Biyopolitika kavramı çerçevesinde 1938 beden terbiyesi kanunu

Abstract

Spor, yalnızca bedeni iyi tutmak için değil siyaseti anlamak için de kullanışlı bir kavram olabilir. Özellikle toplumsal boyutları açısından spor, çokça politik süreç içerdiği için politika analizinde yeni ama berrak bir bakış açısı sunar. Türkiye'nin siyasi tarihine yeni bir perspektiften yaklaşma çabasında olan bu çalışmada erken dönem cumhuriyet tarihi beden politikalarının bir projesi olan 1938 Beden Terbiyesi Kanunu üzerine çalışılmıştır. Siyasetin analizini biyopolitika kavramı üzerinden kurgulamaya çalışırken dönemin tüm beden politikaları değil yalnızca Beden Terbiyesi Kanunu'nu ortaya çıkaran sürecin dinamikleri incelenmiştir. Bu inceleme sırasında beden politikalarının kapsamı sporun politik anlamda araçsallaştırarak kullanılması ve devletin sporun yönetiminin kontrolünü sağlama istenci ile sınırlandırılmıştır. Sporun politikası üzerine yapılan akademik çalışmaların sayıca az oluşu, bu çalışmayı yaparken kullanılabilecek kaynakların sayısını arttırabilmekte zorlayıcı bir unsur olmuştur. Bu nedenle siyaset bilimi ve genel siyasi tarih konularında yazılmış eserlere başvurulmuş olsa da tez çalışmasının temel bilgi kaynağı arşiv belgeleri ve dönemin süreli yayınlarıdır. Birincil belge niteliği taşıyan meclis tutanakları ve arşiv belgelerinin ışığında hem dönemin hem de ilgili kanunun bir biyopolitik tahlili yapılmaya çabalanmıştır. Süreli yayınların en önemli katkısı ise dönemin eğilimlerini hem devlet hem de sivil toplum açısından anlayabilme noktasında olmuştur. Olay örgüsünün, sırasının ve diyalektiğinin kurgulanabilmesi de yine süreli yayınların detaylı incelemesinin katkısıyla olmuştur.

Sport, is not only a good way to keep the body in good condition but also a useful concept to understand the politics. Sport, especially in sense of sociological way, includes so many political process so thats why it gives us a new but clear perspective.This work aims to focus on Physical Education Law (1938) in Turkey with a new approach in political history. While trying to build a political analysis using the concept `biopolitics`, both the politics of that era and the reasons that created Physical Education Law had been studied. During this study, the scope of body politics is limited with instrumentalization of sport in political meaning and government's desire to control the governance of sports.Limited number of academic works on politics of sports narrowed down the number of sources I can use during my work. Thus, -even I used remarkable number of books and articles on political science and general political history- the main information sources of this work are the documents in archives and the periodical publications of that era. In the light of parlimentary minutes which have primary document value and archive documents, both the history of that era and biopolitical analises of the mentioned law examined. Most important contribution of periodical publications is that gives us an understanding point of politics of the era in governmental side and çivil society side. Examining the periodical publications also helped to the build storyline, arrangement of event order and dialectics.