Yönetici, öğretmen ve öğrenci görüşlerine göre ortaöğretimdeki sosyal etkinliklerin işlevselliğinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı; ortaöğretimdeki eğitsel kulüp çalışmalarının işlevselliğini yönetici, kulüp danışmanı ve öğrenci görüşleri doğrultusunda incelemektir. Bu genel amaç doğrultusunda katılımcıların eğitsel kulüplerin gerekliliğine olan inancına, öğrencilere sağladığı faydalara, kulüplerin uygulama sürecinde yaşanan problemlere ve daha etkin hale getirilmesi için yapılması gerekenlere ilişkin görüşlerine başvurulmuştur.Araştırmanın yöntemi, nicel ve nitel yöntemlerin birlikte kullanıldığı karma yöntem araştırmasıdır. Araştırmanın nicel boyutunu; Adana ili merkez ilçelerinde 2012 – 2013 yılında okul türü farklı ortaöğretim kurumlarında (Fen Lisesi, Anadolu Lisesi, İmam-Hatip Lisesi, Endüstri Meslek Lisesi ve Genel Lisesi) öğrenim gören 469 öğrenci oluşturmuştur. Ankete verilen cevapların ve demografik değişkenlerin yüzde ve frekansları çıkarılmıştır. Ayrıca demografik değişkenlerle anket maddelerine verilen cevapların çaprazlaması yapılmıştır. Elde edilen veriler bilgisayarda SPSS for Windows versiyon 15.0 yardımıyla istatistiksel teknikler kullanılarak çözümlenmiş ve yorumlanmıştır.Katılımcıların görüşlerini derinlemesine ve çok boyutlu olarak incelemek amacıyla veri toplama sürecinde görüşme yöntemi kullanılmıştır. Görüşme; Adana ili merkez ilçelerindeki ortaöğretim kurumlarında görev yapan 14 öğretmen ve bu kurumlarda görev yapan 6 yönetici ile yapılmıştır. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından hazırlanan yarı–yapılandırılmış görüşme formu kullanılmış, verilerin analizinde ise içerik analizi tekniğinden yararlanılmıştır.Öğrencilerin %31'nin üyesi oldukları eğitsel kulüplerin herhangi bir faaliyetinde yer almadığı belirlenmiştir. Öğrencilerin çoğunluğu kulüplerin gerekli ve kendilerine birçok yararı olduğuna katılmaktadır. Buna karşın olumsuz görüş bildiren öğrencilerin sayısının da azımsanmayacak düzeyde olduğu görülmüştür. Araştırma sonuçları okul türü değişkenine göre değerlendirildiğinde anket maddelerine verilen cevapların farklılaştığı görülmüştür. Anadolu Lisesi öğrencilerinin eğitsel kulüp çalışmalarının gerekliliğine ve sağladığı faydalara olan inancı diğer liselere (Genel Lise, Meslek ve İmam – Hatip Lisesi) göre daha yüksek düzeydedir. Buna karşın Fen Lisesi öğrencilerinin eğitsel kulüplerin gerekliliği ve kendilerine sağladığı faydalara olan inancı en düşük düzeydedir. Eğitsel kulüplerin daha işlevsel hale getirilmesine yönelik çalışmaların yapılması ve kulüp uygulamalarının önündeki engellerin kaldırılması gerektiğine öğrencilerin büyük çoğunluğu katılmaktadır. Ayrıca araştırma sonuçları cinsiyet değişkenine göre değerlendirildiğinde anket maddelerine verilen cevapların birbirine yakın değerlerde olduğu görülmektedir.Araştırmanın nitel verilerinin sonucunda öğretmen ve yöneticiler, MEB İlköğretim ve Ortaöğretim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliğinin evrak iş yükünü ön plana çıkardığını ve açıklayıcı nitelikte genelge ve yönergelere ihtiyaç duyulduğunu ifade etmişlerdir. Öğretmenlerin ve okul yöneticilerinin nezdinde yeterince ilgi gösterilmediği ve öneminin anlaşılmasına rağmen uygulamaların çeşitli sorunlardan dolayı verimli yürütülemediği görülmüştür. Okulların fiziki donanımının kulüp faaliyetlerini gerçekleştirecek düzeyde olmaması, öğretmenlere maddi yönden bir getiri sağlamaması, okul ders yüklerinin fazla olması ve çalışmaların okul yönetimi ve öğrencilerce benimsenmemesi öğretmenlerin kulüp çalışmalarına karşı isteksiz olmasına yol açmaktadır. Öğrenci velilerinin akademik başarıya daha çok önem vermesi, eğitsel kulüplerin ikinci planda kalmasına neden olmaktadır. Bu durum öğrencilerin kulüplere olan ilgisini azaltmaktadır. Yöneticilerin tamamı eğitsel kulüp dosyasının öğretmenlerce düzensiz ve özensiz hazırlandığını, dosyaların özgün nitelikte etkinlik raporları içermediğini ve dosyadaki evrakların kağıt üzerinde kulüp yönetmeliğine uygun şekilde doldurulduğunu ifade etmiştir. Buna ek olarak okul yöneticileri öğretmenler tarafından internetten etkinlik örneklerinin indirildiğini sadece tarih ve isimlerin değiştirilip imzaya sunulduğunu belirtmişlerdir. Yöneticilerin öğretmenlerin ezberci çalışmalarından ve kulüplere olan ilgisizliklerinden yakındıkları görülmüştür. Sonuç olarak araştırmada; öğrenci, öğretmen ve yöneticiler eğitsel kulüplerin kişisel gelişime, sosyalleşmeye önemli katkılar sunduğunu düşünmelerine rağmen çeşitli nedenlerden dolayı bu faaliyetlerin amaçlarına ulaşamadığını belirtmişlerdir. Uygulamaların amacına ulaşamamasındaki en önemli faktör etkinliklerin öğrenci ve öğretmen bazında zorlamalara dayanmasına bağlı olarak çalışmalara katılımdaki isteksizliktir. Kulüp faaliyetlerinin amacına ulaşabilmesi için yönetici, öğretmen ve öğrencilerin gönüllülük esasına dayanarak çalışmalara katılımının sağlanması gerekmektedir. Ayrıca akademik başarıya odaklı ve öğrenci başarısının sadece sınavlarda alınan puanlarla değerlendirildiği bir eğitim öğretim ortamında sosyal ve sportif yöndeki başarılar ikinci planda kalmaktadır. Öncelikle öğrencileri sınav yarışından alıkoyan, sosyal ve sportif olarak gelişimlerine olanak sağlayan bireyler yetiştirmeyi amaçlayan bir eğitim programının uygulanması sosyal ve bedensel yönden gelişmiş nesillerin yetişmesine olanak sağlayacaktır. Anahtar Kelimeler:Eğitsel kulüp, sosyal kulüp, ders dışı etkinlik, eğitici kol çalışmaları

