TMS 36 varlıklarda değer düşüklüğü standardı ve BIST 100`de bir uygulama

Abstract

Türkiye, Vergi Usul Kanunu'nun fevkalade amortisman uygulaması dışında uzun vadeli varlıklarda değer düşüklüğü konusuyla Uluslararası Muhasebe Standartları ile tanışmıştır. TMS 36 Varlıklarda Değer Düşüklüğü Standardı kapsamındaki varlıklarda değer azalması durumunun tespitine, eğer varsa ölçülmesine ve kayıtlara alınmasına yönelik rehberlik sağlamaktadır. Çalışmada, Türkiye'de TMS 36 Varlıklarda Değer Düşüklüğü Standardı uygulamasına dair durum tespitleri yapılmıştır. Bu bağlamda TMS 36 Standardı kapsamındaki varlık türleri incelenerek bunlara dair yapılan değer düşüklükleri tespit edilmiştir. Ayrıca özellikli bir konu olan şerefiye ve şerefiyeye sahip şirketler ayrı ele alınarak incelenmiştir. Örneklem olarak öncü gösterge özelliğine sahip BİST 100 Endeksi'ndeki şirketler alınmıştır. Finansal şirketlerin TMS 36 Standardı kapsamında bulundurdukları varlıklar şirketin aktifinde çok az yer tuttukları için örneklem dışı bırakılarak finansal olmayan 89 şirket örneklemde yer almıştır. Örnekleme dahil edilen şirketler 2014 yılında BİST 100'de yer alan finansal olmayan şirketlerdir. Bu şirketlerin 2012, 2013 ve 2014 yıllarına ait finansal tablo ve dipnotları incelenmiş ve sayısal veriler elde edilerek dikey analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Sonuç olarak standardın uygulanma seviyesinde yıllar itibariyle gittikçe bir artma olduğu gözlemlenmiştir. Bununla birlikte standardın gereği olarak hesaplanan kullanım değeri tespitinde bazı hususların net anlaşılamadığı daha detaylı açıklama ve yorumlara ihtiyaç duyulduğu görülmüştür.

Turkey has become acquainted with impairment of long-lived assets through International Accounting Standards without the exception of extraordinary depreciation practice by Tax Procedure Law. TMS 36 Impairment of Assets Standard guides to determination of the impairment, (if there is) evaluation of it and recognition of it for the assets within the scope of the standard. The study deals with the situation determination of TMS 36 Standard's implementation in Turkey. In this context, the asset types in the scope are examined and the impairments concerning each types of asset in the scope are determined. Also, the specialized topic goodwill and firms which own goodwill asset are separately examined. BİST 100 Index (Borsa İstanbul) which is known as leading indicator is taken as sample. Financial companies are excluded from the sample, for their assets in the scope of TMS 36 Standard are at very low rate. Thereby the companies partaking in the sample are non-financial ones and the number of them is 89. The data taken from the financial statements and footnotes of these companies are analyzed with vertical analysis method. As a result, an ever-increasing situation is observed at the level of implementation by years. Besides, the necessity of more detailed explanation and comments is seen for some issues concerning estimating of the value in use.