Hersek Lagünü`nün bütünleşik kıyı alanları yönetimi açısından incelenmesi

Abstract

Tatlı su ve deniz suyunun karışım halde bulunduğu lagünler birçok canlı çeşidinin bulunduğu ekosistemlerdir. Lagünler aynı zamanda insanların yerleşim olarak çoğunlukla tercih ettiği önemli kıyı alanlarından biridir. Kıyılarda yerleşim yerlerinin kurulmasıyla lagünlerde olumsuz antropojenik etkilerin fazlaca görülmesine neden olur. Hersek Lagünü Marmara Denizi'nin güney kıyısında Yalova ilinin Altınova Belediyesi sınırlarındadır. Bu çalışmada Hersek Lagünü'nün Bütünleşik Kıyı Alanları Yönetimi açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Şimdiye kadar Hersek Lagünü'nünde kapsamlı herhangi bir su analizinin gerçekleştirilmemiş olduğu yapılan literatür araştırmaları sonucu görülmüştür. Sahada gerçekleştirilen gözlemlerde lagünün su yapısının `acı su` karakteri taşıdığı not edilmiştir. Hersek Lagünü'nün batısında Marmara Denizi kıyılarında tersaneler bölgesinin mevcut olması 2015 yılından itibaren Hersek Lagünü' nün yakınından geçen otoyol projesinin söz konusu olması, BKAY'e göre Hersek Lagünü'nü inceleme çalışmasının yapılmasının gerekliliğini göstermektedir. Lagün ekosisteminde hayatın sürdürülebilirliği için 3 aşamalı bir çalışma öngörülmüştür.İlk olarak Lagün'ün hidrodinamik yapısının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu sayede Lagün'ü besleyen tatlı su kaynağı ve bu kaynağın Lagün'ü besleme kapasitesi belirlenmiştir. Ayrıca denizden lagüne tuzlu su girişi olan yerden lagünün beslenme kapasitesi belirlenecektir. Bu veriler ışığında lagündeki su sirkülasyonu tespit edilerek su bütçesinin belirlenmesi amaçlanmıştır.İkinci olarak Hersek Lagünü'nün fiziki durumu incelenip Marmara Denizi'nde ve Lagün içerisinde hassas bölgeler belirlenip çalışma istasyonları seçilmiştir. Bu istasyonlarda mevsimsel olarak su ve bir kez olmak üzere sediment örneklemeleri yapılıp şu parametreler tespit edilmiştir; suyun sıcaklık ve tuzluluk değerleri, sedimentte TOK, suda pH, TPH, Fe, Mn, As, Ağır Metaller (Cd, Pb, Cr, Hg).Son olarak bu veriler ışığında Hersek Lagünü'nün fiziksel ve kimyasal yapısı ortaya konulup BKAY bakımından koruma/iyileştirme/geliştirme/rekreasyon amaçlarından birini veya kombinasyonları içeren bir model önerilmiştir.

The lagoons as the combination of the freshwater and the seawater are the ecosystems where severel types of species are living. Moreover, lagoons are one of the most important coastal areas which are mostly prefered by people as the settling area. The negative antropogenic effects are frequently observed in the lagoons because of the establishment of the settling areas on the coasts and the coastal areas. The lagoon of Hersek is found on the south coast of Marmara Sea in the town of Altinova of the province of Yalova. The aim of this work is the investigation of the lagoon of Hersek in terms of BKAY. A three stage project is proposed for the sustainability of the existence in the lagoon ecosystem.There is no detailed water analysis of the lagoon of Hersek reported in the literature. The characteristic of the water of the lagoon of Hersek is noted as `brackish water` according to the observations done in the field. The necessity for a detailed investigation of the lagoon of Hersek in terms of BKAY arises from the existence of the shipbuilding yards on the west coasts of the Marmara Sea and the possible start of a motorway project in 2015 in the proximity of the lagoon of Hersek.Firstly, the determination of the hydrodynamic structure of the lagoon was aimed. So that the source of fresh water which is feeding the lagoon and the feeding capacity of this source can be determined. Moreover, the feeding contribution of the sea to the lagoon can also be found from the point where the salty water enters the lagoon. The determination of the water circulation within the lagoon was aimed according to the data gathered from the above mentioned steps. Secondly, after the physical condition of the lagoon of Hersek was studied, critical regions are going to be defined and sampling stations were going to be chosen. Sediment samples for once and water samples seasonally will be collected at this workstations. Collected samples have been analyzed considering the following parameters: Sediment TOC, pH, TPH, Fe, Mn, As, Heavy Metals (Cd, Pb, Cr, Hg).Finally, the physical and the chemical structure of the lagoon of Hersek have been stated considering the collected data from the sampling stations and a proposal of a model including one or a combination of the aims of protection/treatment/improvement/recreation in terms of BKAY was planned.