Eğitim tarihimizde Heybeliada Bahriye Mektebi`nin yeri

Abstract

Bu çalışmada Osmanlı Devleti'nin 19. yy.da pek çok alanda yapmaya çalıştığı yeniliklerden olan Bahriye Mektebi'nin Heybeliada Dönemi incelenmiştir. 1768- 1774 Osmanlı ?Rus savaşı sırasında 1770 senesinde Çeşme'de Ruslar tarafından Osmanlı donanmasının yakılmasından sonra çağın şartlarına uygun zabit yetiştirecek bir eğitim kurumunun açılmasına karar verildi. Bu amaçla Mühendishane-i Bahri Hümayûn adlı okul açıldı. Bu okul Tanzimat dönemine kadar yeterince verimli bir şekilde çalıştırılamamıştır. Okul 1852 senesinde tamamen Heybeliada'ya taşındı. Bu tarihten sonra okul Osmanlı Devleti'nin her anlamda rakibi olan batılı devletler gibi eğitim vermeye çalışmıştır. Bu süreç içerisinde dönem dönem özellikle Avrupa ülkelerinden yabancı uzmanlar getirilmiş ve bu uzmanlar hem donanma hem de Bahriye Mektebi için raporlar hazırlayarak mektebin eğitimine katkıda bulunmaya çalışmışlardır. Mektep Osmanlı'nın kıt imkânları nisbetinde çağın gelişmelerini yakalamaya çalışarak Osmanlı donanmasına her alanda yetişmiş eleman temin etmeye çalışmışsa da, Osmanlı Devleti'nin deniz gücüne istenen önemi verememesi ve başkaca sebepler bu amacın tam manasıyla gerçekleşmesine engel olmuştur. Fakat bütün bunlara rağmen Osmanlı Devleti'nde bulunan iki büyük askeri mektepten biri olan Bahriye Mektebi bir şekilde varlığını her zaman hissettirmiştir.Anahtar Kelimeler: Bahriye, Mektep, Heybeliada

This study investigates the Heybeliada period of Naval Academy whose founding is among the reforms that Ottoman Empire try to put into action in almost every field during 19th century. It is decided to found an institution to raise modern officers after Ottoman navy was burned by Russian at Çeşme in 1770 and for that purpose a school named Mühendishane-i Bahri Hümayün (Naval Engineering) was founded. This school could not be run efficiently till Tanzimat period. School was moved into Heybeliada in 1852 and after that designed to provide western style education. In this process visiting experts from Europe prepared reports for both the navy and the school and tried to contribute education of the school. While the school tries to provide well educated personnels for Ottoman navy, because of many reasons including giving not enough importance to navy, the school showed limited progress. Nevertheless this school which is one of two important military schools in Ottoman Empire is always be effective in a kind of way during its time.Key words: Naval, School, Heybeliada