İskemi ve reperfüzyon uygulanan sıçanların jejunum goblet hücrelerinin histolojik olarak incelenmesi

Abstract

Hem akut hemde kronik intestinal iskemi ve reperfüzyon klinikte çok sık karşılaşılan önemli bir problemdir. Bu çalışmada deneysel iskemi ve reperfüzyon hasarı oluşturularak bu hasarda goblet hücrelerinin geçirdiği değişimlerin incelenmesi amaçlandı. Deneyimizde Spraque Dawley cinsi erkek sıçanlar rastgele 4 gruba ayrıldı. Bu gruplar; kontrol, açma-kapama (sham), iskemi ve iskemi ve reperfüzyon gruplarıydı ve her çalışma grubu 8'er sıçandan oluşuyordu. Deneyin bitimini takiben kesilen sıçanlardan alınan jejunum kesitleri %10 luk nötral tamponlanmış formalinle tespit edildi. Yapılan ışık mikroskobik incelemede iskemi uygulanan sıçanların jejunumlarında villusların alışılmış yaprak şeklindeki yapılarını hemen her alanda kaybettiği, yarıklanmadan villus boyu kısalmasına kadar giden morfolojik değişimler gösterdiği saptandı. Bu nedenle epitelin birçok alanda olmadığı, bazı alanlarda ise sadece devamlılığını kaybettiği gözlendi. Villus boyları kontrol grubuna göre kısalırken, villus epitelinde yer alan goblet hücrelerinin kontrol grubuna göre hem sayılarının azaldığı hem de boyutlarının küçüldüğü tespit edildi. Diğer taraftan kriptlerde yer alan goblet hücre sayısında herhangi bir azalma söz konusu değildi. İskemi ve reperfüzyon grubunda ise iskemi grubunda gözlemlediğimiz hasara ait bulgular azalmıştı. Ancak villus boyları iskemi grubundaki kadar olmasa bile kısalmıştı. Villus epitelinde yer alan goblet hücreleri sayıca kontrol grubuyla benzerdi. Diğer taraftan kriptlerdeki goblet hücreleri azalmıştı. Goblet hücre boyutları iskemi grubundaki gibi küçülmüştü.Bizde villuslarda oturan goblet hücrelerinin iskemide lümene dökülmeye bağlı azaldığını, geride kalan goblet hücrelerinin salgılarını boşalttıkları için küçük göründüğünü ancak bunların musin içeriklerinin etkilenmediğini, İ/R sürecinde ise kriptlerden villuslara gelen goblet hücreleri nedeniyle goblet hücre sayısının normale döndüğünü, ancak kriptlerdeki hücrelerin bu yüzden sayıca azaldığını, yine goblet hücrelerinin salgılarını boşaltmaları nedeniyle küçük göründüğünü düşündük.Sonuç olarak; sıçanlarda iskemi ve reperfüzyona bağlı jejunal hasar ve tamir sürecinde goblet hücrelerinin rolü tam olarak ortaya konamamıştır. Bu nedenle daha ileri çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.Anahtar Sözcükler: İskemi/Reperfüzyon, Goblet Hücresi, Jejunum

Both acute and cronic intestinal ischemia and reperfusion are commonly faced problems at clinic. In this reseach the aim was to investigate the change of goblet cells by developing ischemia and reperfusion damage. In our experiment Spaeque Dawley type male rats were randomly divided into 4 groups. These groups were; control group, sham group, ischemia group, and reperfusion group. Each study group was consisted of 8 rats. Following the end of the experiment, the jejunum graph taken from the rats were determined with 10 % neutral buffered formaline. Through the light microscobic investigation it was determined that villi of the rats applied ischemia lost their usual leaf shaped structures in almost every field, had morphological changes from segmetation to villus atrophy. Therefore it was observed that epithelium did not exist in most of the sites or lost its permanence in some sites. İt was also observed that the number of the goblet cells in the epithelium was less than the control group and their lenghts were smaller. On the other hand there was not any decrease in the numbers of goblet cells on the crypts. In ischemia and reperfusion groups there were less signs in comparison with the damage observed in ischemia group. However villus heights were lower but that were not as low as those in the ischemia group. The number of the goblet cells in the epithelium were similar to the control group, but goblet cell sizes were decreased as those in the ischemia group.We considered that goblet cells in villi decreased due to lumen of the ischemia, the rest seemed small as they depleted their secretion but the mucin content was not affected, in the I/R process goblet cell number became normal because of the goblet cells coming from the villi from the crypts. However cells in the crypts decreased in number and seemed small as that depleded the secretion of the goblet cells.In Conclusion the role of goblet cells in the jejunal injury and repair process associated ischemia and reperfusion in rats could not be determined clearly. Therefore further research should be carried out.Key Words: Ischemia/ Reperfusion, Goblet Cell, Jejunum