Demokrat Parti iktidarı döneminde İstanbul`a ilişkin imar politikaları ve faaliyetleri

Abstract

Bu tezde, Demokrat Parti'nin iktidarda olduğu 1950-1960 yılları arasında, İstanbul'un imarının ne şekilde ele alındığı incelenmiştir. Bugün çok kişi tarafından, Başbakan Adnan Menderes'in adıyla anılan ve bazıları tarafından, şehrin kendine has yapısını bozduğu iddia edilen dönemin imar faaliyetleri, esas olarak 1930'lu yıllarda uygulamaya konmuş olan Prost Planı'nı temel almış uygulamalardır. Özellikle 1950'li yılların ikinci yarısında, Başbakan Menderes'in, Fahri Belediye Başkanı olmasıyla imar faaliyetleri daha da artmıştır. 27 Mayıs 1960 askeri darbesine kadar devam eden Demokrat Parti dönemi süresince yol inşaatlarına önem verilmiş; geniş bulvarlar inşa edilmiştir. Örneğin, bugünkü yol ağının büyük kısmı bu dönemde yapılmıştır. Boğaz'a köprü ve metro projeleri de gündeme gelmiş; ancak herhangi bir uygulama olmamıştır. Dolayısıyla, her ne kadar yapılan değerlendirmeler çoğu kez Menderes'in siyasi kimliğini hedef alan bir tarzda yapılmış ve yapılıyor olsa da Demokrat Parti dönemindeki imar faaliyetleri, bir Cumhuriyet projesi olan Prost Planı'nın uygulanmasından ibarettir.

This thesis discusses that how the reconstruction of Istanbul was carried out during the period of Democratic Party standed in the government from 1950 through 1960. Today the reconstruction activities of that period are remembered by the name of Prime Minister Adnan Menderes by a lot of people, and are regarded by some as ruining the architectural vernacular of the city. Actually they were based on a plan which was started in the 1930?s and known as Prost Plan. Especially in the second half of the 1950?s, reconstruction activities increased as Prime Minister Menderes became the Honorary Mayor of Istanbul. During the period of Democratic Party until the military coup d?etat on May 27, 1960, special attention was given to road construction, and wide boulevards were designed. As an example, most of the today?s roads were constructed in that time. There were even ideas about Bosphorus Bridge and metro system, but these were never realized. Therefore, even though critics usually target at Mr. Menderes? political personality when they analyze the reconstruction activities and its effects, the activities of the period are actually an implementation of Prost Plan, which is a project of the Republic.