Havalimanı terminal modellemesi için bir metamodel

Abstract

Kolay ve hızlı ulaşım olanakları sağlayan havacılık sektörü, her geçen gün daha da gelişerek büyümektedir. Havalimanlarının en önemli birimlerinden olan havalimanı terminallerinin modellenerek alt sistemlerin analiz edilmesi, bu alanların daha planlı, daha kaliteli ve ihtiyaçlara daha iyi cevap verecek alanlar olmasını sağlayacaktır.Havalimanı analizi ve tasarımı için modelleme ve simülasyon (benzetim) tekniklerinden faydalanılması son yıllarda önem kazanmıştır. Ancak, bir modelleme ve simülasyon çalışması genelde her proje için yeniden yapılmakta ve bu nedenle oldukça uzun sürebilmektedir. Bu çalışmada, havalimanı terminal modellemesi için bir metamodel geliştirilmiştir. Geliştirilen metamodel ile modelleme elemanları, özellikleri ve sınırları biçimsel olarak tanımlanmış bir modelleme dili önerilmiştir. Önerilen bu modelleme dili ile farklı boyutlardaki havalimanı terminallerinin yerleşim planlarının modellenmesi ve yolcu akış şemalarının çizilebilmesi hedeflenmiştir. Ayrıca, elde edilecek modellerin ileride otomatik olarak simülasyon modeline dönüştürülebilmesi amaçlanmıştır. Bu modeller aynı zamanda terminal yerleşim planının görsel olarak sunulmasında da kullanılabilecektir.Metamodel kullanımı sayesinde, havalimanı terminallerinin analizinde, tasarımında ya da modernizasyonunda kullanılabilecek modeller alana özgü bir modelleme dili ile geliştirilecek ve model dönüşümleri için hazır olacaktır. Böylece, bu alandaki modelleme ve simülasyon çalışmalarında önemli bir maliyet ve zaman tasarrufu sağlanacaktır.

The aviation sector which provides easy and fast transportation facilities is growing every day. Modeling and analysing the subsystems in an airport terminal, which is one of the most import units of the airports, will provide more structured areas with higher quality and will ensure that these areas better satisfy the needs.The use of modelling and simulation techniques for analysis and design of the airports has gained importance in recent years. However, a modelling and simulation study is usually done from scratch for each project and therefore the projects can take quite a long time.In this study, a metamodel for airport terminal modeling is developed. This metamodel formally defines a modeling language with its modeling elements, their properties and constraints. The proposed modelling language is aimed to be used for layout modeling of the airport terminals and defining passenger flow diagrams. Besides, the models are expected to be automatically transformed to simulation models in future research studies. At the same time, these model can be used for visual representation of the terminal layout.By the use of the metamodeling method, models that can be used in the analysis, design or modernization of the airport terminals will be developed with a domain specific modelling language and will be ready for model transformations. As a result, this research will help to reduce the costs in the airport terminal related modelling and simulation studies.