Aşağı Seyhan Ovası tuzlu-sodyumlu topraklarının elementel kükürt uygulaması ile ıslah olanaklarının araştırılması

Abstract

Bu çalışma, farklı elementel kükürt miktarları ile farklı inkübasyon sürelerinin, tuzlu-sodyumlu toprakların iyileştirilmesinde kullanılma olanaklarının araştırılması amacıyla, Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü laboratuvarında, denetimli koşullarda yapılmıştır. Denemede, Aşağı Seyhan Ovası'nın tuzlu-sodyumlu toprakları kullanılmıştır. Aynı miktarlarda alınan hava kurusu bozulmuş toprak örnekleri, farklı kükürt miktarları (2, 4, 6, 8 g/kg) ile karıştırılarak 30 ve 60 gün sürelerle inkübatörde, 28 oC'de ve %50 su tutma kapasitesinde bekletilmiştir. Yıkama suları deneme konularına 3'er cm'lik miktarlar halinde uygulanmıştır. Her yıkama işlemi tamamlandıktan 48 saat sonra diğer yıkama işlemine geçilmiştir.Denemede ele alınan kükürt miktarlarının, inkübasyon sürelerine bağlı olarak, tuz yıkanmasına farklı biçimde etki ettiği belirlenmiştir. Çalışmada, en fazla pH düşümü 30 günlük inkübasyon süresinden elde edilmiştir. 60 günlük inkübasyon süresindeki tüm kükürt düzeylerinde ortalama pH değerinin, 30 günlüklerden yaklaşık %13 daha büyük olduğu belirlenmiştir. Kükürt miktarlarının ve inkübasyon sürelerinin, değişebilir sodyum yüzdesi (ESP) azaltımındaki etkileri, istatistiksel olarak %99 güvenle birbirinden farklı bulunmuştur. Yapılan istatistiksel değerlendirmede 30 günlük inkübasyon süresinin ve 6.2 g/kg'lık kükürt miktarının ESP düşümünde daha etkin olduğu saptanmıştır.Çalışmada, yıkanmanın başlangıcında, uzun inkübasyon süresinin topraklarda agregatlaşmaya neden olduğu, birçok elementin çözünürlüğünü azaltarak ECe değerini düşürdüğü; yıkanma sırasında anyon ve katyonların eriyebilirlilikleri arttıkça ECe değerlerinin de yükseldiği ve buna bağlı olarak iyileştirme için gerekli yıkama suyunu artırdığı anlaşılmıştır.

This study was carried out to investigate the possibilities of using elemental sulfur with different application rates and various incubation durations on the salt transport and exchangeable sodium percentage of the saline-sodic soils. The study was conducted under controlled conditions at the Agricultural Structures and Irrigation Laboratory.In the experiment, the Lower Seyhan Plain saline-sodic soil were used. Air dry degraded soil samples of the same amount were mixed with different sulfur contents, (2, 4, 6, 8 g/kg). The mixtures were incubated for 30 and 60 days in an incubator at 28 °C and at water retention capacity of 50%. Leachings were carried out by applying 3 cm of water to each treatment. Leachings were repeated at every 48 hour time span.It was determined that the tested elemental sulfur rates impacted the leaching of salts differently depending on the incubation duration. In this study, the maximum pH reduction was obtained at 30-day incubation period. The average pH level of all sulfur levels with 60-day incubation period was determined to be about 13% greater than that with 30-day incubation period. Impacts of sulfur rates and incubation durations on reduction in exchangeable sodium percentage (ESP) were found to be statistically different at the confidence level of 99%. The statistical analysis showed that a 30-day incubation period with 6.2 g/kg of sulfur was the most effective treatment in exchangeable sodium percentage reduction.In the study, it was determined that, at the begining of the leaching process, the longer incubation duration resulted in an aggregation in the soil structure and in a decrease in ECe values by reducing the soluability of several elements. During the leaching process, the ECe values increased as the solubility of the anions and cations were increased. As a result of this process, the amount of water necessary for the leaching were increased.