Ergenlerde yalnızlığın yordayıcısı olarak algılanan sosyal destek, arkadaşlık kalitesi ve arkadaşa bağlanmanın incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı arkadaştan algılanan sosyal destek, arkadaşlık kalitesi ve arkadaşa bağlanma değişkenlerinin ergenlerin yalnızlık düzeyini ne derecede yordadığı incelemektir. Betimsel yöntem kullanılarak yürütülen araştırmada örneklemi 2016-2017 eğitim öğretim yılında Hatay ili İskenderun ilçesindeki anadolu liselerinde okuyan 239 kız ve 191 erkek olmak üzere 430 öğrenci oluşturmuştur. Bu kullanılan veriler; Kişisel Bilgi Formu, UCLA Yalnızlık Ölçeği, Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, Arkadaşlık Kalitesi Ölçeği ve Arkadaşa Bağlanma Ölçeği ile elde edilmiştir. Araştırma değişkenleri cinsiyet, anne eğitim düzeyi, baba eğitim düzeyi, kardeş sayısı, aile gelir düzeyi, sınıf düzeyi açısından incelenirken SPSS programı üzerinden ilişkisiz örneklemler T- testi, tek yönlü varyans analizi (One Way Anova), Kruskal Wallis H testi kullanılmıştır. Yalnızlığın; algılanan sosyal destek, arkadaşlık kalitesi ve arkadaşa bağlanma değişkenleri tarafından ne derece yordandığı incelenirken hiyerarşik çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda arkadaştan algılanan sosyal destek, arkadaşlık kalitesi ve arkadaşa bağlanma değişkenlerinin yalnızlığı anlamlı olarak yordadığı sonucuna ulaşılmıştır. Cinsiyet, sınıf düzeyi, anne eğitim, baba eğitim, kardeş sayısı, ailenin aylık gelir düzeyi değişkenlerinin UCLA Yalnızlık Ölçeğine göre anlamlı farklılaşmadığı görülmüştür. Arkadaşlık kalitesi ve algılanan sosyal desteğin cinsiyet açısından anlamlı farklılaştığı; kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre arkadaşlarından daha fazla sosyal destek algıladıkları görülürken; sınıf düzeyi, anne eğitim seviyeleri, baba eğitim seviyeleri, kardeş sayısı, ailenin aylık gelir düzeyi değişkenlerinin anlamlı farklılaşmadığı görülmüştür. Arkadaşa bağlanma güvenli alt boyutunun kızların lehine olarak cinsiyet açısından farklılaştığı görülmüştür. Sonuçlar ergenlik, yalnızlık, sosyal destek, bağlanma ve arkadaşlık kalitesi değişkenleri kapsamında literatürdeki diğer çalışmalar da göz önünde bulundurularak tartışılmıştır.

The purpose of the present study was to explore to what degree perceived social support from friends, friendship quality and attachment to friends predicted adolescents' loneliness level. The study was designed as a descriptive study, and the sample of the study consisted of a total of 430 students, of whom 239 were female and 191 male students studying at Anatolian high schools located in İskenderun district of Hatay province in the academic year of 2016-2017. The data were collected using Personal Information Form, UCLA Loneliness Scale, Perceived Social Support Scale, Friendship Quality Scale and Attachment to Friends Scale. The research variables were investigated in terms of gender, mother's education level, father's education level, the number of siblings, income level of the family and grade level by utilizing independent samples T-test, one-way analysis of variance (One Way ANOVA), and Kruskal Wallis H test in the SPSS program. Hierarchical multiple regression analysis was used to find out to what degree loneliness was predicted by perceived social support, friendship quality and attachment to friends. As a result of the study, perceived social support from friends, friendship quality, and attachment to friends were found to predict loneliness significantly. Furthermore, gender, grade level, mother's education level, father's education level, the number of siblings, and the monthly income level of the family variables did not significantly differ in terms of UCLA loneliness scale. Friendship quality and perceived social support differed significantly in terms of gender, and female students were found to perceive more social support from their friends than male students. However, they did not differ significantly in terms of grade level, mother's education level, father's education level, the number of siblings, and the monthly income level of the family variables.It was detected that the secure attachment to friends subdimension differed significantly in favor of female students in terms of gender. Results were discussed within in the context of adolescence, loneliness, social support, attachment,and friendship quality variables in the light of previous research.