Öğretmen özerkliğinin, öğrenen özerkliğini desteklemeye olan etkisinin incelenmesi

Abstract

Öğretmenlerin öğrenme faaliyetleri dahilinde öğrenenlere sağlayacağı özerk eğitim tasarımı, öğrenenlerin içsel motivasyonlarını ve öğrenmeye yönelik katılımlarını doğrudan etkilemektedir. Bu sebeple, eğitimcilerin öğrenen özerkliğini destekleyici tutumları büyük önem arz etmektedir. Bu araştırmada, hem öğretmen özerkliği, hem de öğrenen özerkliği kavramlarını tüm yönleriyle değerlendirmek yerine bu iki kavramın eğitim sistemimizde birbirini etkileyebileceği yönleri keşfetmek hedeflen-mektedir. Yapılandırmacı yaklaşımda öğrencilerin ve öğretmenlerin özerk olması öğrenmeyi etkileyebilir. Okullarda öğrencilerin ve öğretmenlerin özerkliklerini des-tekleyecek koşulların oluşturulması önem taşımaktadır. Öğrenme ortamının düzenle-yicisi olan öğretmenlerin, öğrencilerin özerkliklerini destekleyecek davranışları gerekli görüp sergilemeleri öğrenme sürecini olumlu yönde etkileyebilir. Bu araştırmanın amacı, öğretmen özerkliği ile öğrenen özerkliği davranışları arasındaki etkileşimi ortaya çıkarmaktır. Araştırmada veri toplama metodu olarak ölçek yöntemi tercih edilmiş oluş olup Gaziantep ilinde görev yapan öğretmenlerden 290 kadın, 210 erkek katılımcıya ulaşılmıştır. Araştırmanın önemli sonuçları arasında öğretmen özerkliği ile öğrenen özerkliğini destekleme davranışlarından gereklilik davranışı arasında negatif yönlü, düşük düzeyde ve anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Öğretmen özerkliği ile sergilenme davranışı arasında ise negatif yönlü orta düzeyde ve anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür.

The autonomous education design provided by teachers for learners within the context of learning activities affects learners' intrinsic motivation and enhances their participation in learning directly. For this reason, educators' attitudes towards supporting learner autonomy are highly significant. In this research, it was aimed at exploring the ways in which teacher autonomy and learner autonomy can affect each other in our education system, instead of evaluating these two concepts comprehen-sively. In the constructivist approach, students' and teachers' being autonomous may affect learning. It is significant to form the conditions which can support teacher and learner autonomy at schools. Teachers are the organizers of the learning atmosphere, and therefore, their displaying such behaviors supporting learner autonomy can affect the learning process positively. The purpose of this research was to unearth the inter-action between teachers' and students' autonomous behaviors. The data were collect-ed through questionnaires, and the data were gathered from 290 female and 210 male teachers working in Gaziantep province. It was revealed that there was a low-level, negative and significant relationship between teacher autonomy and the necessity dimension of learner autonomy support behaviors. Furthermore, there was a moderate level, negative relationship between teacher autonomy and the demonstration dimension of learner autonomy support behaviors.