İlköğretim okul müdürlerinin öğretmenler tarafından algılanan liderlik davranışları ile öğretmenlerin örgütsel adanmışlık düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (Gaziantep ili örneği)

Abstract

Bu araştırma, ilköğretim okul müdürlerinin öğretmenler tarafından algılanan liderlik davranışları ile öğretmenlerin örgütsel adanmışlık düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi amacıyla 2011-2012 eğitim-öğretim yılı içerisinde, Gaziantep ili Şahinbey ilçesinde bulunan ilköğretim okullarında yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini, Gaziantep ili, Şahinbey ilçesindeki 14 ilköğretim okulunda görev yapan 424 öğretmen oluşturmuştur. Araştırma betimsel tarama modelindedir.Veri toplamak amacıyla `Eğitim Örgütlerinde Örgütsel Adanmışlık Ölçeği` ile `Liderlik Davranışlarını Betimleme Ölçeği` kullanılmıştır.Elde edilen veriler `ortalama`, `standart sapma`, `t-testi`, `tek yönlü varyans analizi`, `Post Hoc çoklu karşılaştırmalar testi` ve `Pearson momentler çarpımı korelasyon katsayısı` ile çözümlenmiştir. Öğretmenlerin örgütsel adanmışlık düzeyleri ile okul müdürlerinin liderlik davranış düzeylerini belirlemek amacıyla, ölçeklerdeki faktörlerin aritmetik ortalamaları ve standart sapmaları tespit edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, öğretmenlerin yöneticilerinde algıladıkları yapı kurmaya yönelik liderlik davranışı ve anlayış göstermeye yönelik liderlik davranışları ile örgütsel adanmışlık düzeyleri arasında pozitif, doğrusal ve orta düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Ayrıca, araştırmaya katılan öğretmenlerin örgütsel adanmışlık düzeyleri ile okul yöneticilerinin liderlik davranışlarına ilişkin değerlendirmelerinin, cinsiyet, yaş, branş, mezun olunan fakülte, aynı okulda çalışma süresi, mesleki kıdem değişkenlerine bağlı olarak farklılık gösterip göstermediği test edilmiştir. Yapılan bu fark testleri sonucunda cinsiyet, yaş, görev ve kıdem değişkenlerinde istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık (p<.05) tespit edilirken, diğerlerinde istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmamıştır.Anahtar kelimeler: Örgüt, Adanmışlık, Örgütsel Adanmışlık, Liderlik.

This research was designed to examine the primary school principals' leadership behaviors perceived by teachers, and teachers' organizational commitment levels in terms of some variables in elementary schools in Şahinbey, Gaziantep in the 2011-2012 academic year. The sample of this research consisted of 424 teachers working in 14 elementary schools in Şahinbey district of Gaziantep province. `Descriptive model` was used as a research method. In this study, ` Organizational Commitment Scale in Educational Organizations ` and ` `Descriptions of Leadership Behavior Scale Method` were used to collect data. The Research data were analyzed using `means`, `standard deviation`, `t-test`, `one-way analysis of variance`, `Post hoc multiple comparisons test` and `Pearson product moment correlation coefficient`. In order to determine the level of organizational commitment of teachers and school principals' leadership behaviors, the average and standard deviation of the scale factors were identified. As a result of the analysis, a significiant, linear and positive correlation was found between the level of organizational commitment of the teachers and understanding-oriented leadership behavior and structuring displayed by theirpricipals. With the data obtained, it was also tested whether there were any differences between the levels of commitment of the teachers and their perceptions regarding the leadership behaviours of their pricipals in terms of variables such as seniority, age, branch, graduated school, the working hours in the same school between the surveyed teachers' assessments. As a result of these tests, statistically significant differences were detected between the sub-groups formed according to age, sex, senirioty and role variables while no statistically significant differences were found between the sub-groups formed according to other demografic variables (p<.05).Key words: Organization, Commitment, Organizational Commitment, Leadership