Adana ilinde mevsimlik tarım işçiliğinin sosyo-ekonomik yapısı ve geleceği

Abstract

Mevsimlik tarım işçiliği gerek ortaya çıkış sebepleri, gerekse yarattığı etkileri ile çok boyutlu nitelikler taşımaktadır ve hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde varlığını koruyan bir olgudur. Dünya Çalışma Örgütü'ne (ILO) göre dünyada yaklaşık 400 milyon mevsimlik tarım işçisi bulunduğu tahmin edilmektedir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın (ÇSGB) raporlarında ise Türkiye' de mevsimlik tarım işçisi sayısının 1 milyona yakın olduğu tahmin edilmektedir.Yapılan saha araştırmasında Adana İli'nde gezici mevsimlik tarım işçisi sayısının 30 binin üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Önceki yıllarda ek gelir ve gezme amacıyla, sadece yetişkinler tarafından yapılan mevsimlik tarım işçiliği, günümüzde özellikle kadın ve çocuklar tarafından yapılan bir meslek, yaşam tarzı haline gelmiştir. İşçilerin yaşam ve çalışma koşullarının iyileştirilmesine yönelik hazırlanan METİP Projesi (Mevsimlik Gezici Tarım İşçilerinin Çalışma ve Sosyal Hayatlarının İyileştirilmesi Stratejisi ve Eylem Planı) çok kapsamlı bir uygulama olmakla beraber, Adana İli'nde gerek yetersiz personel nedeniyle gerekse mevsimlik tarım işçilerinin ilgisizliği nedeniyle amacına ulaşamamıştır. İşçiler her geçen gün kötüye giden olumsuz çalışma koşulları nedeniyle, artan çocuk işçiliği ve kayıt dışı çalıştırılma durumu ile karşı karşıyadır. Mevsimlik tarım işçiliğinde işçilerin çalışma ve yaşam koşullarının iyileştirilmesi çalışmaları ile beraber, işçilerin göçle memleketlerini terk etmelerinin de önlenmesi veya göçlerin asgariye indirilmesi gerekmektedir. Bunun için işçilerin yoğun olarak geldiği illerde müdahaleci bölgesel kalkınma yaklaşımıyla, toplumsal temelli ekonomik kalkınma planları uygulanmalıdır. Böylece toplumsal yapıda sağlanacak olumlu değişimler, uygulanacak kalkınma planlarının başarısını da artıracaktır. İşçilerin önemli bir kısmını kadın olması nedeniyle, kadın bireylerin eğitilmesi ve kadın ağırlıklı politikaların geliştirilmesi garekmektedir.

Seasonal agricultural labor carries multidimensional qualities both in its reasons of emergence and the effects it created; and it is a phenomenon that already existed in both developed and developing countries. According to International Labor Office (ILO) it is estimated that there are about 400 million seasonal agricultural workers in the world. In the Ministry of Labor and Social Security (MLSS) reports it is estimated that the number of seasonal agricultural workers is about 1 million in Turkey. In the fieldwork carried out, it is ascertained that the number of travelling seasonal agricultural workers is above 30 thousand in Adana Province. In the precious years seasonal agricultural labor was made on the purpose of side income and travelling only by adults but today it has been carried out as a job especially by children and women and has become a lifestyle. Although it is a comprehensive application, METİP project (Reform Strategy and Action Plan of Work and Social Life of Seasonal Migrant Agricultural Workers) that has been prepared towards improvement of living and working conditions for workers failed to reach its goal because of insufficient staff or indifference of seasonal agricultural workers in Adana Province. Due to the adverse working conditions worsening every day, workers are faced with growing child labor and unregistered employment. It is necessary to improve the living and working conditions of workers and prevent the migration of workers from their hometowns or minimizing this migration. For that reason in the provinces that contain large numbers of workers, community-based economic development plans should be implemented with the approach of interventionist regional development. Thereby, positive changes provided in the social structure would significantly enhance the success of development plans to be implemented. Due to a significant proportion of female workers, education of female members and developing women-based politics become more of an issue.