Solanum melongena L. ve Solanum torvum SW. türleri arasında doğal ve in vitro koşullarda melezleme çalışmaları

Abstract

Bu tez çalışması; toprak kökenli hastalıklardan Fusarium ve Verticillium'a ve zararlılardan da Nematod'a dayanıklılığı sağlayan genlerin bir arada olduğu Solanum torvum yabani patlıcan türü ile yaygın olarak yetiştirilen patlıcanın kültür formlarından (Solanum melongena L.) iki çeşidi (Aydın Siyahı ve Kemer) doğal ve in vitro ortamda melezleyerek, dayanıklılık özelliklerinin kültür formuna aktarılması amacıyla yapılmıştır. Çalışmada arazi melezlemeleri ve tohum eldesi, embriyo kurtarma, çiçek tozu çim borusu büyümesinin incelenmesi, çiçek tozu canlılıklarının belirlenmesi, in vitro kültürden elde edilen melez bitkilerin dış ortama alıştırılması, melez bireylerin fertilite durumlarının araştırılması, embriyogenik kallus eldesi için uygun ortam denemeleri, anter kültürü protokolünün geliştirilmesi, in vitro tozlama ve dölleme ve patlıcanda protoplast füzyonu protokolünün belirlenmeye çalışılmıştır.Aydın Siyahı x S. torvum ve Kemer x S. torvum melezlemelerden elde edillen meyvelerde embriyo kurtarma yöntemi için her iki kombinasyonda en uygun zamanın tozlamadan sonra 35. gün olduğu belirlenmiştir. Anter kültürü çalışmalarında en yüksek bitki eldesi (% 36.4) Aydın Siyahı çeşidinden 1 mg/l 2.4-D +1 mg/l Kinetin + 120 g/l sakkaroz+ 7 g/l agar ortamında elde edilmiştir. PEG yöntemiyle yapılan protoplast kültüründe 4-6 hafta sonra birleşmeye başlayan protoplast hücrelerinden mikro kalluslar elde edilmiştir.

In this study we aimed to cross Solanum torvum, wild aubergine species, has genes which enable resistance to Fusarium and Verticillium from soil-derived diseasesand, Nematode from parasites withtwo varieties (cv Aydın Siyahı ve Kemer) of the common cultivated eggplant culture forms (Solanum melongena L.) in the natural and in vitro environment, and also we purposed to transfer resistance properties to the culture forms. Land hybridization and seed obtaining, embryo rescue, investigation of pollen viability and tube growth, acclimazation of hybrid plants which obtained from in vitro culture, search of hybrids fertility, media treatments for obtaining embryogenic callus, development of anter culture protocol, in vitro pollination and fertilization, and detecting protoplast fusion on eggplant were studied in the study.The most suitable time for the embryo rescue method of fruits obtained from Aydin Siyahı x S. torvum and Kemer x S. torvum hybrids, in both combinations were determined as 35th day after pollination. The highest plant yield (36.4%) in anther culture studies was shown in 1 mg/l 2.4-D +1 mg/l Kinetin + 120 g/l sakkaroz+ 7 g/l agar media with Aydın Siyahı variety., Microcalluses were obtained from the protoplast cells starting to join after 4 to 6 weeks in the protoplast culture carried out by PEG method.