Elazığ Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji Polikliniğine başvuran TİP 11 diabetli hastaların HBA1C düzeyleri ve ilişkili faktörler

Abstract

Tip II diyabet giderek yaygınlaşan bir hastalıktır. Hastalığın kanda HbA1c düzeyinin kontrol edilmesi ile izlenmesi çok önemlidir. Bu araştırma, Elazığ Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji Polikliniğine başvuran II diyabetli hastaların sosyodemografik, metabolik ve fiziksel aktivite özellikleri ile HbA1c düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılmıştır.2011 Yılı Şubat ?Mayıs Ayları boyunca 4 ay süreyle hastane polikliniğine başvuran ve ayaktan tedavi gören yetişkin tip II diyabetli tüm hastalar araştırma kapsamına alınmıştır. Bu süre içerisinde polikliniğe başvuran 500 hastaya anket uygulanmış ve metabolik kontrol düzeylerini değerlendirmek için açlık kan şekeri, HbA1c, HDL kolesterol, kan basıncı değerleri ve beden kitle indeksi(BKİ),bel çevresi, kalça çevresi ölçümleri alınmıştır.Çalışmaya katılan hastaların %58'i (290 kişi) kadın, % 42'si (210 kişi) erkektir. Katılımcıların yaş ortalaması 54,78±12,07 yıldır. Katılımcıların % 40.0'ı ilkokulu bitirmemiş veya okur-yazar değildir. Erkeklerin beden kitle indeksi ortalaması 27,83±4,58 kg/m2, kadınların beden kitle indeksi ortalaması 31,35±6,40 kg/m2 olarak bulunmuştur. Araştırmaya katılan hastaların açlık kan şekeri ortalaması 204,23±95,16, bu ortalama erkeklerde 201,67±91,85, kadınlarda 206,08 ±97,59 mg/dl' olarak elde edilmiştir. HDL kolesterol düzeyi erkeklerde 42,61 ± 11,56 mg/dl, kadınlarda ise 47,31±12,07 mg/dl olarak bulunmuştur. Hastaların %65.4'ü anti-diyabetik ilaç, %34.6'si ise insülin kullanmaktadır. Hastaların % 59'u 1-3 ay arasında kan HbA1c düzeylerini kontrol ettirdiklerini ifade etmişlerdir.Araştırmaya katılan erkeklerin HbA1c ortalaması 9,09±2,36, kadınların HbA1c ortalaması 9,12±2,57 mg/dl'dir. Erkeklerin % 23,8'i, kadınların ise % 23,4'ü HbA1c hedef sınır olan 6,5-7 mg/dl değere ulaşabilmişlerdir. Bu çalışmada insülin kullananların HbA1c ortalaması 10,2±2,5, antidiyabetik ilaç kullananların ise 8,5 ±2,3 olarak farklı bulunmuştur. Fiziksel aktivite yönünden inaktiflerde HbA1c ortalaması 9,4±2,5, orta düzeyde aktivite bulunanlarda 8,4±2,3, yüksek düzeyde aktivitede bulunanlarda ise 8,8±2,5 olarak anlamlı derecede ilişkili bulunmuştur. BKİ 29,9 kg/m2 olanların HbA1c ortalaması 9,5±2,5 BMI 30 ve üzeri olanların HbA1c ortalaması 8,6±2,3 mg/dl olarak elde edilmiş ve BKİ ile HbA1c arasında anlamlı ters bir ilişki bulunmuştur. Aynı ters ilişki bel çevresi ile HbA1c düzeyleri arasında da bulunmuştur. Bel çevresi ?88 ve altı olanların HbA1c ortalaması 9,8 ±2,7, 89-101 arasında olanların 9,2±2,3 ve bel çevresi ?102 ve üzerine olanların ise HbA1c ortalaması 8,7±2,5 mg/dl olarak elde edilmiştir.Sonuç olarak hastaların kan HbA1c düzeyleri ideal düzeyde değildir. Araştırma bulguları ışığında hastaların besin alımı ve fiziksel aktivite ile ağırlık kontrolünün sağlanması, düzenli aralıklarla HbA1c düzeyi ve diğer bulguları takip etmeleri konusunda eğitimlerinin sürekli yapılması gerektiği önerilebilir.

Type II Diabetes is an ilness which is getting more and more widespread. It is crucial to control and keep an eye on HbA1c level in the blood. This research aimed to understand the relation between the level of HbA1c and the features of demographic, metabolic and physical activity of the patients with type II diabetic who applied to endocrine poliklinic of Elazığ Tranining and Research Hospital.All our patients who applied to the hospital between February and May in 2011 and who are all adult patients with type II diabetes are included in the research. In these 4 months, 500 patients are asked to fill in a questinnaire. To evaluate the metabolic control levels, fasting plasma glucose (FPG) concentration of level, HbA1c, HDL cholesterol, blood pressure valves and body-mass-index, waist circumference, hip circumference measurements are taken.% 58 (290 people) of the patiens are female and % 42 (210 people) is male. The avarage age is 54,78±12,07 years. % 40 is not primary-school graduate or is illiterate. The body-mass-index for men is 27,83±4,58 kg/m2, whereas it is 31,35±6,40 kg/m2 for women. The fasting plasma glucose (FPG) concentration of level in avarage is for 201,67±91,85 men and 206,08 ±97,59 for women and 204,23±95,16 mg/dl in general. % 65,4 % of the patients use anti-diabetic drugs, the % 34,6 uses insulin. 59 % of patients say that their blood HbA1c level checked about every three months.While the HbA1c avarege value for the men included in the research is 9,09±2,36 mg/dl, for women it is 9,12±2,57 mg/dl. % 23,8 of men and % 23,4 of women have reached to the aimed level which is 6,5-7 mg/dl. The HbA1c avarage is different for the ones using insulin and for the ones taking anti-diabetic drugs. While for the former group the HbA1c avarage 10,2±2,5, for the other group it is 8,5 ±2,3 mg/dl. HbA1c avarage value is 9,4±2,5, for inactive and 8,4±2,3 for moderate levels of physical activite, 8,8±2,5 for high levels of physical activite people. So, There is a significant reletion. While HbA1c avarage value is 9,5±2,5 for those whose body-mass index is 29,9 kg/m2 , it is 8,6±2,3 mg/dl for those whose body-mass-index is 30 or over 30. Therefore, There is again a significant but this time negative relation between body-mass index and HbA1c levels. There is another similar negative relation between waist circumference and HbA1c level,too. HbA1c avarage value is 9,8 ±2,7 for those whose waist circumference is ?88 cm and it is 9,2±2,3 for those whose waist circumference is between 89 cm and 101 cm and it is 8,7±2,5 mg/dl for those whose waist circumference is ?102 cm.As a result, patients blood HbA1c levels are not at the ideal level. According to the research results it may be recommended that patients should be educated about observing their HbA1c level and other measurements regularly. And their physical activity, nutrition and weight-gain must be under control.