Maksiller premolar ve molar dişlerin topografik analizinin ve maksiller sinüsle ilişkilerinin konik ışınlı bilgisayarlı tomografi ile değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada konik ışınlı bilgisayarlı tomografi (KIBT) görüntüleme yöntemi kullanılarak alveolar kemiğin maksiller premolar ve molar bölgedeki morfolojik özelliğini incelemek ve maksiller sinüs ile maksiller posterior diş kökleri arasındaki ilişkiyi tanımlamak amaçlanmıştır. Çalışmada Erciyes Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi, Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi Anabilim Dalı'nda çeşitli sebeplerden dolayı KIBT'leri alınmış hastaların görüntüleri kullanılmıştır. Çalışmamıza on altı yaş ve üzeri olan hastalardan, maksiller posterior dişler ve çevre yapıların net olarak izlendiği 100 hastanın görüntüleri dahil edilmiştir. Ortodontik tedavi gören, kemik lezyonları veya farklı anomalilerin bulunduğu hastalar çalışmaya dahil edilmemiştir. KIBT'de maksiller birinci ve ikinci premolar ve molar dişlerin maksiller sinüs tabanıyla ilişkisi, dişlerin bukkopalatinal yönde kretle yaptığı açı, dişleri saran kemiğin bukkal ve palatinaldeki miktarları, diş köklerinin maksiller sinüs tabanına olan uzaklıkları değerlendirilmiştir. KIBT görüntülerinde incelenen dişlerin %25'i sinüsle kontakta, %12'sinde en az bir kök sinus içinde, %63'ünde diş kökü sinus tabanı arasında mesafe olduğu görülmüştür. Sinüse en yakın kökün 1,3 mm ortalamayla ikinci molar dişin meziobukkal kökü, en uzak kök ise ortalama 6,6 mm ile birinci premolar dişin bukkal kökü olduğu saptanmıştır. Posteriora yaklaştıkça diş köklerin ile sinus tabanı arasındaki mesafenin azaldığı, kökün sinüse penetrasyon oranının arttığı sonucuna varılmıştır. Birinci premolar dişin bukkalini saran alveol kemiğinin diğer dişlere oranla daha ince olduğu bulunmuştur. Bu çalışma ışığında posterior dişlere yönelik çekim, periapikal cerrahi, ortodontik tedavi ve immediate implant tedavisinde, operasyonlar sırasında ortaya çıkabilecek komplikasyonların engellenmesi açısından KIBT ile değerlendirilmenin yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Konik ışınlı bilgisayarlı tomografi, maksiller premolar ve molarlar, maksiller sinüs, topografik analiz.

The aim of this study was to determine morphologic features of maxillary premolars and molars and investigate relationship between roots of premolars and molars and maxillary sinus using cone beam computed tomography (CBCT). In this study, CBCT images of patients, who applied to Erciyes University Faculty of Dentistry, Department of Oral and Maxillofacial Radiology with variety of reasons, were used. A retrospective study was carried out using the CBCT records of 100 patients which present a clear vision of maxillary posterior teeth and surrounding structures. Patients older than 16 years were included in the study; whereas patients under orthodontic therapy, case with bone lesions and varied anomalies were excluded. In CBCT cross-sectional images, relationship between maxillary premolars and molars and maxillary sinus was determined, Internal angle formed by the long axis of the maxillary premolars and molars and that of the alveolar bone on the maxillary premolars and molars was evaluated, maximum width of the buccal and palatal bone around teeth and distances between the root apexes and the inferior wall of maxillary sinus were measured. Of the teeth examined, 25 % teeth which in contact with inferior wall of maxillary sinus, 12% penetrated in sinus, and 63 % were located belove the level connecting the inferior wall of maxillary sinus. According to the results, the closest root to the maxillary sinus floor was mesiobuccal root of second molar teeth with 1, 3 mm distance and the farthest root was buccal root of first premolar teeth with 6.6 mm. The distance between the maxillary posterior teeth root apex and the inferior wall of the maxillary sinus had a tendency to reduce toward the posterior region. It was found that the horizontal thickness of the buccal alveolar bone in root was thinnest on the maxillary first premolars. As indicated in this study, we conclusively need to evaluate CBCT images before treatments in maxillary posterior region due to the possible complication during posterior teeth extraction, periapical surgery, orthodontic therapy and immediate implant therapy.Keywords: Cone beam computed tomography, maxillary premolars and molars, maxillary sinus, topographic analysis.