İstanbul ili Yalova ilçesi 0-6 yaş grubu çocuklarında kaza riskinin Framingham Güvenlik Araştırması (FSS) ile belirlenmesi

Abstract

- 95 - ÖZET Gerek gelişmiş Ülkelerde, gerekse sayıları giderek artan gelişmekte olan ta İtelerde kazalar bir yaşından sonra başlıca ölüm nedenidir. Her yıl, on çocuktan biri kazadan etkilenmekte ve sağlık kuruluşlarına başvurması ve sağlık bakımı alması gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı 0-6 yaş grubu çocukları olan ailelerin kazalardan korunma bilgisini ölçmek) böylece birey sel riskin niceliğini ve çevrede mevcut riskleri ortayacı karmak; risk durumunda, aileye aynı anda danışma vermekti* Bu çalışma tanımlayıcı, kesitsel bir çalışmadır* Araştırma evrenini İstanbul'un Yalova İlçesinde evler, yuvalar, Sağlık Ocağı ve Devlet Hastanesi oluşturdu* 1993-1994 yıllarında, okul öncesi dönemde 0-6 yaş grubu 217 çocuğun ailesine (191 aile) 0-1, 1-5 ve 6 yaş grubu çocuklar için hazırlanmış olan Pramıngnam Güvenlik Araştırması (.PSS) sorularını sorarak yanıtlamalarını istedik* Aynı zamanda ailelerin ve çocukların yaşadıkları evi ve yakın çevreyi gözlemledik* 44 ailenin 0-1 yaş grubunda, 129 ailenin 1-5 yaş grubunda ve 27 ailenin 6 yaş grubunda çocuğu vardı* Bokuz ailenin her iki grupta çocuğu bulunmaktaydı* FSS anketi 0-1 yaş için 19* 1-5 yaş için iki Dölümde toplam 43» 6 yaş için 21 sorudan oluşmaktadır. Kaza riskini belirlemek için puanlama yöntemini uyguladık. Evet, bazen, bayır biçiminde alınan yanıtlara göre yüksek riske 3, orta riske 2, düşük riske 1 puan verdik Bisk durumunda aileye aynı anda riski önleyici danışma verdik. Her- 96 - soru için, her aile için ortalama ve yerleşim yeri, gelir düzeyi, anne ve babanın yaşı, eğitim düzeyi, annenin çalışma` durumu ve aile tipine göre ayrılan her grup için toplam f SS puanlarını hesapladık* Gruplar arasındaki toplam puanları karşılaştırdık. Verilerin analizinde Man-tfhitney ü testini kullandık Ev ve yakın çevreyi gözlemlediğimizde çocukların motorlu taşıt kazaları açısından gerek evin mutfak, banyo, yatak odası ve balkon gibi bölümlerinde gerekse caddelerde ve trafik karmaşası içinde yüksek risk altında bulunduklarını anladık. Ailelerin % 46.60* inin (89 aile) aylık gelir düzeyi 5.000.000 Tl» nın altında % 71.7» sinin (137 aile) 10.000.000 II» nın altındadır. Bu bölgede aile başına düşen çocuk sayısı l.Wtur. Ailenin % 19*u (16 aile) ciddi kazalarda hiçbir ye re başvurmamaktadır. Başvurulan yerler sırası ile Devlet Has tanesi, Sağlık Ocağı ve Özel muayenehanelerdir. 0-1 yaş grubunda ortalama risk puanlarını ilçe merkezinde 1.62, köyde 1.90 bulduk (düşük-orta risk; p<«05). Çocuklar yanma, boğulma ve motorlu taşıtlarda kazaya uğrama açısından orta ve yüksek risk taşımaktadır. Bu grupta yalnızca merkezde yatakta yanma, banyo küvetinde boğulma, sıcak sıvılar la yanma, 13 yaşından küçük bebek bakıcısı bulundurma ve bisikletle yaralanma risklerini düşük bulduk. Her iki grupta da ısıtma sisteminin kontrolüne ilişkin yangın riski düşüktü. Köylerde yaşayan aileler, düşük gelirli aileler, ilköğrenim gören anne ve babalar, çalışmayan anneler kaza riskleri konusun da daha bilinçsizdirler ve gruplar arasındaki fark anlamlıdır, 1-5 yaş grubunda ortalama risk puanları merkezde 1.75, köyde 1.89* dur (p>.05). Çocuklar yanık, boğulma, elektrik çarpması, düşme, zehirlenme ve motorlu taşıt kazaları bakımından orta-yüksek risk altındadır. Kesici aletlerle yaralanma, 13 yaşından küçük bebek bakıcısı bulundurma ve ısıtma sis temi kontrolü ile ilgili yanma riski düşüktür. Bu grupta anne-- 97 - nin ve babanın eğitimi (1. bölüm), annenin yaşı ( 29 yaş,, 1. ve 2. bölüm yüksek risk), annenin çalışma durumu (.2. bölümde çalışmayan annelerde risk daha yüksek), aile yapısı (2. bölümde beşten fazla aile bireyi sayısı, risk daha yük sek) gruplar arasındaki farkı anlamlı kılmaktadır. 6 yaş grubunda ortalama risk puanları merkezde 1.90, köyde 1.91'dir (p.05). Bu grupta ciddi kazalarda gerekli sağlık bakımını almama, çocuğun ciddi kaza geçirmesi, yanma, suda boğulma, motorlu taşıt ve bisiklet kazaları açısından riskleri orta- yük sek; merkezde ise bisiklet kazasına bağlı kafa travmasına uğrama riskini yüksek bulduk. Keskin objelerle yaralanma riski düşüktür. Annenin öğrenim düzeyi ve çalışma durumu gruplar arasındaki anlamlı farktan sorumludur. Sonuçta, 0-6 yaş grubu çocuğu olan ailelerde motorlu taşıt kazaları, yanık, düşme, zehirlenme, boğulma ve kazalar dan sonra yeterli bakımı almama durumları ile ilgili risk puanlarını orta ya da yüksek bulduk. Her grubun ortalama risk puanı ise 2.0b,nın altındaydı (düşük-orta risk). Bulgularımız, bu ailelerde kazalardan korunma konusundaki bilginin ye terli olmadığım göstermektedir,, Yerleşim yeri, gelir düzeyi, anne- babanın yaşı ve eğitim düzeyi, annenin çalışma durumu ve aile tipi riskin algılanmasını etkileyen başlıca etkendir. Kazaların epidemiyolojisi göz önüne alınarak özgün ve kapsamlı bir kazaları önleme programı oluşturulmalı ve uygulanmalıdır. Kazalardan korunma bilincinin ve risk etkenlerinin araştırılması ile alınacak sonuçlar, böyle programların oluşturulmasında yol gösterici olacaktır. Anneler ve babalar, çocukluk çağı kazalarının azaltılması/önlenmesi için oluşturulacak her programda ana unsur olarak seçilmelidir.

