Kontrast maddelerin böbrek üzerine etkilerinin ince yapı düzeyinde incelenmesi

Abstract

ÖZET Kontrast Maddelerin Böbrek Üzerine Etkilerinin İnce Yapı Düzeyinde İncelenmesi Kontrast maddelerin böbrek üzerine etkilerinin ultrastrüktürel düzeyde incelenmesi amacı ile yapdan bu çalışmada ağırlıkları 170-250 gr arasında değişen Wistar türü 105 adet sıçan kullanıldı. Sıçanlar iki gruba ayrıldı. 15 sıçan kontrol grubu olarak kullanddı. Kontrast maddeler vücut ağırlığı ile ilişkili olarak kilograma 1,3 ve 9 gr iyot içermek üzere artan dozlarda kuyruktan intravenöz olarak hafif eter anestezisi altında enjekte edildi. 2, 24 ve 48 saat sonra kesilerek morfolojik ve biyokimyasal değişiklikleri incelemek için örnekler alındı. Böbrek örneklerinin ışık ve elektron mikroskobik incelenmesinde, kontrast maddelerin proksimal kıvrmtıîı tübül hücrelerinde doza bağındı olarak vakuolizasyona sebep oldukları ve farklı büyüklükteki bazı vakuollerin granüler ve membranöz yapılar içerdikleri dikkati çekti. Distal kıvrratıh tübül hücrelerinde yer yer piknotik çekirdeklerin, pleomorfik mitokondriyonlarm ve Iümene doğru uzanan sitoplazmik çıkıntdarın bulunduğa izlendi. Glomerular yapıda ise pedisellerde yer yer füzyon oluştuğu gözlendi. Deneysel grubun biyokimyasal sonuçları kontrol grubu ile karşdaştınldığmda,serum üre ve kreatinin seviyeleri ile ürinde albümin ve laktat dehidrogenaz düzeyinde artış bulunduğu saptandı. Kontrast madde nefrotoksisitesinden temel olarak böbreğin proksimal kıvrmtıh tübül hücrelerinin etkilendiği ancak glomerular ve tübüler yapıların birbirleri ile olan bağımlılığı nedeniyle nefronun diğer bölümlerinde de dejeneratif değişikliklerin gelişebilieceği belirlendi. Iohexol uygulanan grupta dejenerasyonun biraz daha fazla olduğu gözlendi. Anahtar Sözcükler: Böbrek, Kontrast Madde, Nefrotoksisite,Ultrastrüktür.

ABSTRACT Ultrastructural Examination of the Effects of the Contrast Medias on the Rat Kidney In this study, the effects of the contrast media on the kidney was investigated at ultrastructural level. 105 adult rats with weight of 170 to 250 g were used. Animals were divided into two groups. 15 of 105 rats were used as control group. The contrast media (Ioxaglate, Iohexol) was injected into the tail vein under light ether anesthesia. So, the contrast media was consisting of the increasing dosages of 13,9 g iodine per kg body. After 2, 24 and 48 hours rats were cut and tissue samples were taken in order to examine for morphologic and biochemical changes. The observations of the kidney samples by the light and electron microscope revealed that the contrast medias were induced the cytoplasmic vacuolization in the proximal convoluted tubular cells, relating to the dosages of iodine. The presence of vacuoles contained granular and membranous structures is striking feature. In the distal convoluted tubular cells, pycnotic nuclei, pleomorphic mitochondria and cytoplasmic processes toward the lumen were observed. Fusion has been observed focally at the glomerular foot processes. The biochemical results of the experimental group show increase in BUN, serum creatinine, urinary albumin, and urinary LDH when compared to those of control group. The effect of the contrast media applied to kidney was mainly on the proximal convoluted tubular cells. However, the degenerations would also be present in the other parts of the nephron because of the close relation of glomerular and tubular components. It was observed that the degeneration was a little more in the group to which iohexol was applied. Key Words: Kidney, Contrast Media, Nephrotoxicity, infrastructure. XI