Obez kadınlarda aerobik ve üst gövde kasları kuvvet antrenmanının antropometrik ölçümler ve kalp-solunum fonksiyonlarına etkisi

Abstract

ÖZET Obez Kadınlarda Aerobik ve Üst Gövde Kasları Kuvvet Antrenmanının Antropometrik Ölçümler ve Kalp-Solunum Fonksiyonlarına Etkisi Obez kadınlarda üst gövde kasları kuvvet antrenmanının antropometrik ölçümlere ve solunum fonksiyonlarına etkisini incelemek amacı ile yapılan bu çalışmaya 63 obez denek (Yaş: 37.96±2.25 yıl, Boy: 158.99±5.76 cm, VA (Vücut Ağırlığı): 83.65± 11.24 kg, BKİ (Beden Kitle İndeksi): 33.11 ±4.31 kg/m2) gönüllü olarak katıldı. A (Aerobik) grubu 8 hafta, haftada 3 gün ve günde 45-60 dk aerobik egzersiz ve diyet yaparken AK (Aerobik-Kuvvet) grubu bunlara üave olarak dambıl ve kendi vücut ağırlığı ile kuvvet çalışması yapılmıştır. Deneklerin çalışma öncesi ve 8 hafta sonra çeşitli antropometrik ölçümleri, solunum fonksiyon testleri ve gaz analizleri yapılmıştır. Dataların analizi için SPSS paket programında, aritmetik ortalama, standart sapma, tek yönlü ANOVA, Pearson korelasyon katsayısı ve stepwise multiple regresyon analizi kullanılmıştır. Tek yönlü ANOVA sonucuna göre K (kontrol) grubunda bir değişiklik olmazken iki deney grubunda da anlamlı değişiklikler olmuştur. Deney grubunun BKİ' nde %7 oranında A grubu lehine anlamlı azalma olurken, A grubunun FVC (Zorlu Vital Kapasite) sinde %10.9, AK grubunun %16.98, MW (Maksimal İstemli Solunum) de ise % 11.58 ve % 13.77 oranında AK grubu lehine anlamlı artış olmuştur. MasVOî' (maksimal oksijen kullanımı) deki artış ise A grubunda %8.48, AK grubunda %6.15, SE' (Solunum Eşiği) ye ulaşma süresi sırasıyla %32.2 ve %25.8 oranında A grubu lehine bulunmuştur. FVC ile oturma boyu arasında, MW ile oturma boyu, toplam DK (deri kıvrımı) ve subskapular DK arasında, MaxV02 ile BKİ, kalça çevresi, bel çevresi, göğüs çevresi, toplam DK, VYY (Vücut Yağ Yüzdesi) ve kol yağ dokusu arasında, t SE ile BKİ, VYY, kalça çevresi ve triseps DK arasında anlamlı fakat orta ve düşük düzeyde ilişki bulunmuştur. MW ve FVC nin kestirimi için bu antropometrik ölçümlerin bu değişkenleri çok az açıkladığı görülürken, MaxV02' yi VYY, bel çevresi, göğüs DK, Abdominal DK, supraUiak DK ve omuz çevresinin birlikte %54 oranında açıkladığı bulunmuştur. Sonuç olarak obez kadınların VA' larını azaltmak için uygulanan diyet ve aerobik egzersizlerle 35-40 yaş arası obez kadınların hem antropometrik yapılarında düzelme olurken hem de aerobik kapasiteleri artmış ve daha geç yorulmaları sağlanmıştır. Yardımcı solunum kaslarını kuvvetlendirmek için yapılan kuvvet çalışmasının genel yağı azaltmada etkisi olmazken üst gövde ve ekstremitenin morfolojisine olumlu etkileri olurken MW ve FVC gibi solunum fonksiyonlarını da artırmıştır. Anahtar Sözcükler: Antropometrik ölçümler, Maksimal oksijen kullanımı, Obesite, Solunum fonksiyon testleri, Üst gövde kasları kuvvet antrenmanı. XI

ABSTRACT The Effects of Aerobic and Upper Body Muscles Strength Training on Anthropometric Measurements and Cardiopulmonary Functions in Obese Women The purpose of this study was to investigate the effects of upper body muscles strength training on anthropometric measurements and cardiopulmonary functions in healtly obese women. 63 obese women (Age: 37.96±2.25 years, height: 158.99±5.76 cm, weight: 83.65±11.24 kg, BMI (Body Mass Index): 33.11±4.31 kg/m2) were voluntarily participated in this study. The participants were divided into three groups. The first group (C) was control group. The second group (A) performed aerobic exercise on a constant bicycle and the third group (AS) performed strength training with dumbbell and their body weight additional to aerobic exercise three times 45-60 min.wk for 8 weeks. The spirometer test, gas analisys and anthropometric measurements was made before and after training. For data analysis, SPSS statistic packet program was used. The comparisons were made using one way ANOVA. Correlations were analyzed by the Pearson correlation coefficients. The level of significance was set at p<0.05. The findings showed that there were statistically significant differences between in study groups and control group in the view point of anthropometric measurements and cardiopulmonary functions. BMI of A group decreased 7% but FVC (Forced Vital Capacity) and MW (Maximum Voluntary Ventilation) of AS group showed a significant increase (16.19% and 13.77%) respectively. It was found low and moderate significant relationship between; a) FVC and sitting height, b) MW and sitting height, total SF (skinfold), subscapular SF, c) V02max (Maximal Oxygen Uptake) and BMI, waist girth, hip girth, chest girth, FM (Fat mass), upper arm adipoz tissue, total SF, d) LT (Lactate thereshold) and BMI, FM, hip girth, triceps SF. Stepwise multiple regression analysis showed that FM, waist girth, chest SF, abdomen SF, suprailiac SF and sholder girth were contributed 54% ratio for prediction of VOamax variable. Consequently, diet and aerobic training had positive effects in morphological stature and aerobic capasity while aerobic-strength training had positive effects on upper extremity, accessory respiratory muscles and pulmonary functions. Aerobic-strength training also increased MW and FVC in obese women between 35 and 40 years old. Keywords: Antropometric measurement, Maximal oxygen uptake, Obesity, Pulmonary function test, Upper body muscle training. XI