference; and microalbumin levels. The probability of microalbuminuria in male patients with a waist circumference of 102 cm and over, and in female patients with a waist circumference of 88 cm and over increased (OR) 3.1 times (CI: 1.10-8.77) according to the ones having under these measurements. The presence of chronic diseases in obese patients was found to be an effective factor for microalbimunuria and macroalbuminuria. The probability of microalbuminuria increased (OR) 2.8 times (CI:1.79-4.56) in patients with a diastolic blood pressure of 90 mmHg and over according to the ones having under these measurements. The probability of microalbuminuria increased (OR) 3.2 times (CI:1.32-7.84) among the patients with a random plasma glucose level of 200 mg/lt and over when compared with the patients under 200 mg/lt of random plasma glucose level.CONCLUSION: Consequently, as the age increases the frequency of macroalbuminuria also increases. At the same time, hypertension and diabetes mellitus diseases together with obesity, increase the frequency of microalbuminuria and macroalbuminuria. For this reason, in services of primers health care with a rapid technices a regular monitoring of the microalbumin in urine for the patients with hypertension and diabetes mellitus disease can be suggested.