İran`ın yumuşak güç geliştirme gayretleri: İran Suriye bölgesel ittifakının Arap Baharı sürecine etkileri

Abstract

Gücün, hedefe ulaşmak için ötekinin davranışları üzerinde etkide bulunma ve ötekini ikna edebilme kapasitesi olduğu kabul edilmektedir. Devletlerin ise sahip olduğu bu güç enstrümanlarıyla politikalar geliştirdiği değerlendirilmektedir. Devletlerin kendi amaçlarına hizmet edecek politikalar ile diğer devletler ve onların halkları üzerinde çekicilik yaratmaya, baskı kurarak etki alanını genişletmeye çalıştığı, bunu da sahip oldukları askeri, ekonomik, ideolojik, kültürel ve ahlaki güç unsurlarıyla gerçekleştirmeye çalıştıkları herkesçe bilinmektedir. Ortadoğu'nun çok önemli bölgesel aktörü olarak kabul edilen ve bölgenin Arap olmayan devletlerinden biri olan İran'ın, gerçekleştirdiği İslam Devrimi ile etki alanını oldukça genişlettiği değerlendirilmektedir. Fars devlet geleneği, köklü medeniyeti, Şii kapasitesi, ideolojik ve mezhepsel aidiyetleri gibi yumuşak güç potansiyelinin İran'a, bölgesinde birçok avantaj sağladığı görülmektedir. İran'ın etki kuşağındaki en önemli halkalardan biri olarak kabul edilen Suriye'nin, İran için stratejik önemde bir müttefik olduğu kabul edilmektedir. Suriye ile kurulan bu bölgesel ittifakın gerek Arap Baharı sürecine gerekse İran İslam Cumhuriyeti'nin bölgedeki varlığının devamına yapacağı etkinin bölge ve dünya siyaseti açısından oldukça önemli olduğu değerlendirilmektedir.ABD ve İsrail ile bunların desteklediği Sünni bloğun yarattığı kuşatmayı kırmak isteyen İran'ın, Tahran, Bağdat, Şam, Beyrut ve Yemen arasında bir Şii kuşağı oluşturarak bunlara karşı çetin bir mücadele sürdürdüğü görülmektedir. İran'ın, Suudi Arabistan'ın başını çektiği Batı destekli Körfez ülkelerine karşı bölgede yürüttüğü hâkimiyet kurma mücadelesinde önemli avantaj ve dezavantajlara sahip olduğu değerlendirilmektedir. İran, karaya kilitli olmayan konumuna rağmen, Sünni bloğunun kıskacında kalmaktan çekindiği için, Hizbullah ve bölgedeki Şii topluluklarla var olan bağının kopmasını istememektedir. Suriye'nin ülke bütünlüğünün, İran'ın kendi savunması açısından hayati önemde olduğu bilinmektedir. Bu sebeple Esad rejiminin ayakta kalması için, İran'ın hem yumuşak hem de sert güç unsurlarını kullanmaktan çekinmediği görülmektedir. İran, Arap Baharı ve Suriye iç savaşını İran'a sıçrayabilecek kritik eşik olarak değerlendirmektedir. Bu sebeple İran'ın, önlemlerini daha önceki aşamada almaya çalıştığı ve bu konuda da hiçbir fedakârlıktan kaçınmadığı değerlendirilmektedir.

The power is considered to have the capacity to influence the behavior of the other and to persuade the other to achieve the goal. It is evaluated that the states are developing policies with these power instruments. It is well known that states are trying to expand their sphere of influence by creating attractiveness and pressure on other states and their peoples with policies to serve their own purposes and trying to realize this with the elements of military, economic, ideological, cultural and moral power they possess. It is evaluated that Iran, which is considered as a very important regional actor of the Middle East and which is one of the non-Arab states of the region, has greatly expanded its scope with the Islamic Revolution. It seems that the soft power potential, such as Persian state tradition, deep-rooted civilization, Shiite capacity, ideological and sectarian belonging, gives Iran a lot of advantages in its region. Syria, considered one of the most important circles of Iran's influence, is considered to be a strategically important ally for Iran. It is evaluated that this regional alliance established with Syria is very important both for the Arab Spring Process and for the continuation of the existence of the Islamic Republic of Iran in terms of region and world politics.Iran, which wants to break the siege created by the USA and Israel and the Sunni block they support, seems to have struggled against them by creating a Shiite Belt, even between Teheran, Baghdad, Damascus Beirut and Yemen. Iran is considered to have significant advantages and disadvantages in the struggle to dominate the territory against the Western-backed Gulf states that Suudi Arabia takes the head. Iran, despite its land-locked position in the area, does not want the ties of Hezbollah and the Shiite communities in the region to break loose, because the Sunni block is stifling to remain tense. It is known that the integrity of Syria is vital in terms of Iran's own defense. For this reason, it seems that Iran is not afraid to use both soft and hard power elements in order for the Assad regime to survive. Iran considers the Arab Spring and the Syrian civil war as a critical threshold to leap into Iran. For this reason, it is evaluated that Iran tried to take its measures in the previous stage and did not avoid any sacrifice in this regard.