Ebeveyn stresinin ebeveyn yetkinliği ve ebeveynin çocuğu ile iletişimi açısından incelenmesi

Abstract

Ebeveyn stresinin, ebeveyn yetkinliği ve ebeveynin çocuğu ile iletişimi ve bazı demografik değişkenler açısından ilişkisinin incelendiği bu araştırma ilişkisel tarama modeline dayalı betimsel bir araştırmadır.Araştırma kapsamında ergenlik döneminde çocuğu olan anne babaların ebeveynlik stresini ölçen geçerli ve güvenilir bir ölçme aracını literatüre kazandırmak amaçlanmıştır.Bu amaç doğrultusunda çalışmada öncelikle Abidin (2012) tarafından geliştirilen; Çekiç, Akbaş ve Hamamcı (2015) tarafından geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılarak Türkçeye kazandırılan Anne-Baba Stres Ölçeği-Kısa Formu (ABSÖ-KF)ergen anne babalarına uygulanarak geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmıştır.Çalışma sonucunda ergen anne babaları için kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı literatüre kazandırılmıştır.Bu araştırmanın evrenini Gaziantep ili merkez ilçelerinde bulunan çocuğu ergenlik döneminde olan anne ve babalar oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklemi ise basit tesadüfi örnekleme yöntemiyle seçilen 292 anne ve 200 baba olmak üzere toplam 492 katılımcıdan oluşmaktadır. Veri toplamak amacıyla Anne-Baba Stres Ölçeği -Kısa Formu (ABSÖ-KF), Demir ve Gündüz tarafından uyarlanan Ebeveyn Yetkinlik Ölçeği ve Kahraman (2016) tarafından geliştirilen Ebeveynin Çocuğuyla İletişimi Ölçeği ve araştırmacı tarafından geliştirilen Demografik Bilgi Formu kullanılmıştır.Ebeveyn stresi, ebeveyn yetkinliği ve ebeveynin çocuğu ile iletişiminin demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığı SPSS 17.0 programı ile ölçeğin doğrulayıcı faktör analizi (DFA) ise Lisrel 8.51 istatistik paket program ile gerçekleştirilmiştir. Aynı zamanda demografik değişkelerin ebeveyn stresi ve ebeveyn ergen iletişimini nasıl etkilediği incelenmiş ve ebeveyn yetkinliği ile ebeveyn ergen iletişiminin, ebeveyn stresinin %15,5 ini yordadığı bulunmuştur.

This paper is a descriptive research based on relational scanning model which examines parental stress in terms of parental competence and communicationof parent with his child and some variables. Thepurpose of this study is to be brought in a valid and reliable assessment tool to the literature which evaluates the parental stress ofparents whose children are in adolescence period. Therefore, the Parenting Stress Index (PSI-SF) being improved first by Abidin (2012) and by doing its validity and reliability studiesand being brought in Turkish language by Çekiç, Akbaş and Hamamcı (2015), has been doneby applying it to parents whose children are adolescents. As a result of adaptation, a valid and reliable assessment tool, can be used for whose children are in adolescent period,has been provided to literature. Thestudy group of this research consists of the parents whose children are in adolescence period in the central district of Gaziantep. Sampling of this study, chosen by random sampling methods, consisted of 292 mothers and 200 fathers, in total 492 participants.In order to collect data it was used Parenting Stress Index (PSI-SF), Parental Competence Scale adopted by Demir and Gündüz ,and ParentChild Communication Scale developed by Kahraman (2016) ,and Demographic Information Form developed by researcher. The effect of Demographic variables on parental stress, parental competence and parental- child communication was analyzed with SPSS 17.0 program and DFA analysis of the scale was analyzed with LISREL 8.51. At the same time, itwas examinedthat how demographic variables affect parental stress and parental adolescent communication and it was found that parental competence and parental adolescent communication predicted 15,5 % of parental stress.