Çukurova bölgesinde hemofili A ve B`li hastaların mutasyon analizi

Abstract

ÖZET Çukurova Bölgesinde Hemofili A ve B'li Hastalanıl Mutasyon Analizi Hemofili, pıhtı oluşum yolundaki bir bozukluk nedeniyle genellikle uzamış kanama zamanı ile karakterize olan sık görülen bir kalıtsal kanama hastalığıdır. İki tipi vardır. Bunlar; her 5.000 erkek doğumda bir görülen Hemofili A (Klasik Hemofili) ve 30.000'de bir sıklığa sahip Hemofili B ( Christmas Hastalığındır. Her iki tip de X' e bağımlı resesif olarak kalıtdır. Hemofili A ve B'deki genetik bozukluk, faktör VIII ve IX'un eksikliği ya da anormalliğiyle sonuçlanır. Hemofili A' da en sık görülen genetik bozukluk intron 22 inversiyonudur. Diğer mutasyonlar, nokta mutasyonları ve çeşitli delesyonlardır. Hemofili B'de en sık görülen genetik bozukluk, nokta mutasyonlandır. Bu çalışmada, Çukurova bölgesinde moleküler tanısı konmamış hemofili hastalarının mutasyonlarının saptanarak bölgenin mutasyon haritasının çıkarılması ve prenatal tanıya bir ön hazırlık yapılması amaçlanmıştır. Çalışmada, Çukurova bölgesinde Türk hastalardaki faktör Vni ve IX gen mutasyonlarının tanımlanmasında RFLP yöntemi kullanılmıştır. Örnekler 30 hemofili A ve 7 hemofili B hastasından sağlanmıştır. Hemofili A hastaları, HindiJI ve AlwNl polimorfizmleri yönünden, hemofili B hastaları ise Taql, Xmnl ve Ddel polimorfizmleri yönünden araştırılmıştır. Çalışma sonunda, 13 hemofili A hastasında HindTLI polimorfizmi saptanırken, AlwNl polimorfizmi hiçbir hastada saptanamamıştır. Hemofili B hastaları ile yapılan çalışma sonucunda ise, 1 hastada Taql ve Xmnl polimorfizmi ve 2 hastada Ddel polimorfizmi saptanmıştır. Sonuç olarak, Hindlll polimorfizmi görülme sıklığı %43; Taql, Xmnl ve Ddel polimorfizmlerinin görülme sıklıkları ise sırasıyla %14, %14 ve %28 olarak saptanmıştır. Sonuç olarak, Çukurova Bölgesinde hemofili mutasyon belirleme başarısı daha fazla sayıda ekstrajenik ve intrajenik belirteçler ve DNA dizi analizi yönteminin kullanımıyla artırılabilecek, böylelikle FVUI ve FIX genlerindeki diğer mutasyonların da belirlenebilecektir. Ayrıca planlanan prenatal tam yaklaşımına da kolaylık sağlayacaktır. Anahtar Sözcükler: Hemofili A, hemofili B, faktör VIII, faktör IX, moleküler tam. ıx

ABSTRACT Mutation Analysis of Hemophilia A and B Patients in Çukurova Region Hemophilias are common hereditary bleeding disorders usually characterized by prolonged bleeding time due to a defect in the clot formation. It has two types. They are known as Hemophilia A (Classic Hemophilia) that affects approximately one in every 5.000 males and Hemophilia B (Christmas Disease) which has a frequency of one in 30.000. Both types are inherited in an X-Iinked recessive manner. The genetic defect in hemophilia A and B result from the deficiency or abnormality of factor VIII and IX. The most common genetic defect in hemophilia A is intron 22 inversion. Other mutations are point mutations and various deletions. The most common genetic defect in hemophilia B is point mutation. In this study, we aimed to form the Çukurova region's mutation map and make a front preperation to its prenatal diagnosis with determinating hemophilia patients' mutations of which not have molecular diagnosis. In the study, we used RFLP at identification of factor VIII and IX gene mutations in Turkish patients from Çukurova region. Our samples were obtained from 30 hemophilia A and 7 hemophilia B patients. Hemophilia A patients were detected for HindUl and AlwNl polymorphisms and hemophilia B patients were detected for TaqI, Xmnl and Ddel polymorphisms. End of the study, we determined Hindlll polymorphism in 13 hemophilia patients but couldn't determined AlwNl poymorphisms in any patients. In the study that have been done with hemophilia B patients, we determined TaqI and Xmnl polymorphisms in 1 patients and Ddel polymorphisms in 2 patients. As a result of, we determined Hindlll polymorphism incidence as %43; TaqI, Xmnl and Ddel polymorphisms incidences as %14, %14 and %28. In conclusion, hemophilia mutation determination achievement in the Çukurova region can be increased with using more extragenic and intragenic markers and DNA sequencing analysis, in this way other mutations in the FVUI and FIX genes can be determinated. Furthermore, it provide simplicity to planned prenatal diagnosis approach. Key Words: Hemophilia A, hemophilia B, factor VHI, factor IX, molecular diagnosis.