The main purpose of this study is to examine the functionality of educational clubs in secondary schools from the point of principal, teacher and the students. In line with the general objectives to the belief in the necessity of educational clubs, the benefits for the students have been consulted about what needs to be done in the implementation process to make the clubs more effective.The method of the study is the mixed method, used in conjunction with quantitative and qualitative methods. The quantitative aspect of research is composed of 469 students, who has been studying in different types of secondary schools in Adana in 2012-2013 educational year. The percentages of the responses to the survey and demographic variables and frequencies are set. Also cross breading was made with the responses and the demographic variables. The data obtained was decaded and interpreted with the help of SPSS for windows version 15.0 in the computer by using statistical techniques.In order to investigate, views of the participants in-dept and multi-dimensional interview method was used in the data collection process. Interview was applied on 14 club teachers, working in secondary schools in the central district of Adana and six managers in these institutions. Data was prepared with semi-structured interview form, designed by the researcher. In the analysis of data from the content, analysis technique was used.It is determined that %31 of the students have not been participated in any activity of educational clubs, they have been involved in. Most of the students agree on the idea that the educational clubs are necessary and beneficial for themselves. On the other hand, It has been observed that the rest of other students ratio who don't agree isn't in a sustainable level. Regarding the types of the schools, the replies of the inquiry show variability. In that context, the belief in that the educational clubs are necessary and beneficial among the students of the Anatolian High School is rate optimistic than the rest of the students who are in other local high schools. After all, the belief of the students of the Science High School is at a very minimal level. Most of the students agree on the idea that the educational club activities need to be improved and the obstacles against the educational club activities need to be removed. In the survey, applied according to the gender of students there hasn't observed any distinctive difference.As a result of quantitative research data, club consultants and directors have indicated that elementary and secondary education intuitions social activities regulation of ministry of National Education creates a workload of document and it is needed to have descripted instructions and circular. According to the club consultants and directors of schools, it has been seen that there hasn't been payed enough attention and due to various and due to various problems the educational club activities cannot be put into practice in an efficient way. The ideas such as the physical equipment of the schools not being appropriate for the club activities, not providing any yield from the aspect of finance (monetary), there being course load at school and the students and the directors not taking the activities up seriously are the reasons of teachers being reluctant about educational club activities. With the request of the parents of the students, academicals success being more important to the parents makes the educational club activities, of second importance.All the managers indicate that the file of educational clubs is prepared disorderly and carelessly, the files do not involve the original activity report and the documents in the file are written only on a paper according to the club regulations, the samples of activities are downloaded and signed by changing only theirs dates and names. It is seen that the managers complain about the teacher's practices and their indifference to the clubs.As a result; student, club advisors and managers believe that educational clubs are beneficial for students' personal growth, being active socially, but they emphasize that these educational clubs are not applied because of various reasons. The most important factor of the applications not reaching the aim that the students being reluctant for the activities, because of the applications are applied on enforcement of the club teachers and the students. It should be provided that the students and club advisors participate in the activities voluntarily to reach the aim of the activity. On the other hand; the education system which is based on exam is considered beyond the students' academic, social, and sportive success in teaching. Applying a program, primarily detaining students from the marathon of the exams and which is based on contributing to the growth of students as socially and sportively will make possible the students who are grown up as socially and physically.Key Words:Extracurricular activities, educational club, social club, educative club activities