Postmortem kan-vitröz sıvı etanol düzeylerinin saptanması ve adli tıpta önemi

Abstract

Etanolun vücut sıvılarında doğru ve hassas olarak tayini, klinik toksikoloji ve adli tıp açısından önemlidir. Vücut sıvılarında etanol seviyesi ölçümü, adli toksikoloji laboratuvarlannda en sık yapılan çalışmalardandır. Bu çalışmalarda, kan en sık kullanılan örnektir. Literatürde; yanmış, ciddi travmaya uğramış ve ileri derecede çürümüş cesetlerde kanda etanol konsantrasyonun endojen alkol oluşumu ve kontaminasyondan etkileneceği, buna bağlı olarak doğru ve güvenilir sonuç alınamayacağı, bu durumda göz içi sıvısı olarak bilinen vitröz sıvının kullanılabileceği bildirilmektedir. Bu işlemin, özellikle uçak kazası, endüstriyel kaza, travma ve yangınlarda ölen kişilerde kullanılabileceği belirtilmekle birlikte; vitröz sıvının kimyasal olarak kararlı, anatomik olarak izole ve ölümden sonra bekleyen cesetlerde (ileri derecede çürümüş) etanol seviyesini en doğru veren örnek olması bakımından, tüm otopsilerde rutin olarak uygulanması gerekliliği vurgulanmaktadır. Yapılan birçok çalışmada, elde edilen vitröz sıvı alkol konsantrasyon değerleri ile kan alkol konsantrasyonu değerleri arasında kapalı bir korelasyon olduğu gösterilmiştir. Çalışmamızda, Adli Tıp Kurumu Adana Grup Başkanlığı, Morg İhtisas Dairesinde Ocak 2003-Haziran 2004 tarihleri arasında yapılan otopsilerden (alkol alınmış olması kuvvetle muhtemel, intihar ve cinayet orjinli vakalardan) elde edilen 87 tane kan (femoral ven) örneğinde gaz kromatografi/headspace cihazı kullanılarak (alev iyonizasyon dedektör, FID) etanol düzeyleri saptanmıştır. Kan alkol konsantrasyonu pozitif olan olgulara aynı yöntem ile vitröz sıvı alkol analizi yapılmıştır. Kan ve vitröz sıvı alkol konsantrasyonu aynı anda pozitif ölçülen 31 olgu değerlendirilmiştir. Buna bağlı olarak da aralanndaki konsantrasyon dönüşüm faktörü hesaplanmıştır. Olgularımız yaş (%51'i 21-40 yaş, %39'u 41 yaş ve üzeri, %10'u 15-20 yaş), olgu orjini (%35'i cinayet, %23'ü intihar, %42'si kaza) ve cinsiyet (%16'sı kadın, %84'ü erkek) yönünden de sınıflandırılmış ve sonuçlan yorumlanmıştır. Çalışma koşullanmızda, pozitif postmortem kan alkol ve vitröz sıvı alkol değerlerine biyoistatiksel analiz uygulanarak (lineer regresyon) ortalama dönüşüm faktörü 0.803 olarak bulunmuştur. Bu sonuca göre, `Kan Alkol Kons. (KAK) = 0.803 * Vitröz sıvı Alkol Konsantrasyonu (VAK)`, (r =0.776) şeklinde bir eşitlik elde edilmiştir. Böylece çalışmamız sonucunda vitröz sıvı alkol konsantrasyonu ve kan alkol konsantrasyonu arasında literatürle uyumlu korelasyon olduğu gösterilmiştir.Anahtar Sözcükler: Adli Toksikoloji, Etanol, Vitröz sıvı, Gaz Kromatografi, Postmortem kan.

One of the most frequent studies in forensic toxicology laboratories is correct and reliable ethanol determination in body fluids. Blood is the most frequent sample used in these studied. Blood samples have risks of contamination and also may affected by endogenous alcohol production. Vitreous humour is more reliable sample in burned, severely injured or putrefied corpses. This procedure can be used especially on plane crash, industrial accident, trauma and fire cases. Generally vitreous humour is chemically stable. Routine application of vitreous humour analysis is necessary to provide a reliable ethanol level in putrefied corpses because of its anatomic isolation. Many studies have been published in determination of the correlation between alcohol levels in the blood and vitreous humour. In this study, ethanol levels are analysed in 87 blood samples, (obtained from femoral veins of suicidal, accidental and homicidal oriented medico-legal death cases), with the high probability of alcohol intakes detected by gas chromatography / headspace device (flame ionisation detector, FID). The samples were collected from the autopsy cases that performed at The Morgue Department, Council of Forensic Medicine Adana Group Administration, in between the dates January 2003 and June 2004. We have studied the vitreous humour alcohol levels in positive blood alcohol level cases. Therefore the transformation formula was calculated. The cases with positive blood alcohol are classified according to their ages ( 51% in 21-40 years, 39% in 41 years and over, 10% in 15-20 years of age), origins ( accident 42%, homicide 35%, suicide 23% ) and genders ( 84% male, 16% female ) and the results are discussed. Positive postmortem blood and vitreous humour alcohol levels were statistically analysed by simple linear regression and mean transformation factor was calculated as 0.803. Therefore `Blood Alcohol Concentration (BAC) = 0.803 X Vitreous Humour Alcohol Concentration (VHAC)`, (r = 0.776) formula was found out. So that close correlation between vitreous humour alcohol concentrations and blood alcohol concentrations is demonstrated in our study with similar studies. Also these results demonstrate our regional data for the first time. Key Words: Forensic Toxicology, Ethanol, Vitreous Humour, Gas Chromotography, Postmortem Blood.