Depresyonda yaşam kalitesi: Yetişkin bağlanma stilleri, duygulanım düzenleme stratejileri ve öz duyarlığın rolü

Abstract

Bu kesitsel çalışmanın temel amacı yaşam kalitesi, yetişkin bağlanma stilleri, depresyon, kaygı, duygulanım düzenleme stratejileri ve öz duyarlık arasındaki ilişkileri incelemektir. Araştırmanın örneklemi kolayda örnekleme yoluyla ulaşılan ve İzmir'de yaşayan 18-63 yaş aralığındaki 370 yetişkinden oluşmuştur. Katılımcılara araştırmacılar tarafından hazırlanan Sosyodemografik Bilgi Formu, Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği Kısa Formu, Öz Duyarlık Ölçeği Kısa Formu, Emosyon Regülasyon Ölçeği, İlişkiler Ölçeği Anketi ve Hastane Anksiyete Depresyon Ölçeği uygulanmıştır. Verilerin analizinde hiyerarşik çoklu regresyon analizinden, bağımsız gruplar t-testinden ve Pearson momentler çarpımı korelasyonundan yararlanılmıştır. Yapılan hiyerarşik çoklu regresyon analizine göre fiziksel yaşam kalitesinin anlamlı yordayıcıları depresyon, kaygı ve öz duyarlık; psikolojik yaşam kalitesinin anlamlı yordayıcıları yaş, cinsiyet, depresyon, kaygı ve öz duyarlık; sosyal yaşam kalitesinin anlamlı yordayıcıları yaş, depresyon ve güvenli bağlanma; çevresel yaşam kalitesinin anlamlı yordayıcıları ise yaş, cinsiyet, depresyon ve öz duyarlık olarak bulunmuştur. Erkeklerin kadınlara oranla güvenli bağlanma puanları daha yüksektir. Erkeklerin psikolojik ve çevresel yaşam kaliteleri de kadınlardan daha yüksektir, öte yandan duygularını kadınlara göre daha çok baskıladıkları bulunmuştur. Depresif katılımcıların daha çok korkulu ve kaygılı bağlanma stiline sahip oldukları, duygularını daha fazla baskıladıkları ve öz duyarlıklarının depresif olmayan katılımcılara oranla daha düşük olduğu görülmüştür. Katılımcılardaki kaygı ve depresyon miktarı arttıkça yaşam kalitesinin tüm alt boyut puanlarının azaldığı bulunmuştur. Öz duyarlık ile yaşam kalitesi arasında pozitif bir ilişki olduğu görülmüştür. Elde edilen bulguların yaşam kalitesini iyileştirmeyi hedefleyecek psikososyal müdahaleler açısından doğurguları, mevcut literatür ışığında tartışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Yetişkin Bağlanma Stilleri, Depresyon, Öz duyarlık, Yaşam Kalitesi

The main purpose of this cross-sectional study was to investigate the associations between quality of life, adult attachment styles, anxiety, depression, emotion regulation strategies, and self-compassion . The sample included 370 adult who were reached through convenience sampling and who lived in Izmir and were aged between 18-63 years. The Sociodemographic Information Survey prepared by the researchers, World Health Organization Quality of Life Scale Short Form, Self- Compassion Scale Short Form, Emotion Regulation Scale, Relationship Scale Questionnaire, and Hospital Anxiety Depression Scale were administered to the participants. Data were analyzed using hierarchical multiple regression, independent groups t-test, and Pearson product-moment correlation. Results of the hierarchical regression analyses revealed that physical quality of life was significantly predicted by depression, anxiety, and self-compassion; psychological quality of life was significantly predicted by age, gender, depression, anxiety, and self-compassion; social quality of life was significantly predicted by age, depression, and secure attachment; and finally environmental quality of life was significantly predicted by age, gender, depression, and self-compassion. It was found that males had a stronger secure attachment style than females. In addition, psychological and environmental quality of life in males was better than females but males tended to suppress their emotions more compared to females. Depressive participants had more fearful and anxious attachment styles than non-depressives. Additionally, it was found that depressive people suppressed their emotions more and they had lower self-compassion than non-depressives. As the amount of anxiety and depression increased, self-compassion decreased. It was found that there was a positive relationship between self-compassion and quality of life. The implications of research findings in terms of psychosocial interventions aiming to improve quality of life were discussed in accordance with the available literature.Keywords: Adult Attachment Styles, Depression, Self- Compassion, Quality of Life