Psikolojik güçlendirmenin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisi: İzmir il merkezindeki beş yıldızlı konaklama işletmelerinde bir araştırma

Abstract

Turizm sektöründe hizmeti üreten ve sunan başlıca öğenin insan olduğu bilinmektedir. Emek-yoğun olması ve hizmetin üretildiği anda tüketilmesi gibi özelliklere sahip olan konaklama işletmeleri için insan faktörü çok büyük önem arz etmektedir. Konaklama işletmelerinin; müşteri tatminini sağlayabilmesi, hedeflerini gerçekleştirebilmesi, bulunduğu pazarda rekabet avantajı yakalayabilmesi, varlığını sürdürebilmesi için `önce insan` anlayışıyla hareket etmesi gerekmektedir. Bu doğrultuda konaklama işletmelerinin; personelini eğiterek, yönetim ve kararlara katılımını teşvik ederek, yetki ve sorumluluk vererek, ortak hedeflere yönelterek, açık bir iletişim ortamı oluşturarak kısacası personelini güçlendirerek birer örgüt vatandaşı haline gelmesini sağlaması gerekmektedir. Kendisini psikolojik olarak güçlendirilmiş hisseden personel, örgütsel vatandaşlık sergilemeye daha istekli olacaktır.Bu araştırmanın temel amacı, psikolojik güçlendirmenin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisini tespit etmektir. Araştırmanın alan yazın kısmının ilk bölümünde personel güçlendirme ve psikolojik güçlendirme kavramları, ikinci bölümünde ise örgütsel vatandaşlık davranışı kavramı ayrıntılı bir biçimde açıklanmıştır. Araştırmada psikolojik güçlendirme; anlamlılık, yeterlilik, özerklik ve etki alt boyutları ile ele alınırken örgütsel vatandaşlık davranışı özgecilik, vicdanlılık, nezaket, centilmenlik ve sivil erdem alt boyutları ile ele alınmıştır.Araştırmanın üçüncü bölümünde araştırma kapsamında alan yazında geçerlilik ve güvenilirlikleri sağlanmış ölçeklerden ve demografik sorulardan oluşan anketlerin analizi ve değerlendirmeleri yer almaktadır. Araştırmanın uygulama alanını, İzmir il merkezinde yer alan beş yıldızlı konaklama işletmelerinde görev yapan çalışanlar oluşturmaktadır. Araştırma için gerekli olan veriler, altı adet beş yıldızlı konaklama işletmesi personelinden anket aracılığıyla toplanmıştır. Katılımcılardan elde edilen toplam 434 anket istatistiksel yazılım kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın analizi sonucunda elde edilen bilgiler doğrultusunda, psikolojik güçlendirme ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır.

It is known that people are the most important factor which produce and offer services in tourism sector. The human factor carries great importance for hospitality enterprises, which are characterized by being labour-intensive and simultaneous production and consumption of services. Hospitality enterprises should act in accordance with the `people-first` approach in order to provide customer satisfaction, attain their goals and gain competitive advantage and survive in the market. To this end, hotel enterprises should help their personnel to become citizens of organization by educating them, promoting their participation to management and decisions, giving them authority and responsibility, guiding them towards common targets, creating good environment for communications with them. Personnel, who feel psychologically empowered will be more willing to show organizational citizenship behaviour.The fundamental purpose of this research is to establish the effects of the psychological empowerment on organizational citizenship behaviour. Personnel empowerment and psychological empowerment are explained the first chapter and organizational citizenship behaviour in the second chapter in detail. Psychological empowerment is addressed in terms of their sub-dimensions as meaning, competence, self-determination and impact, while organizational citizenship behaviour is addressed in terms of sub-dimensions as altruism, conscientiousness, courtesy, sportsmanship and civil virtue. In the third chapter, analyses and evaluation of questionnaires consisting of demographic questions which were carried out in line with valid and reliable scales are dealt with. The field of application of this research comprises personnel of five-star hospitality enterprises in the center of İzmir. The necessary data for research is gathered from personnel of six five-star hospitality enterprises via questionnaires. 434 questionnaires, which are gathered from participants, are analyzed by using statistical software. In the light of the data gathered as a result of this research, it has been established that there is a significant relation between psychological empowerment and organizational citizenship behaviour in positive way.