Türkiye`de sivil itaatsizlik ve politik yansımaları

Abstract

ÖZETDünyada iktidarın ortaya çıktığı tarihten bugüne dek var olan direniş olgusu kendini aktif ve pasif direnme şekilde ortaya koymuştur. İktidarı ve gücü elinde bulunduranlara karşı insanların sergilemiş oldukları direniş çeşitleri kendisini farklı yöntemlerle göstermiştir. Bu direnme modellerinden biri olan sivil itaatsizlik, şiddetin reddedilmesi, kamuya açık bir şekilde yapılması, sistemi tamamen yok saymaması, kamuya çağrı özelliği taşıması gibi temel nitelikleriyle diğer direnme modellerinden ayrılmaktadır. Tezimde baskıya ve zulme karşı direnmek için insanların tarihsel süreçte geliştirmiş oldukları düşüncelerini, semavi dinlerin direniş hususundaki tutumlarını incelemeye çalışacağım. Sivil itaatsizlik kavramının içeriğinin analizi yaparak temel unsurları detaylı olarak irdeleyeceğim. Modern çağda itaatsizlik uğruna düşünce üreten ve bedeller ödeyen öncü şahsiyetleri incelemeye çalışacağım. Sivil itaatsizlik olgusunun pozitif ve doğal hukuk açısından meşruiyetini tartışmaya çalışıp, vicdani ve ahlaki ilkeler doğrultusundaki kabul edilebilirliğini izah edeceğim. Çalışmamın esas konusunu ise Türkiye'de 1980 sonrası dönemde ortaya çıkan belli başlı sivil itaatsizlik eylemleri ve eylemlerinin politik yaşamdaki etkileri oluşturmaktadır. Ülkemizde gerçekleşen sivil itaatsizlik eylemlerinin siyasete, demokratik yurttaşlık bilincine katkısını, iktidara karşı sivil bir muhalefet olma özelliğini irdeleyeceğim.Anahtar Kelimeler: Direnme Hakkı, Sivil İtaatsizlik, Meşruiyet, Aktif Direnme, Pasif Direnme, Şiddetsizlik

The phenomenon of resistance that has existed since the emergence of power in the world has manifested itself as active and passive resistance. The types of resistance that people exhibit against those who have power and power have shown themselves in different ways. Civil disobedience, which is one of these resistance models, differs from other resistance models with its basic characteristics such as rejection of violence, making it open to the public, not completely ignoring the system, and having the feature of calling for public. In my thesis, in order to resist oppression and oppression, I will try to examine the thoughts that people have developed in the historical process and the attitudes of the heavenly religions towards resistance. I will analyze the content of the concept of civil disobedience and examine the main elements in detail. In the modern age, I will try to examine the pioneering figures that produce thoughts and pay for the sake of disobedience. I will try to discuss the legitimacy of civil disobedience in terms of positive and natural law and explain its admissibility in accordance with conscientious and moral principles. The main subject of my work constitutes the major impacts in the political life and civil disobedience actions occur after 1980 in Turkey. I will examine the feature of civil disobedience actions taking place in our country as a civil opposition to politics, democratic citizenship awareness and power.Key Words: Right to Resistance, Civil Disobedience, Legitimacy, Active Resistance, Passive Resistance, Nonviolence