Yurdal Tokcan icrasında yenilikçi ud çalım teknikleri

Abstract

Günümüzün icra anlayışı içerisinde, geleneksel tınılardan modern tınılara doğru bir arayışın başlamış olması, yeni farklı tınıların ve tekniklerin denenmesini ve kullanımını da beraberinde getirmiştir. Yenilikçi icra anlayışı ile yeni bir gelişim sürecine giren icra teknikleri, genç nesli de derinden etkilemiş, bunun sonucu olarak da modern çalım teknikleri oluşmuştur.Ud icrasında kullanılan modern çalım tekniklerinin belirlenmesi için yapılan bu çalışmada, gerek icra üslubundaki yeni tınıları ve gerekse bestecilik anlayışındaki özgün melodileri kullanarak gelenekle küreselliği birleştirmiş olan Yurdal Tokcan?ın doğaçlamaları ve eserleri incelenmiş, ud icrasında kullandığı modern çalım tekniklerinin tespiti yapılmıştır.Çalışma literatür taraması ile başlamış, ilk olarak Geleneksel Türk Müziğimize damgasını vurmuş sadece icracılıklarıyla değil bestekârlık özellikleriyle de anılan, her biri kendi başına bir ekol olmuş Nevres Bey, Yorgo Bacanos, Şerif Muhiddin Targan ve Cinuçen Tanrıkorur üstatlarımızın hayat hikâyelerine ve icra özelliklerine yer verilmiştir.Bulgular ve yorum kısmında ise genç kuşak ud icracıları arasında kendine özgü tınılarıyla kendi ekolünü yaratan Yurdal Tokcan?ın modern çalım tekniklerini en iyi şekilde örneklediği Hisleniş ve Ayrılık isimli doğaçlamaları ile Irmak, Parmakların Dansı ve Özleyiş isimli eserleri, melodik ve ritmik yapı bakımından ve ayrıca süsleme teknikleri bakımından incelenmiştir.Analizler doğrultusunda çıkan sonuçlarda Tokcan?ın değişik tınılar aramak maksadıyla farklı akort düzenleri kullandığı, dizi seslerini özgür bir biçimde kompoze ederek seyir kaygısından uzak, yeni sesler elde etme odaklı bir icra anlayışı sergilediği, halk müziğinin ritmik ve melodik yapısından esinlendiği, tonal müziğin arpej ve akorlu teknik ve melodik yapısını kullanarak geleneksel icra anlayışının önderliği içerisinde bir sentez oluşturduğu görülmüştür.Anahtar Kelimeler: Ud, ud icrasında modern teknikler, Yurdal Tokcan

In today?s era of performance, experimentation and usage of new timbres and techniques are brought along with the search from traditional timbres to modern ones. Performance techniques, which is experiencing a new evolution process with the innovative perception of performance, affects the young generation, thus leads to creation of modern playing techniques.This study aims at identifing modern playing techniques for oud performance, compositions and improvisations along with the modern playing techniques of Yurdal Tokcan, who combined globalisation with tradition using new timbres and unique melodies in his music, are examined along with the modern playing techniques that he used.The study starts with literature review, starting with significant names of Traditional Turkish Music with both their performances and compositions, Nevres Bey, Şerif Muhiddin Targan, Cinuçen Tanrıkorur, whose life stories and innovative performance characteristics are mentioned.In findings and conclusion part, two improvisations of Yurdal Tokcan, who owned his place among young generation oud players, namely Hisleniş and Ayrılık, in which modern performance techniques could be observed well, and two compositions named Parmakların Dansı and Özleyiş are examined regarding rhythmic construction and ornamentation techniques.Through the analysis, results shown that Tokcan uses different chord sequences in order to look for original timbres, composes tones from array independently, thus performs in a way that is away from staging concern and focuses on finding new tones, shows inspiration from rhythmic and melodic structure of folk music and synthesizing technical and melodic structure of tonal music with arpeggios and chords, with the dominance of traditional perception of performance.Keywords: Ud, modern performance techniques on ud, Yurdal Tokcan