- 98 - S U M M A B T From the age of one year up to adulthood) accidental injuries are the leading cause of death in all industriali zed eountries and in a growing number of developing count ries. £ach year» 1 child in 10, suffers an accident for which it is necessary to call upon the health services at some level that means a considerable expenditure» The purpose of this study was awareness of the fami lies with children between 0 and 6 years in order to iden tify the quantity of individual risk and the existing risks in the environment; to counsel parents simultaneously for pre vention of injuries in case of riske İn 1993-1994» we conducted an intervention (descrip tive, cross-sectional injury prevention awareness study,) consisting of 191 families living in a vicinity of Istanbul who had 217 preschool children 44 families of 0-1, 129 fa milies of 1-3, and 27 families of 6 years age group; nine families had children in both groups) e Parents were required to answer the Framingham Safety Survey (FSS) questionnaires designed for 0-1, 1-5 and 6 years olds (19 questions for 0-1, 43 questions for 1-5, and 21 questions for 6 years)* A sco ring method was used to quantify the risk of injury. A sco re of 1 was given for low-risk, 2 for moderate-risk, and 3 for high-risk behavior, counseling parents for prevention in case of risk* We determined mean FSS scores for each qu estion, each family and a total score of the families for each group* In both rural and urban areas, we compared the mean scores according to place of residence, income, educa tion and age of parents, mother* s working status and the type of family* We also observed home environment and neigh borhood in which children and their families live* Man-Whit ney U test was used for the analysis of the data* We found- 99 - that the children were under great risk for motor vehicle injuries) burns, falls, drowning and suffocation and pla ying injuries in the context of accidental risk both in the chambers of the houses such as kitohen, bathroom) bed room and balcony, and on the streets and traffic jam» in the 4be6 £ of the families (n: 89), the income level is below $ 200, in 71*7 $ (n:137j it is below Ş 400. In this district, number of children per family is l.lit;19 f> (n: 16; of the families refer nowhere in the case of seri ous accidents* Places of referral are hospital, primary he alth center and private offices, in succession» we found the average risk scores of 0-1 years age group to be 1«62 in the center of the township and 1»90 (low-intermediate risk) in the village (p<»05)» Children carry moderate to high risk in respect to bearing burns, suffocation, and injuries in motor vehicles» Only in the center, we found the risk of burning in the bed, drowning in washbasin, scalding with hot fluids, having a baby sit ter younger than 13 years old and injury in bicyle to be lew in this group» The risk <?f fire related to the heaving system was found to be low in both groups» Families living in the villages, families with low income, parents with only primary school eduction, mothers who do not work are less conscious about accidental risks and the differences between groups are significant» In 1-5 years age group, the average risk scores were 1»75 in the center and 1»89 in the village (p> »05)» Children are under moderate to high risk with res pect to burns» suffooation, lightning injuries, falls, in gestions and motor vehicle accidents» We found the risks of injuries with sharp objects, having a baby sitter youn ger than 13 years old and fire related to the heating sys tem, to be low» in this group, eduoation of the mother,- 100 - age (age 29, high risk), working status (high risk in non- working mothers), education of the father and the type of the family (high risk in families consisting more than 5 members) are responsible for the significant differences between the groups. In 6 years age group, the average risk scores are 1.90 in the center and 1.91 in the village (p>.05). fe found the risk of not receiving adaquate care af* ter serious aocidents, risks of burning, drowning, motor ve hicle and bicycle accidents to be moderate to high, and the risk of head injury related to bicycle accident to be high in the center. The risk of injury with sharp objects was low. Working state of the mother makes the difference bet ween the group significant. In conclusion, we detected moderate to high risk sco res for motor vehicle injuries, burns, falls, poisonings, suffocation and not receiving adequate care after injury in the families with 0 and 6 years old children. Total score for each group was found below 2.06 (low-moderate risk). Our findings revealed that injury prevention awareness was low in these families. Place of residence, income, education and age of parents, mother's working status and the type of fa mily were found as the main faotors effecting risk awareness A specific and comprehensive accident prevention prog ram must be based on an epidemiological knowledge of the prob lem. These programs will reduce tne incidence of accidental death, but much more specific legislation aimed at child pro tection is needed. Parents must be a key element in any program designed to reduce injuries among children.