Akdeniz-Karadeniz su altı akustik yayılım model uygulamaları

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı; Güneybatı Karadeniz İstanbul Boğazı çıkışı ve Doğu Akdeniz'in (Antalya Körfezi açıkları) su altı akustik yayılım özelliklerini özetlemektir. Öncelikle seçilen pilot bölgeler için hangi akustik yayılım modelini kullanarak daha iyi sonuçlara ulaşıldığı belirlenmiştir.Bu amaçla bu tezde, NATO Undersea Research Center (NURC)'un Seyir Hidrografi ve Oşinografi Dairesi (SHOD) ile birlikte düzenlediği ortak projede ölçülen iletim (transmisyon) kaybı ve oşinografik ölçüm verileri kullanılmıştır. Modelleme ve karşılaştırmalar MatLab teknik hesaplama programında çalışan farklı su altı akustik yayılım programları kullanılarak yapılmıştır. Her bölge için en uygun akustik model seçildikten sonra bazı akustik yayılım benzetimleri yapılmıştır. Böylece Karadeniz'deki çalışma bölgesinde mevsimsel ses kaybı karşılaştırmaları yapılmıştır. Akdeniz için ise farklı bir hat seçilerek burada da transmisyon kayıpları hesaplanmış ve farklı frekanslar için benzetimler yapılmıştır.Ses yayılımı matematiksel olarak dalga denklemi ile tanımlanmıştır. Bu denklemin parametreleri ve sınırları çevresel deniz şartlarından etkilenmektedir. Bu nedenle bir modelin çalışma yapılan bölge için uygunluğu doğru çevresel ve akustik parametrelerin kullanılmasıyla sağlanır. Çalışma sonucunda doğru parametreler kullanılarak proje sırasında ölçülen değerlere uygun sonuçlara ulaşıldığı görülmüştür.

The aim of this thesis is to summarize environmental underwater acoustic characteristics of Southwest Black Sea and Eastern Mediterranean Sea (offshore Gulf of Antalya) using the most recent simulation models. Before any applications, the best available acoustic models should be selected for each pilot area.In this thesis, transmission loss and oceanographic data from the joint project conducted by NATO Undersea Research Center (NURC) in collaboration with the Turkish Navy Department of Navigation, Hydrograph and Oceanography were used. A parametric study using different ?Underwater Acoustic Propagation Models? which were developed to use under the MatLab commercial technical computation package was performed. After selecting the proper acoustic model for each area acoustic propagation simulations were performed, seasonal comparisons were also made for the study area in the Black Sea. Another profile was selected offshore Gulf of Antalya in the Mediterranean area, and transmission loss simulations were made for various frequencies.Sound propagation in the ocean is mathematically described by the wave equation, whose parameters and boundary conditions describe the ocean environment. It is evident that any specific model has its range of applicability within the domain of acoustic and environmental parameters as well as regarding computer facilities and time. At the end of the study convenient results were reached compared with the in situ measurements by using the right parameters.