Bilişsel talep düzeylerine göre 8. sınıf matematik ders kitaplarındaki etkinliklerin kalitelerinin belirlenmesi

Abstract

Bu tezde 8. sınıf matematik ders kitaplarında yer verilen etkinlikler bilişsel talep düzeyleri çerçevesinde incelenmiş ve bu kitaplardaki etkinlikler bilişsel talep düzeyleri bakımından karşılaştırılmıştır. Bu amaçla gerçekleştirilen araştırmada yöntem olarak doküman incelemesi kullanılmıştır. Verileri toplamak için 2016 yılından itibaren 5 yıl boyunca okutulabilmesi için Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu tarafından onay verilmiş iki matematik 8. sınıf ders kitabındaki toplam 90 adet etkinlik incelenmiştir. Verilerin analizinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre her iki kitaptaki etkinlik sayılarının birbirine yakın olduğu görülmüştür. Benzer şekilde alt düzey ve üst düzey bilişsel talep düzeyindeki etkinlik sayılarının da birbirine yakın olduğu görülmüştür. İki kitapta da matematik yapma düzeyindeki etkinlik sayısı az bulunmuştur. Kitapların birinde ilişkilendirmeye dayanan işlemler düzeyinde etkinlik sayısı daha fazla iken, diğerinde ilişkilendirmeye dayanmayan işlemler düzeyinde etkinliklere daha fazla rastlanılmıştır. Ayrıca incelenen kitapların öğrenme alanlarına göre etkinlik dağılımlarının da farklı olduğu görülmüştür. Sonuç olarak incelenen kitaplar her ne kadar Talim ve Terbiye Kurulu'ndan ders kitabı olarak okutulabileceğine dair onaylanmış olsalar bile kendi içlerinde karşılaştırıldığında etkinliklerin bilişsel talep düzeylerine göre farklılaştığı görülmektedir. Bu yönüyle bakıldığında farklı kitaplarla eğitim gören öğrencilerin farklı öğrenme çıktıları olabilir. Bu durum ise aynı eğitim süreçlerinden geçen öğrencilerin ilgili matematiksel kavramlara ilişkin farklı bilişsel düzeylerde kalmalarına sebep olabilir. Buradan ders kitaplarının daha titizlikle hazırlanması gerektiğinin önemi ortaya çıkmaktadır.Anahtar kelimeler: Etkinlik temelli öğretim, Matematiksel etkinlikler, Bilişsel talep düzeyi

In this thesis, it is aimed to examine the activities in the 8th grade mathematics textbooks within the framework of cognitive demand levels and to compare the activities in two different books in terms of cognitive demand levels. In this study, document analysis was carried out as method. Within the scope of the document review, 90 activities in two mathematics 8th grade textbooks approved for 5 years starting from 2016 were examined. Descriptive analysis approach was used in the analysis of data. According to the findings from the research, the number of activities in both books has been found to be close to each other. The number of activities at the level of low-level and high-level cognitive demand was also close to each other. In both books, the number of activities at the level of doing mathematics was found to be insufficient. . It is seen that while the number of activities at the level of procedures without connections is higher in one of the books, the number of the activity at the level procedures with connections is higher in the other book. In addition, it has been observed that the distribution of the books according to thelearning areas is different. As a result, even though the books have been reviewed by the ministry as a text book, it seems that the activities differ according to the levels of cognitive demand in their own comparison. In this sense, students may have different learning outcomes. This may lead to students staying in the same educational process at different cognitive levels of the relevant mathematical concepts. From here, the prospect of more careful examination of textbooks emerges.Keywords: Activity based teaching, Mathematical activities, Cognitive demand level