Deniz ulaştırmacılığı ve kıyı bölgesi yönetimi: Deniz çevresinin korunması açısından Aliağa bölgesinde bir araştırma

Abstract

Aliağa Kıyı Bölgesi deniz taşımacılığı yönünden büyük bir potansiyele sahiptir. Her yıl hem gemi trafiği ve hem de deniz taşımacılığı hacminin arttığı görülür. Bu durum kıyı bölgesinde gemi kazaları ve kasti boşaltım risklerini arttırır. Bu kazalar ve boşaltımlar petrol kirliliği nedeniyle deniz fauna ve florası üzerine direkt etkilere sahiptir. Petrol kirliliği, turizm, balıkçılık, deniz parkları, deniz rezervleri, rekreasyon üzerine hasar yaratmaktadır. Bundan dolayı kıyıların kullanım talepleri arasında çok büyük çatışmalar meydana getirir. Sürdürülebilir kalkınma açısından kıyıların yönetimine ihtiyaç duyulur. Deniz taşımacılığı Türk ekonomisine katkı sağlamakla birlikte kıyı bölgelerini olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Bu olumsuz yöndeki etkiler, kaza ve kasti boşaltımlarla ilgili deniz taşımacılığı kaynaklı kirletmelerin bir analizinin yapılmasını gerektirir.Bu çalışmada, 1995-2006 yılları arasında Aliağa Kıyı Bölgesi'nde meydana gelen 87 kaza ve kasti boşaltımlara ait veriler Frekans Dağılımı , Çapraz Tablo Analizi, Ki-Kare Analizi ve Uygunluk Analiz (Correspondence Analysis) istatistik yöntemleriyle analiz edilmiştir. Kaza ve boşaltımların türü, meydana geldiği saat, tarih, olayın ana sebepleri bu tip olaylara karışan gemilerin bayrağı, tonajı, tipleri bir kategorik sınıflandırması yapılmıştır. SPSS 13.0 istatistik paket programı yardımı ile sonuçlara ulaşılmıştır. Bulgulardan elde edilen sonuçlar;- Deniz kazalarının ve kasti boşaltımların nerede, nasıl, niçin, ne zaman meydana geldiği ve ileride olabilecek deniz taşımacılığı olaylarının nasıl önlem alınabileceğine ilişkin sorulara yanıt aranması,- Mevcut seyir güvenliği kontrolü ve güvenlik önlemlerini arttırılmasını sorgulamak,- Aliağa Kıyı Bölgesi'nde risk ve tehlikeler açısından deniz çevresi ve denizcilik güvenliğinidaha fazla etkileyen faktörlerin belirlenmesi,- Deniz taşımacılığı kaynaklı kirletmeler riskinin en yüksek alanların belirlenmesi,hususlarında yararlar sağlar.Bu çalışmanın ana amacı, Aliağa Kıyı Bölgesinde kazalar ve kasti boşaltımlar ile ilgili deniz taşımacılığı kaynaklı kirlilik acil durumlarının genel bir profilini ortaya çıkarmak, kıyı bölgesinden sorumlu olan karar vericiler için etkin önleyici tedbir alma ve planlama için yardımcı olmak için uygun veriler sunmak, deniz taşımacılığı kaynaklı kirlilik acil durumlarına neden olan etkenler üzerine karar vericilerin dikkatini çekmektir.

Aliağa coastal zone has a great potential for shipping transportation. Every year, it is observed that both shipping traffic and the size of the transportation have increased. This situation increases also the risk of accidents and illegal discharges in to the coastal zone. These accidents and illegal discharges have a direct influence on the marine fauna and flora due to oil pollution. Oil pollution causes damage to tourism, fish farming, marine park, recreation, marine reserves. Therefore, substantial conflicts take place amongst these usage demands. Management of the coasts is necessary in terms of sustainable deveelopment. Although shipping transportation makes a contribution to Turkey?s economy, it can negatively affect coastal regions. These drawbacks emphasize the priority of performing an analysis of the pollution of marine transportation about accidents and discharges.In this study, the data of 87 shipping accidents and illegal discharges occured in the Aliağa?s coastal zone during the period between 1995 to 2006 were analyzed by chi-square test, frequencies statistics, crostabs analysis and correspondence analysis. The categorical classification of the main causes of accident, accidents? locations, time, type of vessels involved in the accidents by registry flag and sizes was presented. The results were obtained by SPSS 13.0. (Statistical Programme for Social Science) The resulting outputs provide the following benefits;- To seek answers to questions such as ?What happened??, ?How and where did shipping accidents and illegal discharges happen??, ?Why did shipping accidents and illegal discharges happen??, ?What can be done to prevent they from happening again??,- To review in order to promote the current navigational safety control and security precautions,-To determine dominant factors which may influence shipping safety and marine environment much more in terms of risk and threat to the Aliağa coastal zone.The specific aim of the study is to bring out a general profile of ship-based pollution events (emergencies) that is about accidents and illegal discharges in the Aliağa?s coastal zone, present proper data for decision makers in order to help taking effective preventive measures and planning for ship-based pollution emergencies, focus on the reasons for ship-based pollution emergencies for decision makers.