Okul öncesi akran zorbalığı ölçeği öğretmen formu: Bir ölçek geliştirme çalışması

Abstract

Bu araştırmada Okul Öncesi Akran Zorbalığı Ölçeği Öğretmen Formu geliştirilip ölçeğin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi (AFA) için Gaziantep'te çalışan toplam 279 okul öncesi öğretmeninden veri toplanmıştır. Kapsam geçerliliği doğrultusunda uzman ve öğretmen görüşleri alınarak oluşturulan 28 maddelik taslak form veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. AFA sonucunda 28 madde varyans değeri en yüksek olan maddeler belirlenmiştir ve varimax rotasyon yöntemi ile ölçek 14 maddeden oluşan iki faktöre indirgenmiştir. Rotasyon işleminde birinci boyut altında .52 ve üzeri yük değerlerine sahip dokuz madde olduğu görülmüştür. İkinci boyut altında .64 ve üzeri madde yüklerine sahip olan beş madde olduğu görülmüştür. İlgili maddelerin içerikleri göz önüne alınarak ilk boyut fiziksel/ilişkisel zorbalık olarak, ikinci boyut sözlü zorbalık olarak isimlendirilmiştir.Araştırmanın geçerliliğine yönelik yapılan doğrulayıcı faktör analizi için İstanbul'da çalışan toplam 247 okul öncesi öğretmeninden veri toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak AFA sonucu elde edilen 14 maddelik ölçek kullanılmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi ile iki faktörlü yapı sınanmış ve sınanan modelin kabul edilebilir uyum endekslerine sahip olduğu saptanmıştır. Ölçeğin AFA ve DFA grubuna ait güvenirlik analizi yapılmıştır. AFA ve DFA grbuna ait madde toplam iç tutarlılığın her iki grup için .88 olduğu görülmüştür. Sonuç olarak, Okul Öncesi Akran Zorbalığı Ölçeği Öğretmen Formu'nun geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu bulgulanmıştır. Geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olarak Okul Öncesi Akran Zorbalığı Ölçeği Öğretmen Formu, alan yazına ve araştırmacılara geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olarak katkı sağlamanın yanında akran zorbalığına karşı mücadele etmek isteyen okul psikolojik danışmanları, okul öncesi öğretmenleri ve okul idarecileri için önemli bir ölçüm aracı olacaktır. Anahtar Sözcükler: Okul Öncesi, Akran zorbalığı, Geçerlik, Güvenirlik, Açımlayıcı Faktör Analizi, Doğrulayıcı Faktör Analizi

TThe Pre-School Peer Bullying Scale Teacher Form was developed in this research. For the exporatory factor analysis (EFA) procedure, data were collected from 279 pre-school teachers working in Gaziantep. A 28-item draft form was conducted as the data collection tool. The common variance values of the 28 items were firstly examined in the EFAprocedure, and the items with the highest factor loadings were identified among the 28 items. This resulted in 14 items. The EFA performed with the varimax rotation method suggested two factors. While the first factor included 9 items with loading values higher than .52, the second factor involved 5 items with loading values higher than .64. Considering item contents, the first dimension is named physical/relational bullying and the second dimension is named verbal bullying.To confirm the Pre-School Peer Bullying Scale Teacher Form with 14 items, a second data collection process for confirmatory factor analyis was performed. Data were collected from 247 preschool teachers working in p İstanbul. A confirmatory factor analysis was performed on this data. The two-factor structure was confirmed by the second data which revelaed that the tested model had acceptable fit indeces. Therefore, the Pre-School Peer Bullying Scale Teacher Form was found as a valid and reliable measurement tool. The Pre-School Peer Bullying Scale Teacher Form will be an important contribution to the peer bullying literature as well as the researchers interested in preventing bullying in preschool. In addition, the Pre-School Peer Bullying Scale Teacher Form will be an important measurement tool for school counselors, pre-school teachers and school administrators who want to combat peer bullying.Keywords: Pre-School, Peer Bullying, Validity, Reliability, Exploratory Factor Analysis, Confirmatory Factor Analysis