Faydalı model ve faydalı modelin korunması

Abstract

Ekonomik ve teknolojik açıdan büyük bir öneme sahip olan buluşların, insan zihninin ve emeğinin sonucunda ortaya çıkması nedeniyle, özel bir korumayı hak ettiğine şüphe yoktur. İnsan yaşamını kolaylaştıran tüm teknolojik gelişmeler sınai mülkiyetin konusunu oluşturur. Sınai mülkiyet hakkı buluşçuya, buluşunu belirli bir süre tekel olarak kullanma hakkı verir. Ayrıca buluşun üçüncü kişiler tarafından izinsiz olarak kullanılmasına engel olma hakkı da sağlar.Teknolojik bir ilerleme sağlayan buluşlar Türk hukukunda patent ve faydalı model belgeleri ile korunur. Her iki belge birbirine benzer bir koruma sağlamakta, ancak aralarında ufak da olsa önemli farklılıklar bulunmaktadır. Tezimizin konusunu oluşturan faydalı model belgesi, yeni ve sanayiye uygulanabilen buluşların korunmasını sağlamaktadır. Patent koruması, faydalı model korumasına göre daha ileri düzeydeki teknik gelişmeleri kapsamaktadır. Böylece, patentle koruma şartlarını taşımayan ancak korunmayı hak eden buluşlar, faydalı model belgesi ile korunabilecektir.Bu tez çalışmasında öncelikle faydalı model korumasının konusu, amacı, şartları, faydalı model belgesinin sağladığı haklar, patent ile aralarındaki farklar ve faydalı model ile ilgili hukukumuzdaki düzenlemeler ele alınmıştır. Faydalı model koruması ile ilgili her türlü hukuki mevzuat, bilimsel çalışma ve mahkeme kararı incelenerek, uygulamaya yönelik çözüm önerileri sunulmaya çalışılmıştır.

An invention has economically and technologically great importance; it is result of human intellect and requires a great effort. Because of all these things; it merits a special protection. All technological developments which are simplify human life, constitutes the subject of industrial property. Industrial property right authorizes inventor to monopolize his/her invention for a limited time. Furthermore; it prevents invention from unpermitted using by third persons.An invention which provides a technologic development is protecting with patents and useful model vouchers in Turkish legal system. Both vouchers provide almost same protection; but they have certain tiny important differences. Useful model voucher which is main subject of our thesis provides a protection for inventions which are new and applicable on industry. On the other hand patent protection involves more complicated technical developments according to useful model protection. Thus, inventions which cannot protect with patents but merit protection can protect with useful model voucher.In this thesis, firstly; subject matter, intendment, conditions of useful model protection, privilege of useful model voucher, differences between useful model and patent, and arrangements relevant to useful model in Turkish legal system had been handled. All kinds of legislations, scientific works and court decisions relevant to protection of useful model had been analyzed, then had been tried to offer a solution aimed to implementation.