Ratlarda deneysel olarak oluşturulan hiperlipidemi modelinde alıç (Crataegus tanacetifolia) bitkisinin meyve ekstre ve meyve sirkesinin hiperlipidemiye ve olası endotel hasara karşı koruyucu etkinliğinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmamızda günümüzde ölüm risklerinin başında yer alan ateroskleroz ve daha sonrasında ateroskleroz oluşumunu takiben kalp krizi (MI) oluşumunun ana nedeni olan hiperlipideminin engellenmesi ve olası hiperlipideminin azaltılması için doğada doğal olarak yetişen alıç (Crataegus tanacetifolia) meyvesinin ve meyve sirkesinin hiperlipidemi ve ateroskleroz oluşum mekanizmasındaki faktörler olan Kolesterol, Trigliserid, HDL, LDL, Homosistein, P-Selektin, VCAM-1 değerleri üzerine olan etkinliğini inceledik. Deneysel olarak oluşturduğumuz hiperlipidemi modelinde kullandığımız ratları 7 farklı gruba ayırdık gruplarımız; Kontrol, HL(Hiperlipidemi), HL+8 hafta AE, HL+4 hafta AE, HL+4. haftadan sonra AS, HL+4. haftadan sonra ND+AS, HL+4. haftadan sonra ND+ AE şeklindedir. AE ve AS ratlara gruplara gavaj yoluyla verildi. 4 hafta sonunda ve 8. haftaların sonunda aldığımız kanların serumlarını ayrıştırarak Kolesterol, Trigliserid, HDL, LDL, Homosistein, P-Selektin, VCAM-1 düzeylerini ölçtük. Elde ettiğimiz bulgular hem alıç sirkesinin ve hem de alıç ekstresinin diyete ilavesinin, homosistein, P-selektin, TK, LDL-K ve TG düzeylerindeki düşüşü ve HDL-K düzeylerindeki artışı da daha belirgin hale getirdiğini gösterdi.Sonuç olarak, yüksek yağlı diyet ile beslenme nedeniyle oluşan hiperlipidemi, hiperkolesterolemi, hiperhomosisteinemi ve artmış adhezyon molekülleri düzeyleri ile korele bir şekilde artan ateroskleroz riskini alıç meyve ekstresi ve sirkesinin azaltabileceği hipotezi üzerinden kurguladığımız bu çalışmada elde ettiğimiz bulgular göstermektedir ki; hem alıç meyve ekstresi hem de alıç sirkesi ayrı ayrı güçlü antiaterojenik etki gösterirken bu etkileri düşük yağlı diyetle kombine edildiğinde daha güçlü hale gelmektedir.Anahtar kelime: Alıç, Alıç sirkesi, Crataegus tanacetifolia, Hiperlipidemi, Ateroskleroz.

In this study, to prevent hyperlipidemia, is primary cause of atherosclerosis and heart attacks which leading causes of death, we investigated effectiveness of fruit extract and vinegar of naturally grown Crataegus tanacetifolia on total-, LDL- and HDL-cholesterol, triglycerides, homocysteine, P-Selectin and VCAM-1, which was involved in atherogenesis mechanism.Experimentally hyperlipidemia-induced rats were divided into seven groups; Control, HL (Hyperlipidemia), HL+8 weeks Crataegus extract (CE), HL+4 weeks CE, Crataegus vinegar (CV) after 4 weeks HL, Normal diet (ND)+CV after 4 weeks HL, ND+CE after 4 weeks HL. CE and CV were administrated by gavage to rats. Total-, LDL- and HDL-cholesterol, triglycerides, homocysteine, P-Selectin and VCAM-1 levels were measured in serum which was obtained from collected blood samples at the end of 4. and 8. week of experiment.Obtained findings showed that, addition of both CE and CV to diet has highlighted reductions in total- and LDL-cholesterol, triglycerides, homocysteine and P-Selectin levels and elevations in HDL-cholesterol level.As a result, findings of this study which was designed based on the theory of CE and CV may diminish atherosclerosis risk which increases with hyperlipidemia, hypercholesterolemia, hyperhomocysteinemia and elevated levels of adhesion molecules in high fat diet indicates that although both CE and CV show strong anti-atherogenic effect, this effect becomes more stronger when combined with low fat diet.Keywords: Hawthorn, Hawthorn vinegar, Crataegus tanacetifolia, Hiperlipidemia, Ateroskleroz.