İngilizlerin gözüyle Çanakkale Savaşları

Abstract

Çanakkale Savaşları, Birinci Dünya Savaşının başında, hiç beklenmeyen birzaman ve yerde meydana gelen, önceden tahmini imkansız kayıplara neden olan, biryandan başarısı kanıtlanmış amiral ve generalleri hüsrana uğratırken öte yandan dahiç beklenmeyen bir taraftan ulusal bir kahramanın birden bire tarih sahnesineçıkmasına fırsat veren deniz ve kara muharebeleridir.Daha önce girdiği savaşlarda sürekli toprak kaybına uğrayan ve büyük ölçüdeinsan zayiatı veren Osmanlı İmparatorluğu, ilk defa Çanakkale savaşlarındasergilediği direnme gücü ile hem güçlü batı devletlerini durdurmuş, hem de dahasonra gireceği milli mücadelede gerekli olacak olan liderlerin yetişmesine fırsatvererek Kurtuluş Savaşının önsözünü söylemiştir.Savaşın İngilizler açısından başarılı olunması halinde, elde edilebileceküstünlüğün olağanüstü cazibesi, politikacı ve komutanları öyle büyülemiş ve zafersarhoşluğu havasına öylesine girilmiştir ki, başarısız olunması halinde nedenolabileceği kayıplar önceden görülememiş, bunu sezen kişilerin uyarıları da dikkatealınmamıştır.Çanakkale'ye bir sefer düzenlenmesi fikri ilk defa İngiliz Deniz Bakanı SirWinston Churchill tarafından dile getirilmiştir. Çanakkale bölgesi, her iki tarafın dakesin bir sonuç alamadığı Batı Cephesinden farklı olarak, İtilaf Devletleri için hassasbir nokta olma özelliği taşımaktadır. Osmanlı Devletinin Sarıkamış HarekatıylaRuslar üzerinde Kafkaslarda baskı kurması sonucu Rusya, Osmanlı Devleti'nindikkatlerini bölgeden uzağa çekmek amacıyla İngilizlerden bir gösteri yapmasınıistemiş, İtilaf Devletleri'nin harekete geçmesine neden olmuştur. Başarılı birÇanakkale Seferi ile boğazlar açılacak, Rusya'ya silah götürülerek oradan dönüşteAvrupa'ya buğday getirilecek, bu arada İstanbul'un işgal edilmesi ile siyasal birbaşarı sağlanacak ve bunun sonucu olarak ta Yunanistan ve Bulgaristan İtilafDevletleri tarafına çekilecektir.Çanakkale Seferi, düzenlenmesi fikri aşamasından itibaren sebep ve sonuçlarıüzerinde itilaf devletleri açısından, verilen emeğe değmeyen kayıplara neden olmuşve bu devletlerin ileride izleyecekleri savaş stratejilerini etkileyerek Orta Doğu veBalkanların yeniden yapılanmasına zemin hazırlamıştır.

The Dardanelles Campaign, which caused many unexpected results, isconsidered by historians as one of the most important conflicts of the World War I.Prior to the conflict, Britain showed interest to the region in the early stages of warwhilst the allegiance of Ottoman Empire hung in the balance. During those days, theOttoman Empire felt alone and needed support from a powerful country. Yet, uponBritain?s refraining from seeing the Ottomans as an ally, it was Germany that theTurks turned to in order to cultivate a friendly relationship.The Dardanelles initiative was conceived first by, then First Lord ofAdmiralty, Winston Churchill. Unlike the Western Front, Gallipoli was a soft target;therefore, an allied action was expected to help Russia, which would both open upthe Straits as a pressure from the Russian armies on Caucasus. The expectations alsoincluded Turkey?s leaving the war by occupying Istanbul and bringing in Greece andBulgaria to the Allied Front. The campaign was mainly carried out by the RoyalNavy with sustained support from French and minor contributions from Russia andAustralia. Initially, the campaign began purely as a naval operation.Yet, upon the failure of warships to force their way through the Straits in anall-out assault on March 18 1915, the high command concluded that seizing theGallipoli peninsula was the only way to breach the Dardanelles, as they had alreadylost three capitol ships to mines during the early attempts to take over the straits.After the failed attempt by the navy, using the infantry to seize the Gallipoli andcapture the forts seemed inevitable. It would be easy to clear the way then. TheBritish planners decided to go to Egypt for the preparations and in a way they gaveample time to Turks for reinforcing the defenders.The landing at Cape Helles was spread over five beaches at the tip of thepeninsula. Unlike Anzak landing, which was a surprise without a preliminarybombardment, the landing at Helles was made after the beaches and the warshipsbombarded Turkish forts. The cruisers and battleships used in this area were HMSEuryalus, HMS Implacable, HMS Dublin and HMS Goliath.Thus, the Gallipoli Campaign resulted in a failure for Britain, France andANZAC forces and they had to turn to other fronts.