Bazı achıllea türleri uçucu yağlarının kimyasal bileşimlerinin ve eser elementlerinin tayini

Abstract

Achillea (civanperçemi) cinsinin Türkiye de 24 tanesi endemik olmak üzere 48 türünün (54 takson) yayılış gösterdiği belirlenmiştir. Achillea türleri, halk sağlığında yaralar, iltihabi durumlar, ağrı ve gastrointestinal hastalıklar gibi rahatsızlıkların tedavisinde kullanılmaktadır.Bu çalışmada, Achillea cinsine ait Achillea grandifolia Friv., Achillea nobilis subsp. spiylea ve Achillea teretifolia Willd. türlerinin uçucu yağ içerikleri ve bu bitkilere ait eser element analizi yapılmıştır.Bitkilerin kurutulan toprak üstü kısımları, Clevenger tipi aparatla hidrodistilasyona tabi tutulup uçucu yağları elde edilmiştir. Kuru ağırlıklarına göre Achillea grandifolia Friv., Achillea nobilis Subsp sipylea ve Achillea teretifolia Willd. bitkilerinin uçucu yağ verimleri sırasıyla % 0.2635, 0.5191 ve 0.4162 (w/w) bulunmuştur. Uçucu yağların kimyasal içeriği Gaz Kromatografisi (GC) ve Gaz Kromatografisi-Kütle Spektrometresi (GC-MS) ile belirlenmiştir. Uçucu yağ etken bileşenleri A.grandifolia Friv. için, piperitone, carvacrol ve p-Cymene; A. nobilis subsp. Spiylea için, cis-Cadin-4-en-7-ol, linalool ve 1,8-Cineole; A.teretifolia Willd için, piperitone, 1,8-Cineole ve T-Cadinol olarak belirlendi. Numune bileşenleri, alev iyonizasyon dedektörü (FID) ve kütle kromatogramlarının karşılaştırılması ile belirlendi. Kütüphane taraması Wiley7n, ADAMS, Flavour2 ve NIST05 kütüphaneleri kullanılarak yapıldı. Ayrıca bileşenlerin yüzde miktarları FID kromatogramları kullanılarak alan normalizasyonu yöntemi ile hesaplandı.Bitki örnekleri, eser element analizinden önce örnekler mikrodalga tekniğiyle çözüldü. Kullandığımız metodun doğruluk ve kesinliğini test etmek amacıyla SRM (NIST ? SRM 1515, Apple Leaves and NIST ? SRM 1570a, Spinach) kullanıldı. Bitkilerdeki Al (172-270 mg/kg), Cu (6.98-11.46 mg/kg), Fe (41.70-102.25 mg/kg), Mn (46.54-84.67 mg/kg) ve Zn (19.92-54.77 mg/kg) elementlerinin derişimleri Alevli-AAS, B (28.64-37.71 mg/kg), Cd (0.40-1.23 mg/kg), Co (0.16-0.34 mg/kg), Pb (0.62-0.89 mg/kg) ve Se (0.056-0.065 mg/kg) elementlerinin derişimleri de Elektro Termal-AAS ile belirlendi.

The genus Achillea (civanperçemi) is represented by 48 species (54 taxa), 24 being endemic in Turkey. Achillea spices, has been used in folk medicine to treat complaints such as wounds, inflammation, pain, gastrointestinal diseases.In this study, essential oil contents of wild-types Achillea grandifolia Friv., Achillea nobilis subsp. spiylea and Achillea teretifolia from Achillea genus were investigated and trace elements that belonging to this plants were analysed.The air-dried and aerial parts of plants collected were submitted for 3h to hydrodistillation using a Clevenger apparatus to produce the essential oils in yield of 0.2635, 0.5191 and 0.4162 % (w/w) based on the dry weight of the samples from Achillea grandifolia Friv., Achillea nobilis Subsp. sipylea and Achillea teretifolia Willd. , respectively. Chemicial contents of essential oils were determined using gas chromatography (GC) and gas chromatography coupled to mass spectrometry (GC-MS). Main constituents of essential oils were determinated for A.grandifolia Friv., piperitone, carvacrol and p-Cymene; for A. nobilis subsp. Spiylea, cis-Cadin-4-en-7-ol, linalool and 1,8-Cineole; for A.teretifolia Willd, piperitone, 1,8-Cineole and T-Cadinol. Sample components were determined by comparison of the FID and the mass chromatograms. Library screening were made using Wiley7n, ADAMS, Flavour2 and NIST05 the libraries. Percent related of the amounts allocated of the components were calculated using FID chromatograms by the area normalization method.The plant samples were digested using microwave techniques before trace element analysis. The accuracy and precision of method were tested and verified by SRM materials (NIST ? SRM 1515, Apple Leaves and NIST ? SRM 1570a, Spinach). The elements such as Al (172-270 mg/kg), Cu (6.98-11.46 mg/kg), Fe (41.70-102.25 mg/kg), Mn (46.54-84.67 mg/kg) and Zn (19.92-54.77 mg/kg) were analysed by Flame AAS and B (28.64-37.71 mg/kg), Cd (0.40-1.23 mg/kg), Co (0.16-0.34 mg/kg), Pb (0.62-0.89 mg/kg) and Se (0.056-0.065 mg/kg) were analysed by on ET-AAS.