Adana`da eğitim hastanelerinde sağlık hizmetini alanlar ile verenlerin özerkliğe saygı ve paternalizme yatkınlıkları

Abstract

ÖZET ADANA'DA E?İTİM HASTANELERİNDE SA?LIK HİZMETİNİ ALANLAR İLE VERENLERİN ÖZERKLİ?E SAYGI VE PATERNALİZME YATKINLIKLARI Tıp uygulamalarında özerkliğe saygı ilkesinin, geleneksel paternalist yaklaşımın yerine geçmesi tıp etiği çerçevesinde önemle Özerinde durulan bir konudur. Bu tez, hekimlerin, hemşirelerin, hastaların özerkliğe saygılı ve paternalist yaklaşımlara eğilimlerini belirlemek ve değerlendirmek amacıyla yapılan bir araştırmanın sonuçlannı içermektedir. Yedi tanıtıcı soru ve özerklik ve paternalizm konusundaki yaklaşımları belirleyen 25 anket sorusu biçiminde hazırlanan bu çalışma, Adana'da bulunan üç eğitim hastanesinde görev yapan 242 hekim, 229 hemşire ve 280 hasta Özerinde uygulanmıştır. Elde edilen kimi çarpıcı sonuçlar şöyledir: Turn katılımcılar özerkliğe saygılı yaklaşımı paternalist yaklaşıma göre daha fazla benimsemektedir. Bununla birlikte, her üç grup da günlük yaşamlannda paternalizme, tıbbi ilişkide ise özerkliğe daha fazla eğilim göstermektedir. Genel olarak hastalann özerklik eğilimleri sağlık profesyonellerininkine göre daha kuvvetlidir. Kadın ve erkek sağlık profesyonelleri ve hastalar karşılaştırıldığında, genel ortalamada kadınların erkeklerden daha fazla özerklik yanlısı olduğu görülmektedir. Anahtar sözcükler; özerkliğe saygı, paternalizm, tıbbi etik, hasta-sağlık profesyoneli ilişkisi. ıx

ABSTRACT THE TENDENCY OF HEALTH PROFESSIONALS AND PATDÎNTS OF RESD3ENTIAL HOSPITALS IN ADANA TO THE PATERNALISIM AND AUTONOMY-RESPECTED APROACHES Change of attitude from paternalistic approach to autonomy-respected approach in medical practice is an important issue in medical ethics discussions. This study presents the results of a research conducted to determine and evaluate the tendency of physicians, nurses and patients to the paternalistic and autonomy- respected approaches. In the questionnaire, seven of the questions were for demographic information and 25 of them were to determine attitudes about paternalism and autonomy. The questionnaires were distributed 242 physicians, 229 nurses and 280 patients in 3 training hospital in Adana, Turkey. Some of the significant results were as follow: All of the participants favour autonomy-respected approach compare to paternalistic one. However, all three groups tend to prefer paternalism in their daily life but prefer autonomy in their professional life. Patients' tendency to autonomy was stronger than health care professionals in general. Female patients and health care professionals general scores are higher than male ones. Key words; respect for autonomy, paternalism, medical ethics, patient-health professional relationship.