Kurumsal sosyal sorumluluk uygulamaları üzerinde vergi ahlâkı ve vergi adaleti algısının etkisi: Kurumsallaşmanın aracılık rolü ve KOBİ`ler üzerinde bir araştırma

Abstract

Kurumsal sosyal sorumluluk (KSS) ve vergi ilişkisini Türk vergi sistemi kapsamında ele alan bu çalışma; kavramsal çerçeve, Türk vergi mevzuatında yer alan kurumsal sosyal sorumluluk düzenlemeleri ve KOBİ'ler üzerine bir araştırma olmak üzere üç bölümden meydana gelmektedir. Bu çalışmanın amacı; vergi ahlâkı ve vergi adaleti algısının KSS uygulamaları üzerindeki etkisini, kurumsallaşmanın aracılık rolünü dikkate alarak ortaya koymaktır. Çalışma KSS kavramı ve vergi ilişkisine odaklanarak, bu iki değişken arasındaki ilişkiyi belli sınırlar içerisinde ortaya koymuştur. Bu kapsamda öncelikle KSS uygulamasıyla (yasal, ekonomik, etik, gönüllü sorumluluk), vergi ahlâk düzeyi ve vergi adaleti algısı (genel, karşılıklı, yatay, dikey adalet, ceza, kişisel çıkar adaleti) ilişkisi ortaya konmuş ve bahse konu vergi ahlâkı ile vergi adaleti algısının KSS uygulamalarına etki edip etmediği incelenmiştir. Daha sonra kurumsallaşma düzeyinin (formalleşme, özerklik, profesyonelleşme, şeffaflık, tutarlılık) aracılık rolü test edilmiştir. Çalışmada Kayseri Organize Sanayi Bölgesi'nde bulunan KOBİ'lere örnekleme yoluyla anket uygulanmıştır.Çalışma sonucunda elde edilen bulgulara göre; vergi ahlâk düzeyi ve vergi adaleti algısının KSS uygulamaları üzerindeki etkisinin pozitif olduğu, kurumsallaşma düzeyinin ise bu etkiyi daha da güçlendirdiği tespit edilmiştir.KSS ve vergi ilişkisini belli sınırılar içerisinde açıklayan bu çalışma, kurumsallık boyutunu da modele dahil ederek özellikle KOBİ'ler için yol gösterici olmayı amaçlamıştır. Ayrıca ülkemizde bugüne kadar yapılan çalışmalardan farklı olarak, bu çalışmanın KSS ve vergi ilişkisine odaklanarak literatüre katkıda bulunacağı düşünülmektedir.

This study of corporate social responsibility (CSR) and tax relations is addressed within the scope the Turkish tax system. The study consists of three parts: theoretical framework, Turkish tax legislation in the field of corporate social responsibility regulations, and research on SMEs. The purpose of this study; tax morality and tax fairness perceptions of the impact of CSR practices, taking into account the role is to reveal through institutionalization.The study is focused on the concept of CSR and tax relations, the relationship between these two variables revealed in specific limits. First, the level of tax morality and tax fairness perception relationship (general justice, mutual justice, horizontal justice, vertical justice, criminal justice, justice for personal gain) with CSR (legal responsibility, economic responsibility, ethical responsibility, discretionary responsibility) has been revealed. And tax fairness perception with said tax morality examined whether effects of CSR practices. Then, the role of intermediary in this affair has been tested level of institutionalization (formalization, autonomy, professionalization, transparency, stability). In this study, these relationships in the sample of SMEs in Kayseri Organized Industrial Zone has been applied by questionnaire method.In the result of the study, it is found out that, the level of tax morality and tax justice positive effect on the perception that CSR initiatives, while the institutionalization level reveals further strengthen this effect.This study describes the CSR and tax relations within specific limits, by including the institutionalization size model specifically intended to be a guide for SMEs. Also in our country, unlike the work done so far it is thought to contribute to the literature by focusing on the study of CSR and tax relations.