Okul öncesi eğitimde aile katılımı etkinliklerinin uygulanmasında karşılaşılan sorunlar ve aile katılımı etkinliklerinin dil-matematik becerilerinin geliştirilmesine etkisi

Abstract

Bu araştırma, öğretmenlerin ve ebeveynlerin okul-aile iletişimini nasıl sürdürdüklerini, aile katılımı etkinliklerini nasıl değerlendirdiklerini, aile katılımına ilişkin karşılaştıkları sorunları nasıl algıladıklarını ve aile katılımı etkinliklerinin çocukların dil ve matematik becerilerinin gelişimini nasıl etkilediğini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma nitel ve nicel yöntemlerin birlikte kullanıldığı karma yöntem deseninde bir çalışmadır. Araştırmanın nicel verileri, 2010-2011 eğitim öğretim yılında, Adana ili merkez Çukurova ilçesinde orta sosyoekonomik düzeye sahip karma yaş uygulamasının yapıldığı bir bağımsız anaokulunun iki sınıfındaki altı yaş (60-72 ay) grubu 22 çocuk ve ebeveynlerinden toplanmıştır. Kontrol ve deney grubundaki çocuklar belirlenirken sınıflardaki 60-72 ay arası çocuk sayısı ve TEMA-3 öntest puanlarının denkliği ölçüt alınmıştır. Nitel veriler, deney ve kontrol grubu öğretmenleri ile bu iki sınıftaki tüm çocukların ebeveynlerinden gönüllü ve koşulları uygun olan 28 ebeveynden toplanmıştır. Uygulama toplam 10 hafta sürmüştür. Deney grubunda dil ve matematik becerilerine yönelik ev etkinlikleri gönderilmiştir, kontrol grubunda ise mevcut program uygulanmıştır. Deney grubunda araştırmacı tarafından dil ve matematik becerilerine yönelik ev etkinlikleri gönderilmiş, hem deney hem de kontrol grubunda öğretmenlerin aile katılımı uygulamalarına müdahalede bulunulmamıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak hikaye kitabı, Erken Matematik Yeteneği Testi-3 (TEMA-3), kontrol listeleri, yarı yapılandırılmış görüşme formları, gözlem ve doküman incelemesi kullanılmıştır. Hikaye kitabı ve TEMA-3 deney ve kontrol grubu çocuklarına öntest ve sontest olarak uygulanmıştır. Araştırmada nicel veriler üzerinde Wilcoxon Sıralı İşaretler Testi ve Mann Whitney U Testi analizleri yapılmış, analizlerde anlamlılık düzeyi p<.05 olarak alınmıştır. Nitel veriler üzerinde ise içerik analizi kullanılmıştır.Araştırmada, deney ve kontrol grubu öğretmenlerinin aile katılımının önemi, aile katılımının planlanması, uygulanması ve arttırılması, aile katılımı engelleri, aile katılımı açısından okul-aile iletişiminde kendilerine düşen sorumluluklar ile ebeveynlerle aile katılımı açısından yaşadıkları sorunlar hakkında yeterli bilgi ve farkındalığa sahip olmadıkları görülmüştür. Hem deney ve kontrol grubu öğretmenlerinin hem de ebeveynlerin aile katılımı etkinliklerini çocuğun eğitim etkinliklerine katılım olarak değerlendirdikleri belirlenmiştir. Ebeveynlerin aile katılımı açısından bazı engellerinin olduğu, okulla iletişim kurmaya ve çocuklarının eğitimlerine katılmaya istekli oldukları ancak nasıl katılımda bulunabilecekleri hakkında bilgilerinin olmadığı, okul ve öğretmen tarafından yeterince desteklenmedikleri ve okul yönetimi ve öğretmenlerle aile katılımı açısından iletişim sorunları yaşadıkları saptanmıştır. Araştırmada dil becerilerine yönelik aile katılım etkinliklerinin uygulandığı deney grubu ile etkinliklerin uygulanmadığı kontrol grubunun cümle başına düşen yargı sayısı, sözcük sayısı ve sözcük türleri sayısı öntest-sontest fark (erişi) puanları arasında anlamlı farklılık bulunmamıştır. Matematik becerilerine yönelik aile katılım etkinliklerinin uygulandığı deney grubu ile etkinliklerin uygulanmadığı kontrol grubunun TEMA-3 öntest-sontest fark puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: okul öncesinde aile katılımı, dil becerileri, matematik becerileri

This study aims to explore how teachers and parents maintain school-family communication, how they view family involvement practices, how they perceive the problems related to family involvement process, and how family involvement practices affect the development of children's linguistic and numeracy skills in preschool. This study utilizes a combined design of both quantitative and qualitative research methods. The sample for the quantitative part of the study consists of 22 children (60-72 months) and their parents from a government preschool in a central district of Adana during 2010-2011 academic year. The sample was chosen from two classes where mix-age practices were done. The school is located in a middle-income socioeconomic district. For determining the children in experiment and control groups, the number of 60-72-month children and their TEMA-3 pretest scores were taken into consideration. The sample for the qualitative part of the study includes both the experiment and control groups' teachers and the parents (n=28) of the children in these classes. In the experiment group, the researcher sent activities related to linguistic and numeracy skills for parents and children to do at home while the control group had their current curriculum. Family involvement practices of the teachers in both experiment and control group were not interfered by the researchers. The implementation lasted 10 weeks. As data collection tools in this study, the researcher used story books, Test of Early Mathematics Ability (TEMA-3), control lists, semi-structured interview forms, observations and document analysis. Story book and TEMA-3 was applied to all children in both control and experiment groups as a pre-test and post-test.In this study, for quantitative data, Wilcoxon Signed-Rank Test and Mann Whitney U Test analysis were done, and the significance level was found as p<.05. For qualitative data, the content analysis was applied.In this study, it was found that the teachers in both control and experiment groups have inadequate information and awareness concerning to the importance of family involvement, the planning and implementation processes of family involvement, the barriers against family involvement, their problems with parents, and their roles and responsibilities in school-family communication. Not only the teachers in both experiment and control groups but also all the parents acknowledge the family involvement practice as participation in the child's educational activities. The parents were found to be willing to communicate with the school and to participate in their children's education. However, it was found that they were not informed enough how to participate in this process and that they were not supported by the school and teachers. In addition, they had communication problems with teachers about family involvement. The families had some difficulties in involving their children's education, and these difficulties became major factor that influence the type of the family involvement activity and its quantity.There was no statistically meaningful difference between the pre-test and post-test scores of experiment group and the control group, in terms of the numbers of judgments per sentence and words, and the types of words. There was no statistically meaningful difference in the TEMA-3 pre-test and post-test scores of experiment group which did family involvement activities in numeracy and the control group which did not take such activities at home.Keywords: family involvement in preschool, language skills, numeracy skills