Eğitim ve siyaset alanındaki çalışmalarıyla Hıfzırrahman Raşit Öymen.

Abstract

ÖZETHıfzırrahman Raşit Öymen 1899 yılında Trabzon'da doğmuştur. Cumhuriyetdöneminin ilk pedagoglarından olan Öymen, özellikle ulusal eğitim seferberliğininyapıldığı 1930-1940 `lı yıllarda öncelikle ilköğretim olmak üzere Türk EğitimSistemi'nin şekillenmesinde önemli görevler üstlenmiştir.Yükseköğrenimini Almanya'da tamamlayan Öymen, 1919 yılında Türkiye'yedöndükten sonra sırasıyla Kastamonu, Trabzon, Samsun ve Ankara'da öğretmenlikve idarecilik görevlerinde bulunmuştur.Trabzon'da öğretmenlik yaptığı dönemde, günümüz Trabzonspor'unçekirdeğini teşkil eden Trabzon dman Ocağı'nın kurucuları arasında yer alanÖymen'in bir maç sonrası sakatlanması O'nun bir ömür boyu bastonla gezmesinesebep olmuştur.Öğretmenlik yaptığı dönemde Yeni Mektep, Ülkü-Halkevleri Mecmuası, YeniKültür, Okul ve Öğretmen gibi dergilerde yazılar yazmıştır.smet nönü'nün çağrısına uyarak siyasete atılmış, 1943 yılında Bolumilletvekili olarak Meclis'e girmiştir. Maarif Encümeni'ne seçilen Öymen, parti içiözeleştiriyi sağlamak için kurulan Müstakil Grup'ta (â) yer almıştır. Eğitimci kişiliğiniMeclis'e de taşıyan Öymen'in yaptığı konuşma ve eleştirilerde, eğitim, önceliklikonular arasında yer almıştır.1950 yılında milletvekilliği sona ererek siyasi yaşamdan çekilen Öymen,öğretmenlik hayatına ikinci defa Ankara Üniversitesi'nde başlamıştır. Burada DinPsikolojisi, Pedagoji, Felsefe, Pedagoji Tarihi, Genel Öğretim Usulleri Ve Türkiye'ninEğitim Problemleri konularında on yıldan fazla hocalık yapmıştır.Öymen, 1955 yılında yayın hayatına başlayan Eğitim Hareketleri Dergisi'nikesintisiz 25 yıl çıkarmıştır. Yurt içi ve yurt dışındaki eğitim alanındaki gelişmeleri(*) Müstakil Grup:CHP'nin 5.nci Kurultayında (1939) kurulması karar verilmiştir. Parti içindeözeleştiriyi sağlamak için Genel Kurulca seçilen 21 milletvekilinden oluşturulmuştur.Tamamen Genel Başkan'a bağlı olarak çalışacak bu grubu Genel Başkan'ca seçilecek birGenel Başkanvekili yönetecek ve üyeleri, Meclis grup toplantılarına katılmakla birlikte oykullanma hakkına sahip olmayacaklardı.Böylece, iç ve dış zorlamaların etkisiyle, parti içinde bir güdümlü muhalefetyaratılmış olmaktadır.Müstakil Grubun üye sayısı 1943'deki 6.ncı kurultayda 35'eçıkarılmıştır.Gerek kalmadığı gerekçesiyle CHP. 2.nci olağanüstü kurultayında (10 Mayıs1946) Müstakil Grup kaldırılmıştır.IIIyakından takip ederek toplumun bilgilendirilmesinde ve bilinçlendirilmesinde roloynamıştır. Dergide eğitim politikası, öğretmenler, köy enstitüleri, eğitim teşkilatı,slam tarihi, rehberlik, eğitim tarihi, üniversiteler ve dönemin güncel konuları üzerineyazılar yazmıştır.Hıfzırrahman Raşit Öymen, ömrünün son yıllarında kendisini çok mutluedecek bir ödülü; kendisinin ?eğitimci yetiştirmesi, eğitimin yurttaki gelişmelerekatkıları ve yetişen eğitimcilere esin kaynağı olması? nedeniyle 1978 yılında TürkEğitim Derneğinden ?eğitim hizmet ödülü?nü almıştır.Türk ulusal eğitimine büyük emeği geçen Öymen, bu süreç içerisindeyirminin üstünde kitap, yüzlerce makale yazmış, çeviriler yapmış ve dergilerçıkarmıştır. Özellikle Alman eğitimci G.Kerschensteiner `den yaptığı çevirilerle Türkpedagojisinin gelişmesinde önemli rol oynamıştır.Öymen, 7 Mayıs 1979 Salı akşamı kalp krizi sonucunda hayata vedaetmiş, Ankara Asri Mezarlığı'na defnedilmiştir.IV

SUMMARYHifzırrahman Rasit Oymen , born in 1899 in Trabzon. Oymen, one of theearliest pedagogs in history of the republic , worked on Turkish Education System;especially the primary schools between 1930-1940 and was affective on thestructure of the system.Oymen who had his license degree in Germany worked as a teacher andadministrative at Kastamonu Trabzon Samsun and Ankara after returning Turkeyback in 1919.At Trabzon, while he was teacher, he was injured during a soccer matchcausing himself to be handicaped until the end of his life. He was trying to establishTrabzon Idman Ocaği which is the core element of Trabzonspor nowHe wrote articles on Yeni Mektep, Ulku Halkevleri Mecmuasi, Yeni Kültür,Okul and Oğretmen magazines while he was teacher.He entered politics due to the call of smet nönü and became deputy of Boluat 1943. Oymen who elected as educational council member, was a member ofinter-party group which conducted for self critic . Carrying his instructor personalityto the parliement, he implied on education at his most of the speeches.At 1950 after retiring of deputy, again turned back to his teaching career atAnkara University . He teached religion psychology , pediartics , philosophy , historyof pediatrics , general methods of teaching tecniques and problematics of Turkisheducational system for more than 10 yearsHe had issued Eğitim Hareketleri magazin since 1955 for 25 years uncut andhad a role on conducting public knowledge and information by following inner andinternational evolution on education systems. He wrote about education policyteachers, village institutes, educational organisation, educational history,universities, slamic history and current issuies relating that era.VHifzirrahman Rasit Oymen was given educational service award due to hissuccesses in intructor training, inspiring young collegues, contributions of educationto the developments in the coutry in 1978 by Turkish Educational Association thatmade him happy at the very end of his life.Writing or translating over 20 books and more than 100 articles and issuinghundreds of magazines, Oymen contributed to Turkis National Education. Especiallytranslations from G.Kaerschenteiner had a great role on development of Turkishpediatrics.Hifzirrahman Rasit Oymen died in 7 th of may 1979 .Oymen who died after aheart attack , rests in pace at Ankara Asri Graveyard .VI