168 No`lu Vidin Şer`iyye Sicili transkripsiyon ve değerlendirme

Abstract

Arşiv malzemeleri arasında önemli bir yere sahip olan Şer'iyye sicilleri, merkezden gönderilen berat,ilan,hüccet ve ferman gibi belgelerle kadıların Şer'i ve hukuki vazifelerine ait davalarda verdikleri hükümleri içermektedir. Eski yerleşim birimlerinin kuruluşu , ile köy, mahalle ve semt isimlerinin sicillerdeki kayıtları tarihimizi aydınlatması bakımından son derece önemlidir. Ayrıca bugünkü manada noterlik işleri , belediye hizmetleri , alım satım işleri ve Müslim gayrimüslim ilişkileri de sicillerin kapsamı dahilindedir. XX. yy'a kadar geçen zaman diliminde Şer'iye sicilleri Osmanlı tarihinin mahalli araştırmalarına kaynak teşkil etmektedir. Sicilelr, Osmanlı devletinde yargı yetkisine sahip olan kadılar tarafından verilmiş olan kararları, onların tuttukları zabıtları, idari , siyasi ve hukuki yazışmaları içeren tarihi vesikalardır. Vidin'e ait önemli tarihi bilgileri ortaya çıkarmak ve Vidim'in toplumsal , idari ve siyasi yapısını daha etraflı bir şekilde ortaya koymak için bu kayıtların incelenmesi zaruridir.Çalışmamıza konu olan Vidin Şer'iye Sicilleri Sofya Milli kütüphanede bulunmakta olup , 168 numaralı Vidin Şer'iyye Sicili Bilgisayar ortamı vasıtasıyla temin edilmiştir. Bu sicil '' 168 numaralı Vidin Şer'iye sicili ( H. 1228-1229 / M. 1813-1814 ) Transkripsiyon ve Değerlendirme '' adıyla günümüz harflerine çevrilmiş, değerlendirilmiş , kaynakça taraması yapılmıştır.Tezin sonunda yer alan ekler kısmında teze konu olan sicilin orjinali fotokopi ile çoğaltılarak bir nüsha halinde verilmiştir. Önemli şahıs,yer adları,kurum ve kuruluş adlarına göre birde dizin hazırlanmıştırBütün bu düşünce ve çalışmalar sonucunda Vidin'in dolayısıylada Osmanlı devleti'nin idari,içtimai,siyasi,askeri ve mali tarihine ışık tutabilecek bilgiler elde edilmiştir. Osmanlı bayrağı altında ve hoşgörü içerisinde Müslim ve Gayrimüslimlerin kanunlar çerçevesinde ve büyük bir uyum içerisinde yaşamış oldukları bir kez daha gözler önüne serilmiştir.Anahtar Sözcükler : Osmanlı Devleti,Vidin,Şer'iye Sicili,Kadı.

The Register of Şer'iye having an important location in the archives materials contain the judgements of the Müslim judges in the trials peculiar to their şer'i and legal duties on every subject sent from the centre administration of century like berat,ilam,hüccet,and ferman etc. The establishing of the ancient settlement places and the registration of the names of village and quarter are essential to illuminate our history. In addition The Registers of Şer'iye include various sources on notary publics works, municipality services,trade in present's meaning and the relation between Müslim and the aren't Müslim. xx. century until the Ottoman period in the history of ser'iye register provide resources for local research has. The registers are the historical document including Müslim judges decisions, written minutes, administrative, political and legal correspondences. These documents have been studied in order to put forward the important information about Vidin administrative,social and political formations in detail.Not to try Vidin is subject to our judicial registers are housed in the National Library in Sofia, No. 168 Vidin Şer'iye registers computer environment is provided with vasıya. This register `The Transcription and The Evaluaition of The 168 Numbered Vidin Şer'iye Register (H.1228-1229 / M. 1813-1814) and the transcription of the register, evaluation of the thesis and bibliography searching were don. The orijinal pages of the register were copied and a copy was attached to the appandix placed at the end of the thesis. An index was prepared according to the important names of person,institution and association.In the result of the whole studies and thoughts the information giving light to the administrative, social,political,military and economik history of Vidin and the same time Ottoman Empire has been obtained. One more time it has been shown that beneath of Ottoman's flag and with Ottoman's tolerance Müslim And lived in accordance with each other.Key Words : Ottoman Empire, Vidin, Şer'iye Register, Muslim Judge.