Öncü: 27 Mayıs 1960 askerî darbesi`nin ardından çıkan bir gazetenin tarihi

Abstract

`Öncü: 27 Mayıs 1960 Askerî Darbesi'nin Ardından Çıkan Bir Gazetenin Tarihi` başlıklı bu tez çalışmasıyla, 26 Ağustos 1960 – 17 Kasım 1962 tarihleri arasında Ankara'da yayımlanan Öncü gazetesi incelenmiştir. 27 Mayıs 1960 tarihinde ordu darbesiyle yönetimin el değiştirmesinin ardından, yeni yönetim, kamuoyuna eylemlerinin meşruiyetini anlatacak, açıklayacak, fikirlerini aktaracak ve geniş toplumsal destek sağlayacak bir araca ihtiyaç duymuştur. Öncü bu ihtiyacın bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Ortaya çıkış süreciyle birlikte yayımlandığı son döneme kadar yeni kurulan siyasal partilerle birlikte farklı siyasi kimlikler çizen gazete, Milli Birlik Komitesi'ne ve 27 Mayıs'a olan bağlılığını ise her zaman korumuştur. Bu çalışmada, Öncü'nün genel yayın politikası, biçimsel özellikleri, yayımlandığı süreç boyunca izlediği ideolojik tavırlar sunulmuş, gazetenin 27 Mayıs'ı ve dönemi, Demokrat Parti üyelerini nasıl tanımladığı, Milli Birlik Komitesi üyelerine olan tavrı, siyasal partilere olan yaklaşımı ve diğer basınla olan ilişkileri üzerine odaklanılmıştır. Çalışmanın en temel bulgusu Öncü'nün, haber metinlerinde, yorumlarda, karikatürlerde ve tefrikalarda darbenin haklılığı ve gerekliliğini sürekli vurgulama çabası içinde olduğudur.Tarihsel tanımlayıcı/betimleyici bir araştırma tasarımı biçiminde sunulan bu çalışmada, Öncü koleksiyonu taranmış, dönemi açıklayan diğer kitap ve belgeler incelenmiştir. Çalışmanın amacı, 27 Mayıs 1960 dönemi ve Öncü üzerinden basın-iktidar ilişkileri bağlamında basın tarihi çalışmalarına katkıda bulunmaktır.Anahtar Kelimeler: Öncü, 27 Mayıs 1960, Askerî Darbe, İktidarın Meşruiyet Aracı, Demokrat Parti.

With this thesis titled 'Oncu: History of a Newspaper Which Was Published Afterwards May 27, 1960 Military Coup', Oncu newspaper, published between August 26, 1960- November 17, 1962 in Ankara, was studied. On May 27, 1960 after the changing governance because of the military coup, new governance needed a medium to tell and explain legitimacy of its action, to transfer the ideas and to provide wide social support. Oncu was emerged as a result of this necessity. From beginning till the latest period of its publication life, Oncu always kept on its loyalty to National Unity Committee and the military coup, although the newspaper had many different identities along with newly founded political parties.In this study, Oncu's general editorial policy, formal characteristics and ideological position during publication period was presented, and also its identification of the members of the Democrat Party, May 27 and that era; its manner towards the members of National Unity Committee; its approach to other political parties and its relations with other newspapers was focused on. The main finding of the study is that the newspaper struggled to emphasize the coup's rightfulness and legitimacy via news text, comments, comics and serials. In this study, constructed using a historical descriptive analysis, Oncu's archive was scrutinized and some books and documents related with the era were examined. The goal of the study is to contribute to press history studies in the context of relations between the press and the power using example of the period of May 27, 1960 and OncuNewspaper:Key words: Oncu, May 27, 1960, Military Coup, Legitimacy Medium of the Power, Democrat Party.