Malatya yöresi Türkü söyleme geleneği ve Malatya türküleri

Abstract

Bu çalışmada Türk halk kültürünün en önemli taşıyıcısı olan sözlü geleneğin bir parçasını teşkil eden türküler ve türküler etrafında şekillenen türkü söyleme geleneği Malatya ili ekseninde incelenmiştir. Çalışmamız dokuz ana bölüm ve bunlara ait alt başlıklardan oluşmaktadır. Birinci bölüm olan `Giriş` bölümünde çalışmada kullanılan yöntem ve teknikler, araştırma alanının adı, tarihi, coğrafi, ekonomik, demografik ve sosyal-kültürel dokusuna dair bilgiler, türkü konulu çalışmalar ve Malatya türküleri üzerine yapılmış çalışmalara yer verilmiştir. İkinci bölümde `Türkü Türüne ve Türkiye Sahası Türkü Söyleme Geleneğine Bir Bakış` başlığı altında öncelikle türkü kavramı ile ilgili genel bilgiler bulunmaktadır. Burada türkü türü kelime ve kavram olarak ele alındıktan sonra türkülerin köken ve kaynaklarına, türkülerin oluşumlarına, türkülerin tarihi belgeler içerisindeki yerine, türkü türünün diğer halk edebiyatı verimleriyle olan ilişkisine ve türkülerin işlevlerine değinilmiştir. Ayrıca bu bölümde bütüncül bir yaklaşımla dünya üzerindeki en eski ve en köklü milletlerden biri olan Türklerin çok uzun bir tarihi geçmişten itibaren dünyadaki farklı coğrafyalarda yayılmış ve kök salmış Türk soylu halklarının edebiyatlarında önemli bir kültürel unsur olan türküleri hakkında bilgi verilmiştir. Küreselleşmenin son hızla sürdüğü ve dünyadaki milli kültürleri baskısı altına aldığı günümüzde, Türk kültürünün değerli varlıklarının korunup kuşaklara aktarılması büyük önem taşımaktadır. Bu açıdan ikinci bölümde küreselleşmenin türküler üzerinde yarattığı etkilerden de bahsedilmiştir. Bütün bunlara ek olarak ikinci bölümde türküler biçim, içerik, dil ve üslup bakımından ele alınmış, türkü üzerine yapılan tasnif ve değerlendirmeler ışığında söyleyicilerine, ezgilerine, konularına ve yapılarına göre türkülere değinilmiştir.Üçüncü bölümde Malatya türkülerinin incelenmesinde bağlam merkezli kuramlardan performans teori kullanılmıştır. Burada icra bağlamında Malatya türkülerinin söylendikleri ve kullanıldıkları ortamlar, Malatya'da türkü söyleyenler ve dinleyiciler, türkülerin icrasında zaman ve müzik unsuru, karşılıklı icra unsuruna dair tespitler ve Malatya türkü söyleme geleneğinin değerlendirilmesi yapılmıştır. Dördüncü bölümde Malatya türküleri ölçü, durak, kafiye, dize sayısı, nazım düzeni gibi açılardan değerlendirilerek biçim incelemesine tabi tutulmuştur. Beşinci bölümde Malatya türkülerinde yer alan konu, tema, zaman, mekân, kişiler üzerinde durulmuş ve içerik incelemesi yapılmıştır. Altıncı bölümde Malatya türküleri dil ve üslup açısından incelenmiş, türkülerde yer alan anlatım biçimleri ve anlatım kalıplarına yer verilmiştir. Çalışmamızın yedinci bölümünde ise Malatya türküleri ezgilerine göre değerlendirilmiş ve sınıflandırılmıştır. Sekizinci bölümde Malatya türküleri içinden çıktığı yörede üstlendikleri işlevler bakımından incelenmiştir. Bütün bu incelemelerin yer aldığı her ana bölümün sonunda konuya dair genel değerlendirmeler yapılmıştır. Çalışmamız dokuzuncu bölüm olan sonuç bölümü, alfabetik sıraya göre verilen Malatya türkü metinleri, sözlü bilgi kaynakları, yazılı bilgi kaynakları, genel ağ kaynakları, yerel kelimeler sözlüğü, fotoğraflar ve özgeçmişle sona ermiştir.

In this study, the most important carrier of Turkish folk culture, which constitutes a part of the oral tradition of folk songs and folk singing tradition formed around the axis were investigated in Malatya province. Our work consists of eight main sections and sub-headings of them. The first section, `Introduction` section, the methods and techniques used in the study of, the name of research, historical, geographical, economic, information on the demographic and socio-cultural fabric, is devoted to songs on studies and studies on the Malatya songs.In the second section `Overview of the Turks and Turkey Course Type Chant Tradition` are primarily under the heading of general information about the concept of folk songs. After discussed here ballad type in words and concepts song of origins and resources, the formation of the song, instead of in the historical documents of the song is addressed to the songs kind of relationship with other folklore performance and song of the function. Also spread in this part of the holistic approach of the Turks, one of the oldest and most established nations around the world for a very long history of the world different geography from the past and rooted Turkish noble peoples were given information about the song which is an important cultural element in literature.The recent rapid globalization and the world today take the national culture gets under pressure, transferring valuable assets to protect and generations of Turkish culture is of great importance. In this respect, the impact of globalization on the second part in creating songs have also been mentioned. In addition to all the songs form the second part of their content, language and discussed in terms of style, classification and evaluation in light of the teller made on songs, melodies of the subject has been dealt with according to their songs and structures.The third section is used to examine the context of performance-based theory of the theory of Malatya songs. Here exercised in the context of Malatya, they told their folk songs and venues they used folk saying and listeners in Malatya, carried out in time and musical elements of folk, determined on the mutual enforcement elements and evaluation was made of the tradition say Malatya songs. The fourth chapter in Malatya songs measurement, stop, rhyme, string, number, were subjected to examination of aspects such as evaluating the form of off-balance sheet arrangement. In the fifth chapter includes the following topics in Malatya song, theme, time, place, and people have focused on content analysis was performed.The fourth chapters in Malatya songs measurement, stop, rhyme, verse number, were subjected to examination of aspects such as evaluating the format of verse order. In the fifth chapter includes the following topics in Malatya song, theme, time, place, and people have focused on content analysis was performed.The sixth chapter Malatya songs examined in terms of language and style, the place has been located wording and expression patterns in the songs. In the seventh part of the study assessed and classified according to Malatya folk tunes. In the eighth chapter of Malatya songs it has been studied through out the terms of the functions undertaken in the region. All general assessments on the subject at the end of each major section, where these investigations are conducted. Our study results, given in alphabetical order Malatya song texts, oral resources, software resources, network resources, public, private names directory, local words ended dictionary and personal background.Our study results given in alphabetical order Malatya song texts, oral resources, software resources, the overall network resources, specific nomenclature, the local word has ended glossary, photos and personal background.