Tarihçi Ahmed Cevdet Paşa`nın XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti`ndeki gelişmelere dair tespit ve önerileri

Abstract

Bu çalışma Osmanlı Devleti'nin XIX. yüzyılda yetiştirdiği en önemli devlet ve fikir adamlarından biri olan Ahmed Cevdet Paşa'nın tarih alanında yazmış olduğu eserlerinden üçünü, Tarih-i Cevdet, Ma'rûzat ve Tezâkir'i temel alarak hazırlanmıştır. Bahsedilen kitaplar incelenerek Cevdet Paşa'nın Osmanlı Devleti'ne ve de özellikle kendi yaşadığı döneme dair tespit, önerileri ve eleştirileri tespit edilmeye çalışılmıştır.Çalışmanın giriş bölümünde, çalışmanın konusu, kapsamı ve önemi belirtildikten sonra Cevdet Paşa'nın hayatı ve eserleri incelenmiş, daha sonra XVIII. ve XIX. yüzyıllarda Osmanlı Devleti'nin siyasi tarihi kısaca işlenmiş en son da Cevdet Paşa'nın ıslahat anlayışı ile onun döneminde yapılan ıslahatlara değinilmiştir. İki bölümden oluşan çalışmanın birinci bölümünde Cevdet Paşa'nın devlet ve hükümet anlayışı ile hizmetinde bulunduğu padişahlar ve dönemin önde gelen devlet adamları hakkındaki görüşleri işlenmiştir. Bölümün devamında onun döneminde saray yönetimi ve bürokraside meydana gelen değişiklikler, bu değişikliklere dair görüşleri en sonra da memuriyet, hariciye, ordu ve taşra yaşamına dair tespit, öneri ve eleştirileri açıklanmaya çalışılmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde ise Cevdet Paşa'nın Osmanlı Devleti'nin XIX. yüzyıldaki malî, iktisadî hayatına dair tespitlerinden sonra yine bu dönemde sosyo-kültürel alanda yaşanan değişimler ve onun bu değişimleri nasıl değerlendirdiği açıklanmaya çalışılmıştır.Anahtar kelimeler: Cevdet Paşa, ıslahat, memur, iktisat, Osmanlı idaresi.

While this study has beeen prepared, it was based on these three works -'' Tarih-i Cevdet'' , ''Ma'ruzat '' and '' Tezakir '' – that were written in the area of history by Ahmed Cevdet Pasha who was one of the most important statemen and idea men grown up in the XIX. Century by the Ottoman State . The books mentioned were analyzed and Cevdet Pasha's determinations towards Ottoman State - especially the fixation during his ra - his proposals and criticism were tried to be fixed. In the introduction section of this study, after its subject, inclusion and importance were specified, Cevdet Pasha's life and his work were analyzed and then in the XVIII. and XIX. centuries political history of the Ottoman State was briefly studied and finally Cevdet Pasha 's sense about the reforms and the reforms during his era were mentioned. The study consists of two sections and in the first section of it, Cevdet Pasha's state and the government sense, the sultans of whom he was in the service and the ideas about the prominent statesmen of the era were studied In the continuation of this section, the management of the palace and the changes in the bureaucracy, his ideas on these changes and lastly determination, recommendation and criticism that belong to the officialism, foreign affairs, army and life in the province were tried to be explained. In the second section, after his determinations on the economical and financial life of the Ottoman State in the XIX. century again in the same era, the changes those were lived in the sociocultural area and how he evaluated them were tried to be explained. Keywords: Cevdet Pasha, improvement, officer, economy, Ottoman management.