İstanbul Tuzla bölgesi atmosferi alt tabakasında çok halkalı aromatik hidrokarbonlar (PAH`lar) ve metallerin incelenmesi

Abstract

Deniz kirliliği, çağımızın önemli çevre kirliliği sorunlarından biridir. Fosil yakıt salımlarından, yangınlardan, çöl tozlarından, volkanik patlamalardan dolayı atmosferde biriken gazlar ve parçacık maddeler, çökelmeleri halinde denizler için önemli girdileri oluşturmaktadır. Atmosferik girdilerle ilgili çalışmalar son yıllarda artış göstermektedir. Çalışmaların bazılarında metalik girdiler, bazılarında PAH'lar incelenirken, diğerlerinde farklı atmosferik girdiler üzerine çalışılmıştır.Doktora tezi olarak yürütülen bu çalışmada, İstanbul-Tuzla Bölgesi atmosferi alt tabakası inceleme alanı olarak seçilmiştir. Bölgenin tersaneler ve ilgili yan kuruluşları içermesinden dolayı, atmosferinin kirleticiler açısından zengin olduğu düşünülmüştür. Örnek alma çalışmaları Tuzla, TÜDEV-Piri Reis Üniversitesi'nde yıllık bazda aylık olarak gerçekleştirilmiştir.Atmosferik girdilerden hem metaller hem de PAH'ların aynı örnek üzerinde incelendiği bu çalışmada, bu iki farklı kirleticinin birbirleri üzerine olan dağılımları saptanmaya çalışılmıştır. Bu nedenle; yüksek hacimli hava örnekleyicisi kullanarak aerosoldeki parçacık madde bir filtre kağıdı ile toplanmış ve ikiye bölünerek saklanmıştır. Örneklerin yarıları ile belirlenen ağır metaller; Cr, Fe, Cu, Zn, Cd, Pb ve Al analizleri için kullanılırken, diğer yarıları da uluslar arası kuruluşlarca zararlı oldukları belirlenen 15 PAH bileşiğinin analizi için kullanılmıştır. Analizler İstanbul Üniversitesi, Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü'nde gerçekleştirilmiştir. Çalışmada elde edilen verilerden yararlanarak antropojenik girdiler saptanmaya çalışılmıştır. Ayrıca parçacık madde derişimleri de hesaplanmıştır.Belirlenen yöntemin, iki farklı türden kirleticiyi içermesinden dolayı diğer yoğun sanayi bölgeleri için atmosferik girdiler konusunda yapılacak olan çalışmalarda örnek olacağı düşünülmüştür.

Marine pollution is one of the most significant environmental issues of today?s world. The deposited gaseous and particulate matters in the atmosphere caused by the emissions of combustion of fossil fuels, fires, desert dusts, volcanic eruptions are the important pollutant inputs of seas through precipitation. The studies about the atmospheric inputs to the seas have been increased recently based on various categories which can be summed up as the papers about the metallic inputs, the papers about the poly aromatic hydrocarbons (PAH?s) and the papers about other atmospheric contaminants.In this PhD study, İstanbul-Tuzla Region atmosphere is selected as the working area. Since this region contains shipyards and shipyard-related side product industries. So, it is considered that the kinds of pollutants are abundant in the region atmosphere. The sampling was done in the Tuzla, TÜDEV-Piri Reis University Campus on monthly as an annual bases.Atmospheric inputs of both heavy metals and PAH?s were examined in the same samples at the same conditions to observe the overlapping of these two parameters. Particulate matter was filtered from aerosols by a high volume air sampler. Then the filter paper divided into two equal parts for the analysis. One part of them was used for the defined heavy metals which are Cr, Fe, Cu, Zn, Cd, Pb and Al whereas the other part was used for the 15 PAH compounds which they are assumed to be harmful by international institutions. Analysis will be realized in the laboratories of İstanbul University-Institute of Marine and Management Sciences. Also anthropogenic pollutants were determined in the study. In addition to those, particulate matter concentration was calculated.Due to these specifications, the study will be unique and a useful model for other industrial areas to determine pollution in a large range entirely on account of having examined two types of pollutants.