Su dağıtım sistemlerinde pvc ve açb borularının performansının çevresel faktörlere göre değerlendirilmesi

Abstract

İçmesuyu şebekelerinde hizmet veren PVC ve AÇB borularının performansı birçok faktöre göre değişmektedir. Bu çalışmada, PVC ve AÇB borularının çeşitli faktörlere göre performansının değerlendirilmesi, analiz edilmesi amaçlanmıştır. Bunun için Malatya içme suyu dağıtım sistemi uygulama alanı olarak seçilmiştir. Uygulama alanında 2006-2016 yılları arasında PVC ve AÇB borularda meydana gelen arıza kayıtları göz önünde bulundurulmuştur. Bu arızalara sebep olan faktörlerin analiz edilmesinde, fiziksel faktörler (boru çapı, boru yaşı, boru uzunluğu), çevresel faktörler (bölgenin zemin cinsi ve jeolojik özelliği, arızanın meydana geldiği gündeki maksimum ve minimum sıcaklıklar), işletme faktörleri (su kesinti sayısı, su tüketim profili) gibi faktörler göz önünde bulundurulmuştur. Arıza kayıtlarının zamansal ve konumsal olarak değişimi analiz edilmiştir. Çalışmada ayrıca, PVC ve AÇB borularının yapısal olarak değerlendirilmesi için çok ölçütlü karar verme yöntemi olan Analitik Hiyerarşi Proses (AHP) yöntemi kullanılmıştır. AHP yöntemi ile uygulama alanında yer alan borular fiziksel, çevresel ve işletme faktörlerine göre puan hesaplanmış ve boruların performansı analiz edilmiş ve değerlendirilmiştir.

Performance of PVC and ACP pipes providing service at Water Distribution Network (WDN) varies according to many factors. In this study, evaluating and analyzing of performance of ACP and PVC pipes based on various factors was aimed. For this aim, Malatya WDN was selected as study area. The failure records occurred at PVC and ACP pipes at Malatya WDN between years 2006-2016 were considered. In analyzing of factors that cause these failures at WDNs, physical factors (e.g. pipe diameter, pipe age, pipe length), environmental factors (e.g. soil type and geological feature of region, maximum and minimum temperatures) and operational factors (water consumption characteristics and water interruption) were taken into account. Moreover, the spatial and temporal changing of failures were analyzed. In addition, multi-criteria decision analysis method, called Analytical Hierarchy Process (AHP), was used to evaluate the ACP and PVC pipes as structural conditions. The scores for ACP and PVC pipes selected at study are were calculated by AHP method using factors such as physical, environmental and operational factors and performance of pipes were analyzed and evaluated.