Öğretmenlerin okul yöneticilerine yönelik öğretimsel liderlik algıları çerçevesinde örgütsel bağlılık ve örgütsel sinizm

Abstract

Araştırmanın amacı, öğretmenlerin okul yöneticilerine yönelik öğretimsel liderlik algılarının örgütsel bağlılığa ve örgütsel sinizme etkisini belirlemek ve bu etkide örgütsel bağlılığın aracılık rolünün bulunup bulunmadığını ortaya koymaktır. Diğer bir amacı ise öğretmenlerin algılarına göre okul yöneticilerinin sergiledikleri öğretimsel liderlik davranışlarının neler olduğuna ve ne tür davranışların örgütsel bağlılık ile örgütsel sinizme etki ettiğine yönelik görüşlerini araştırmaktır. Araştırmada nicel ve nitel tekniklerin bir arada kullanıldığı karma yöntem modellerinden açımlayıcı sıralı desen modeli kullanılmıştır. Araştırmanın nicel bölümünün örneklemi, 2015-2016 eğitim-öğretim yılında Osmaniye il ve ilçe merkezlerinde bulunan ilkokul ve ortaokullarda görev yapan 859 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmada nicel veriler, `Öğretim Liderliği Davranışları Ölçeği, Örgütsel Bağlılık Ölçeği ve Örgütsel Sinizm Ölçeği` kullanılarak elde edilmiştir. Nitel veriler ise nicel verilerin toplandığı okullarda görev yapan 30 öğretmenden toplanmıştır. Nicel verilerin analizinde, korelasyon, regresyon analizi ve yapısal eşitlik modeli; nitel verilerin analizinde ise içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Nicel verilerin analizi sonucunda, öğretimsel liderlik algısı örgütsel bağlılığın pozitif yönde, örgütsel sinizmin negatif yönde yüksek düzeyde anlamlı bir yordayıcısı olduğu ortaya çıkarılmıştır. Öğretmenlerin öğretimsel liderlik algılarının, örgütsel sinizme etkisinde örgütsel bağlılığın kısmi aracılık rolü vardır. Nitel verilerin analizi sonucunda öğretmenlerin görüşlerine göre okul yöneticileri, paydaşlarla birlikte karar alırlar, okul amaçlarını belirli zaman aralıklarıyla yeniden düzenlerler, okulda varlık gösterirler, eğitim öğretim sürecinde ortaya çıkan problemleri çözebilirler. Öğretmenler, taleplerinin karşılanması ve fikirlerinin önemsenmesi durumunda okulda kendilerini daha değerli ve daha mutlu hissetmektedirler. Okul yöneticilerinin sergiledikleri davranışlar, öğretmenlerin yöneticilerine yönelik dürüst ve inanılır oldukları algıları üzerinde etkili olmaktadır. Bununla birlikte ders dışı faaliyetlerin düzenlenmesi, yöneticilerin liyakate dayalı kriterlere göre atanmaları ve adil davranmaları okullarda ortaya çıkabilecek sinik tutum ve davranışları engellemektedir.

The aim of this study is to demonstrate the teachers' perceptions for school administrators about the instructional leadership relevance with the organizational commitment and organizational cynicism and to determine whether there is a mediation role of organizational commitment in this correlation or not. Furthermore, in this study, teachers' views about the instructional leadership, organizational commitment and organizational cynicism was intended to be examined. An exploratory sequential design model methodology that is a combination of quantitative and qualitative technique was implemented used in the method of mixed models. The sample for the quantitative part of the research was conducted with 859 teachers working in primary and secondary schools in city center and county towns of Osmaniye during 2015-2016 academic year. Quantitative data were gathered by using the `scale of instructional leadership behaviors`, `organizational commitment scale` `organizational cynicism scale` in survey. Qualitative data were gathered from 30 teachers working at schools in which the quantitative data were collected. In the analysis of quantitative data; structural equation model analysis, regression and correlation analysis method were used while content analysis method was used for the qualitative data analysis. Following the survey, it has been found out that, instructional leadership perception is meaningful precursor of organizational commitment positively and organizational cynicism negatively at the high level. On the other hand; organizational commitment is meaningful precursor of organizational commitment at the high level. Teachers' perceptions of instructional leadership have a mediating role in organizational commitment in the influence of organizational cynicism. Teachers' perception of instructional leadership school administrators is `most of the time` their organizational commitment is `I agree`, their organizational cynicism is at the level of `I disagree`. According to participants, teachers feel more precious and happies themselves at school, in the event that their demands are met and their opinions are cared. The behaviors of school principals have an effect upon the teachers' perceptions to words administrators about being honest and reliable. Together with this, the organization of extracurricular, the appointment of administrators according to criteria's based on merits and behaving just prevent probable cynic behaviors.