Karataş (merkez) ve Bahçe köyünde fertil yaştaki annelerin, gebelik, doğum ve doğum sonu riskli durumlar hakkındaki bilgi, tutum ve davranışları üzerinde bir araştırma

Abstract

187 - JX- cj-ttü-ı İnsan sağlığının korunması, devamı ve yükseltilmesi, doğum öncesi dönmedeki bakımla başlar» Sebel iktekl_ olumsuzluk lar, doğum ve doğum sonrası dönemi de etki ler. Bireylerin, dola- sıyla toplumun sağlığı ve ekonomik gücü doğum öncesi dönemdeki bakımıyla doğrudan ilişkili olup, koruyucu sağlık hizmetleri içinde oldukça önemli bir boyut kazanmıştır. Doğum öncesi bakımın yetersiz olması, doğumların sağ lıksız koşullarda ehliyetsiz kişilerce yaptırılması, yapılan do ğumların izlenmemesi, bununla birlikte kadınlarımızın gebelikten korunma, gebelik doğum ve doğum sonu riskli durumlarla ilgili olarak, yeterli bilgisinin olmaması, tutum ve davranışlarının yanlış olması, ana çocuk sağlığını olumsuz yönde etkilemektedir. iyi planlanan doğum öncesi bakım ve dolasıyla annele rin alabilecek riskli durumlara karşı bilgili olması ile, ana ölüm hızı, perinatal ve bebek ölüm hızlarının düştüğü bilinmek tedir ( 10).ülkemizde, doğum öncesi bakımın, sağlık hizmetlerin den kolayca yararlanılabileceği büyük kentlerde bile, istenilen düzeyde olmadığı, yapılan araştırmalarda gözlenmektedir (4,5,10). Bölgemizde sağlık hizmetlerinin* daha iyi planlanması açışından, saflık sorunlarını saptamak gerek' ir «6u sorunlardan birisi de, -fert il yaştaki kadınların <15,49) gebelik, doğum ve doğum sonu riskli durumlara ait bilgi tutum ve davranışlarının saptanmasıdır. Ayrıca bir bölgede, A.Ç.S» çalışmalarına başlat - ken, ya da daha önceden başlamış olan çalışmaları, daha verimli olmasını sağlamak için, annelerin, gebelik, doğum ve doğum sonu riskli durumlara ait bilgi, tutum ve davranışlarını bilmek gere kir. İşte bu nedenle, bölgemizde bu konuda bir araştırma yapılma sına karar veri İmişt ir. Anneler in bu konuda eksik bi Igi ler»irıi ta mamlamak, (.15) zararsız olanlarının süzerinde fazla durmamak, yanlış olanları da onları kırıp incitmeden düzeltmek gibi, bir tutum içinde yapıdan halk sağlığı eğitimi, başarılı olur. Bu araştırma şu amaçlar doğrultusunda planlanmıştır.-IBS - a) Fert il yaştaki kadınların gebelik, doğum ve doğum sonu riskli durumlara ait bilgileri ve bu riskli durumlarla karşılaş tıklarında tutum ve davranışlarının ne olduğu ölçüldü» b)Bu ölçümler sonucunda Karataş <Merkez) ve Bahçe köyün deki kadınların, eg ilâm. gergksinimiEri tesbit edildi v© bu ge reksinimlere yönelik önerilerde bulunuldu. Karataş merkezden popülasyona oransal alarak 400 ka dın, Bahçe köyünden ise yine popülüsyona oransal, olarak basit tesadüfi yöntemle seçilen 100 kadın, total 500 denek, araştırma kapsamına alındı. Araştırmaya katılan deneklerin, gebelik doğum ve doğum sonu riskli durumlara ilişkin bilgi tutum ve davranışlarını ölçmek için toplam 49 soru soruldu, Karataş (herkes) ve Bahçe köyündeki bulgular karşılaş tırıldı» önemlilik testi uygulandı s Bilgi sorularına alınan `yeterli` yanıtlar her iki oturma yerinde önemli bir -farklılık göstermedi <P > 0.05). Tutum ve davranış sorularından `yeterli` yanıt alınanlar. Karataş 'ta daha fasla sayıda olup, farklılık istatis tiksel olarak önemli bulundu (p<0.05). Iıun..a ı i/ ;;: l. t ı ııı-a =)< ıı ıı ı ıt i.-.a ı '.11 ı a - i.iı ' c: Ijul julai' l ».ıı ? I. ı ;;;; . t J. ?. ileriye yönelik önerilerde bulunuldu. Deneklere yöneltilen 49 tane bilgi, tutum ve davranış sorularına yetersi: yanıt alınanlar aşağıda verilmiştir s Karataş 'ta `yetersiz` yan 1 1; alınan ` b i İği` soruları şunlardır ; 1 -Gebelikte az kilo alınırsa ne olabilir? 2-Gebel ikte oruç tutulursa ne olabilir? 3THangi durumlarda sakat çocuk doğurmak tehlikesi olabilir? 4-Gebelikte meme bakımı nasıl yapılır? 5--GeDelere hangi aşı ya da aşılar yapılır? 6-Gebelikte ilk üç ayda kanama olursa ne düşünürsünüz? 7-Gebeligin son günlerinde kanama olursa ne düşünürsünüz?-189 - Karataş'ta `yetersiz` jl yanı t, alınan,, ''tutum-dayranig` soru 1ar ı ^şunlardı r a1-Y i yem i yorsa neden? 2-Gebe olduğunuzdan şüphelendiğinizde kime haber ver if - S 1 n 1 Z :' 3-Gebfâl j. >g in ilk üç ayında olan hafif bulantı ve kusmalar için ne yaparsınız? * 4-Dagumcla sularınız gelince doğumu nasıl beklersiniz? 5~-Dogum sancıları artığında bu süreyi daha rahat atlata bilmek için ne yapmak gerekir? 6-Dogumdan tsonra genital bölge t@mi2li9in.i2i nâiıl yapar-` siniz? 7-Dogumdan sonra rahmin gevşememesi için ne yaparsınız? Şahçe'de `yetersiz` yanıt alınan, `bilgi` soruları şunldPd ir ^ `RQ!f't:,(S'arı sPruJiar %un 1 ardır s 1-Gebelikte az kilo alınırsa ne olabilir? 2-Gebelikte oruç tutulursa ne olabilir? 3-Hangi durumlarda sakat çocuk doğurmak tehlikesi olabi- 1 i r? 4~-Gebelikte meme bakımı nasıl yapılır? Bahçe'de `yetersiz` yanıt alınan `tu1;uif-dayranış` soruları şunlardır; 1 - Y i yem i yo rsa n eden ? 2-Dogumda suların: gelince doğumu nasıl beklersiniz? 3~-Dogum sancıları artığında bu süreyi daha rahat atlata bilmek için ne yapmak gerekir? 4~-Dagu<ndan sonra genital bölge temizliğinizi nasıl yapar sınız? S-Dogumdan sonra rahmin gevşememesi için ne yaparsınız?